مقاله َبررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک ورشکستگی

توضیحات

  مقاله َبررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک ورشکستگی دارای 26 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله َبررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک ورشکستگی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله َبررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک ورشکستگی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله َبررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک ورشکستگی :

بررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک ورشکستگی

چکیده
پژوهش حاضر به بررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی ، ریسک¬ورشکستگی و جریان¬های نقدی عملیاتی آتی می¬پردازد. در این راستا ارتباط بین «جریان¬های نقدی عملیاتی آتی» با «جریان¬های نقدی عملیاتی جاری»و «ریسک ورشکستگی»، بررسی می¬شود.در این تحقیق هم¬چنین ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی آتی با متغیر جدیدی که از ترکیب «ریسک¬ورشکستگی» با «جریان¬های نقدی عملیاتی جاری»، به¬دست می¬آید، مورد بررسی قرار می¬گیرد. به منظور بررسی ارتباط متغیرها با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی، از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه ( چند متغیره) استفاده شده است. در تحلیل داده¬ها از داده¬های 93 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله¬ی زمانی سال¬های 1382تا 1387 استفاده شده است.

نتایج نشان داد که بین جریان¬های نقدی عملیاتی آتی با جریان¬های نقدی عملیاتی جاری ارتباط معنادار قوی و مستقیمی وجود دارد. نتایج بررسی ارتباط بین ریسک¬ورشکستگی و جریان-های نقدی عملیاتی جاری با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی نیز نشان داد که در اکثر سال¬های عملیاتی، ریسک¬ورشکستگی وجریان¬های نقدی عملیاتی جاری در پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی مؤثر بوده¬اند.

کلید واژه¬ها: جریان¬های نقدی عملیاتی، ریسک¬ورشکستگی، جریان¬های نقدی عملیاتی آتی
مجید بالایی ، تلفن :09188124053
Abstract
The present paper studies the relations among operation cash flows, bankruptcy risk and future operation cash flows. Accordingly, we have considered the relations between “future operation cash flows” with “current operation cash flows” and “bankruptcy risk”. We have also studied the relations that future operation cash flows can bear with new variable which are formed from the combination of “bankruptcy risk” with “current operation cash flows”. For studying the relation the variables with “future operation cash flows”, we have applied Pearson’s correlation coefficient and multiple regression analysis (multi- variable).In data- analysis stage, we have used the data from 93 firms certified by Tehran’s Stock Exchange from 1382 to1387.
Results from our study prove that there exists a noticeable direct and meaningful relationship between future operation cash flows with current operation cash flows. The same results also, indicate a relation between bankruptcy risk and current operation cash flows with future operation cash flows, so that in most operation years, bankruptcy risk and current operation cash flows have been effective in predicting future operation cash flows.
Key words
Operation cash flows , Bankruptcy risk, future Operation cash flow

مقدمه
از زمان¬های بسیار قدیم، افراد بطور ذاتی درصدد هستند تا به روش¬های مختلف به منظور ایجاد امنیت و رفاه و;.. ثروت خود و جامعه را به حداکثر رسانند.ایجاد و توسعه¬ی روز افزون موسسات بزرگ بازرگانی، تولیدی، صنعتی و عمومی یکی از راهکارهای افزایش ثروت در عصر ماست. با به وجود آمدن تاسیسات و سازمان¬های بزرگ و عام¬المنفعه، اداره¬ی صحیح این قبیل موسسات نیز اهمیت و ارج بیشتری می¬یابد. امروزه کمتر کسی ممکن است در لزوم تخصص در فن اداره¬ی امور و شعب مختلفه¬ی آن تردید کند. مدیران موسسات بزرگ،سرمایه¬گذاران، اعتباردهندگان و سایر ذینفعان، بی¬نیاز از

آشنایی با حسابداری و اصول و مفاهیم آن نمی¬باشند. این احتیاج مخصوصاً در سازمان¬های خصوصی و انتفاعی بیشتر احساس می¬شود.به منظور اجرای موفقیت¬آمیز برنامه¬های یک سازمان، باید در طرح و اجرای این برنامه¬ها از اقلام و اعدادی که حسابداری عرضه می¬دارد استفاده¬ی کامل نمود. نتایج حاصله از عملیات حسابداری است که خطاها و نقائص عملکرد گذشته را آشکار می-سازد و راهنمای برنامه¬های آینده است. در حقیقت سیستم حسابداری در هر زمان وضع مالی و قدرت اقتصادی موسسه را نشان می¬دهد.

یکی از عواملی که وضع مالی و قدرت اقتصادی موسسه را نشان می¬دهد، سود است. سود در حسابداری کمیتی است که مطابق اصول و رویه¬های متداول حسابداری اندازه¬گیری می¬شود. سود به عنوان نتیجه نهایی فرآیند طولانی حسابداری مورد توجّه و تأکید استفاده¬کنندگان اطلاعات حسابداری است. تحلیل¬گران اوراق¬بهادار، مدیران شرکت¬ها، سرمایه¬گذاران و پژوهشگران، بیشترین توجّه خود را به رقم سود خالص به عنوان آخرین قلم اطلاعاتی صورت سود و زیان معطوف می¬دارند.از طرفی اطلاعات سود نیز دارای چنین اهمّیت ویژه¬ای می¬باشد. اطلاعات سود از ترکیب جریان¬های نقدی و اقلام تعهدی تشکیل شده است که جریان¬های نقدی و سود حسابداری دو کمیّت مرتبط برای پیش بینی عملکرد شرکت¬ها هستند.از سوی دیگر جریان¬های نقدی از منابع مهم و حیاتی هر واحد اقتصادی است.ایجاد توازن بین جریان¬های نقدی موجود و نیازهای نقدی یکی از مهم¬ترین عوامل سلامت اقتصادی واحدهای تجاری و تداوم فعالیت آن¬هاست.در بسیاری از تصمیمات مالی، مدل¬های ارزش¬گذاری اوراق بهادار، روش¬های ارزیابی طرح¬های سرمایه¬ای و غیره، جریان¬های نقدی نقش محوری دارند.از دید درون سازمانی، جریان¬های نقدی عملیاتی به ویژه جریان¬های نقدی عملیاتی آتی ، اداره امور را در کارآترین شکل خود امکان¬پذیر می¬سازد و منجر به اتخاذ تصمیمات بهینه در زمینه¬های عملیاتی، سرمایه¬گذاری و تأمین مالی می¬شود.از منظر استفاده¬کنندگان برون سازمانی خصوصاً سرمایه¬گذاران و اعتباردهندگان نیز جریان¬های نقدی عملیاتی از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است.
در چارچوب نظری حسابداری مالی که تعیین¬کننده¬ی هدف¬های گزارشگری مالی است، توجه خاصی به جریان¬های نقدی و امکان پیش¬بینی آن مبذول شده است.در بیانیه مفاهیم حسابداری مالی شماره¬ی یک هیأت تدوین استانداردهای حسابداری مالی (FASB) بیان شده است « یکی از هدف¬های گزارشگری مالی فراهم آوردن اطلاعاتی است که سرمایه¬گذاران، اعتباردهندگان و سایر استفاده¬کنندگان بالفعل و بالقوه را در برآوردمبلغ، زمان و مخاطره دریافت¬های آینده یاری رساند.چشم¬انداز این دریافت-های نقدی تحت تأثیر توانایی موسسه در تولید وجه نقد کافی برای ادای تعهداتش به هنگام سررسید و سایر عملیات نقدی و از جمله پرداخت سودنقدی سهام و هم¬چنین تحت تأثیر نگرش عموم سرمایه¬گذاران راجع به آن توانایی است که به نوبه خود بر قیمت بازار سهام اثر می¬گذارد»[10]
کمیته تدوین استانداردهای بین¬المللی حسابداری (IASC) نیز در استاندارد بین¬المللی حسابداری شماره 7 آورده است که «اطلاعات مربوط به جریان¬های وجوه نقد یک واحد تجاری برای استفاده¬کنندگان صورت¬های مالی در فراهم کردن مبنایی به منظور ارزیابی توان آن واحد در ایجاد وجوه نقد و نیازهای آن واحد در به کارگیری این وجوه، سودمند است.هم-چنین تصمیمات اقتصادی که توسط استفاده¬کنندگان اتخاذ می¬شود مستلزم ارزیابی توانایی واحد تجاری در ایجاد وجوه نقد، زمان¬بندی و اطمینان از آن است»( IASC,1993)
اهداف تحقیق

این پژوهش، از طریق تفکیک و تجزیه¬ی اجزای سود و بررسی ارتباط این اجزای با سایر عوامل مؤثر بر روی سود به دنبال کمک به تحلیل¬گران اوراق¬بهادار و سرمایه¬گذاران در انجام خرید وفروش سهام و در نهایت ارزیابی بهتر قیمت سهام، می-باشد و با توجّه به اینکه اجزای نقدی سود را با ریسک ورشکستگی بررسی می¬نماید، می¬تواند در پایان به اعتباردهندگان و سرمایه¬گذاران برای ارزیابی شفاف¬تر شرایط سرمایه¬گذاری کمک شایانی نماید.هم¬چنین از سوی

دیگر می¬تواند به مدیران در جهت بررسی تغییرات جریان¬های نقدی عملیاتی و چگونگی پیدایش آن¬ها در شرکت یاری رساند.

مروری بر پیشینه¬ی تحقیق
بوئن و همکارانش(1986)درتکمیل¬تحقیقات قبلی با استفاده از چهار مدل به ترتیب با متغیرهای توضیحی سودخالص، سودخالص به علاوه استهلاک، سرمایه¬در گردش حاصل از عملیات و جریان¬های نقدی عملیاتی جاری درصدد بودند تا جریان¬های نقدی عملیاتی یک تا دو سال آینده را به وسیله هر یک از متغیرهای موصوف پیش¬بینی کنند.نتایج این تحقیق با نظر هیئت تدوین استانداردهای حسابداری مبنی بر برتری سود در پیش¬بینی جریان¬های نقدی هماهنگ نبود. [7]

گرینبرگ و همکارانش (1986) برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی دو مدل طراحی کردند. متغیر وابسته در هر دو مدل، جریان¬های نقدی عملیاتی آتی و متغیر مستقل در یکی از مدل¬ها سود و در مدل دیگر جریان¬های نقدی عملیاتی جاری بود.آنها به جای آزمون مستقیم قدرت پیش¬بینی مدل، دو مدل را با استفاده از ضریب همبستگی رتبه¬بندی کردند.نتایج این تحقیق برخلاف تحقیق بوئن و همکاران، نشان داد که برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی، سود خالص بهتر از جریان¬های نقدی است.[12]

گهاران (1988) توانایی نسبی معیارهای مختلف جریان وجوه نقد را برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی بررسی کرد.وی در این تحقیق با استفاده از مدل رگرسیون سری زمانی، ارتباط جریان¬های نقدی عملیاتی آتی و تعدادی متغیر مستقل مختلف شامل: سرمایه در گردش، خالص دارایی¬های عملیاتی و جریان¬های نقدی عملیاتی جاری را بررسی کرد.نتایج آزمون کلی نشان داد که سرمایه در گردش و خالص دارایی¬های عملیاتی در مقایسه با جریان¬های نقدی عملیاتی جاری بهتر می¬تواند جریان¬های نقدی عملیاتی آتی را پیش¬بینی کند. هم-چنین نتایج نشان داد که در صنایع مختلف، توانایی متغیرهای مستقل مورد بررسی در پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی متفاوت است.[11]
لورک و ویلینگر (1996) برای ارائه یک مدل بهینه جهت پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی به جای استفاده از داده¬های سالیانه، از داده¬های فصلی استفاده کردند.آنها مدل چند متغیری سری زمانی را با استفاده از سود عملیاتی، جریان¬های نقدی عملیاتی جاری و ارقام دارایی¬ها و بدهی¬های جاری به¬دست آوردند.نتایج تحقیق نشان داد که مدل¬های سری زمانی چند متغیری، جریان¬های نقدی عملیاتی آتی را به نحو بهتری پیش¬بینی می¬کند..براساس یافته¬های این تحقیق استفاده از اقلام تعهدی توانایی بهتری برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی نسبت به جریان¬های نقدی عملیاتی جاری دارد که این موضوع با ادعای FASB هم¬خوانی داشت.[13]
كلینچ و همكاران ) 2000 ( به بررسی سودمندی اجزای جریان¬های نقدی عملیاتی در پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی پرداختند. این تحقیق كه بر روی تعدادی از شرکت¬های فعال در بورس استرالیا انجام گرفت، برای آزمون فرضیات خود از مدل¬های رگرسیونی سری زمانی استفاده كرد.نتایج نشان داد كه توان توضیح دهندگی اجزای جریان های نقدی عملیاتی (دریافتی از مشتریان بابت فروش، پرداختی به فروشندگان بابت خرید، پرداخت بهره، دریافت سود سهام و ; ) در مقایسه با مجموع جریان¬های نقدی عملیاتی بیشتر است. به عبارت دیگر، اجزای جریان¬های نقدی عملیاتی، از توانی افزاینده برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتییك سال بعد برخوردار می باشند.[9]
عطار و حسین ( 2004 ) توانایی داده¬های حسابداری شامل سود، جریان¬های نقدی عملیاتی و اقلام تعهدی در پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی را مورد بررسی قرار دادند. این تحقیق كه تعدادی از شرکت¬های انگلیسی را در دوره زمانی1991-2000 به عنوان نمونه انتخاب كرده بود، مبتنی بر متدولوژی تحقیق بارث و همكاران ( 2001 ) بود. محققان علاوه بر تجزیه و تحلیل رگرسیون حداقل مربعات معمولی، از متدولوژی داده¬ها تابلویی نیز به عنوان روش آماری استفاده نمودند. در ضمن به منظور مقایسه مدل ها (مدل سود در مقایسه با مدل جریان¬های نقدی) علاوه بر استفاده از معیار ضریب تعیین، از معیارهای دیگری همچون
آكائیك و شوارتز بیزین نیز استفاده شد. نتایج به قرار ذیل بود :
1. تفكیك سود به اجزای نقدی و تعهدی، سبب بهبود پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی می¬شود.
2. جریان¬های نقدی تاریخی در مقایسه با سودهای تاریخی از توان بیشتری برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی برخوردارند.

3. جریان¬های نقدی تاریخی در مقایسه با استفاده همزمان از جریان¬های نقدی عملیاتی و اجزای تعهدی سود، توان کمتری برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی دارند.
4. با افزایش افق زمانی توان توضیح¬دهندگی مدل ها كاهش می یابد، اما برتری نسبی مدل جریان¬های نقدی عملیاتی نسبت به مدل سود كماكان حفظ می شود.[3]

یودر ( 2006 ) توان مدل¬های تعهدی نسبت به مدل¬های جریان-های نقدی عملیاتی را به منظور پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی مورد بررسی قرار داد. محقق از متدولوژی تحقیق بارث و همكاران(2001) البته با انجام برخی تعدیلات به عنوان روش تحقیق خود استفاده نمود و به این نتیجه دست یافت كه مدل¬های تعهدی در مقایسه با مدل¬های جریان¬های نقدی عملیاتی، از توانی افزاینده برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی برخوردار نیستند. در تشریح علت این مسأله محقق دریافت كه توان افزاینده پیش¬بینی مدل¬های تعهدی، با كاهش نوسان در سود وفروش و همچنین كاهش در نوسان نسبت موجودی به فروش¬های آتی، بهبود می یابد .[14]

براكت و همكارانش (2007) دریافتند كه بطور متوسط قدرمطلق خطاهای پیش¬بینی برای جریان¬های نقدی عملیاتی آتی ، زمانی¬كه اقلام تعهدی به عنوان یك پیش¬بینی كننده به جریان¬های نقدی عملیاتی اضافه می¬شوند كوچكتر از زمانی است كه جریان¬های نقدی عملیاتی به تنهایی به عنوان یك پیش¬بینی كننده استفاده می-شوند.[8]

عطار و همکارانش (2008) تحقیقی را بروی شرکت¬های انگلیسی انجام دادند وهدف آنها در تحقیق این بود که بررسی نمایند که آیا بین اقلام تعهدی غیرعادی و عادی و ریسک¬ورشکستگی با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی ارتباط معناداری وجود دارد؟ آنها برای پی¬بردن به این موضوع اقلام تعهدی را با استفاده از مدل تعدیل شده جونز (1991) تخمین زدند.سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل رگرسیون چند متغیره به بررسی ارتباط بین جریان¬های نقدی عملیاتی جاری، اقلام تعهدی عادی و غیرعادی با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی پرداختند و نتایج تحقیق خود را اینگونه بیان کردند که بین این سه متغیر با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی ارتباط مستقیم معناداری وجود دارد .در واقع آنها می¬خواستند با استفاده از یافته¬های این تحقیق به این موضوع دست یابند که ،جریان¬های نقدی عملیاتی جاری، اقلام تعهدی عادی و غیرعادی توان توضیحی

قوی برای پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی دارند. هم¬چنین آنها تحقیق خود را با اضافه کردن یک متغیرجدید با نام ریسک¬ورشکستگی، که این متغیر با استفاده از مدل ریسک¬ورشکستگی چاریتو(2004) تخمین زده می¬شد، گسترش دادند و ارتباط ریسک¬ورشکستگی را بطور جداگانه و هم¬چنین بصورت همراه با سه متغیر دیگربا جریان¬های نقدی عملیاتی آتی به عنوان متغیر وابسته، بررسی کردند و یافته¬های جدید خود را بدین¬گونه اعلام کردند که ¬بین ریسک¬ورشکستگی وجریان¬های نقدی عملیاتی آتی ارتباط غیرمستقیم معناداری وجود دارد.این نتیجه برای متغیرهای دیگر همراه با ریسک¬ورشکستگی نیز تایید شد.در واقع آنها به این نتیجه رسیدند که ریسک¬ورشکستگی توان توضیحی قوی را بطور غیرمستقیم در پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی دارند. [4]

احمد مدرس( 1380 ) به بررسی كاربرد مدل سری زمانی چند متغیره در پیش بینی جریان¬های نقدی عملیاتی پرداخته است . محقق 40 شركت پذیرفته شده در بورس تهران را در یك دوره زمانی 19 ساله به عنوان نمونه تحقیق خود برگزیده و از متدولوژی باكس وجنکیز نیز به عنوان روش تحقیق استفاده نموده است . پس از آزمون فرضیات و تجزیه و تحلیل داده¬ها، محقق به نتایج زیردست یافته است:

سری زمانی جریان¬های نقدی عملیاتی از فرایند گام تصادفی تبعیت می¬نماید، در نتیجه پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی با استفاده از جریان¬های نقدی عملیاتی تاریخی امكان پذیر نیست.
پیش¬بینی جریان¬های نقدی عملیاتی با استفاده از سودهای تاریخی به نحو معناداری امكان پذیر است. بنابراین در پیش-بینی جریان¬های نقدی عملیاتی ، برتری سود بر جریان نقدی تأیید شده است.

استفاده همزمان از جریان¬های نقدی عملیاتی تاریخی و سودهای تاریخی تا حد زیادی توان پیش بینی مدل را بهبود می بخشد.

استفاده همزمان از جریان های نقدی عملیاتی تاریخی و سودهای تاریخی و دارائی هاو بدهی های جاری تاریخی مرتبط، تا حد زیادی توانایی پیش¬بینی مدل را بهبود می بخشد. این یافته نشان می¬دهد كه اطلاعات مرتبط صورت های در مجموع برای پیش¬بینی جریان های نقدی عملیاتی سودمند است.

مناسب ترین مدل برای پیش بینی در سطح شرکت¬ها، استفاده از مدلی است كه در برگیرنده جریان¬های نقدی عملیاتی تاریخی، سودهای تاریخی و دارائی ها و بدهی های جاری تاریخی مربوطه است. [2]

ثقفی و فدائی(1386) در تحقیقی به بررسی مدل¬های پیش¬بینی جریان-های نقدی پرداختند. نتایج تحقیقات¬ آنها نشان داد در مدل¬هایی كه از اقلام تعهدی استفاده می¬شود نسبت به مدل¬هایی كه تنها برمبنای جریان¬های نقدی عملیاتی می¬باشند قابلیت پیش¬بینی بالاتری وجود دارد.[1]
فرضیه¬های تحقیق
1 بین جریان¬های نقدی عملیاتی جاری وجریان¬های¬ نقدی عملیاتی آتی رابطه معناداری وجود دارد.
2 بین جریان¬های نقدی عملیاتی جاری و ریسک ورشکستگی با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی رابطه معناداری وجود دارد.
جامعه و نمونه آماری تحقیق
جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بوده و دوره زمانی تحقیق از سال1382 تا 1387 می¬باشد و روش نمونه¬گیری، روش حذفی است. بدین ترتیب که کلیه شرکت¬های عضو جامعه آماری که دارای شرایط زیر بوده جزء نمونه آماری لحاظ شده و آن دسته از شرکت¬هایی که این شرایط را نداشته¬اند از نمونه آماری، حذف گردیده¬اند. شرایط مذکور به شرح زیر می¬باشند:
1 اطلاعات مالی شرکت برای دوره زمانی بین 1382 الی 1388 موجود باشد.
2 شرکت در طی دوره مورد بررسی تغییر سال مالی را تجربه نکرده باشد.
3 شرکت¬هایی که تا پایان سال 1380 در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده باشند و هم چنین نام شرکت در دوره مورد بررسی از بین شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران حذف نشده باشد.
4 سال مالی آن¬ها منتهی به پایان اسفند ماه باشد.
5 شرکت مالی(اعم از بانک¬ها و شرکت¬های سرمایه¬گذاری) نباشد.
از بین شرکت¬های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تعداد 93 شرکت حائز شرایط عضویت در نمونه آماری بودند.
روش تحقیق
در این پژوهش متغیرهای مستقل شامل : جریان¬های نقدی عملیاتی جاری و ریسک ورشکستگی می¬باشد.متغیر وابسته نیز جریانهای نقدی عملیاتی آتی است.
در فرضیه¬های تحقیق متغیر وابسته یعنی جریان¬های نقدی عملیاتی آتی از صورت جریان گردش وجوه نقد شرکت¬ها استخراج شده است و با توجه به اینکه جریان¬های نقدی عملیاتی آتی است از صورت گردش وجوه نقد سال بعد استفاده شده است.
در فرض اول متغیر مستقل جریان¬های نقدی عملیاتی جاری است که از صورت جریان گردش وجوه نقد استخراج شده است.در فرض دوم ریسک ورشکستگی نیز با استفاده از مدل چاریتو بدین شرح:
j,t= w1 .TLTA j ,t+ w2. EBITTL j ,t+ w3 .CFOTL j ,t+
ما نخست این مدل را برای ایران پیاده¬سازی کردیم یعنی نمونه¬ای انتخاب کرده¬ایم از 33 شرکت¬های سالم و33 شرکت ورشکسته در یک دوره¬ی زمانی 5 ساله از سال 1381تا 1385 و ضرایب ثابت و مقدارخطا را محاسبه کردیم سپس با استفاده از این مدل ریسک¬ورشکستگی تمام شرکت¬های نمونه¬ی عملیاتی را محاسبه کردیم.
و در پایان رابطه¬ی بین متغیرها در مدل ذیل بررسی می¬شود:
OCFi,t+1 = 0 +1OCFi,t + 2AAi,t + 3NAi,t + 4BRi,t + 5BR.OCFi,t +6BR.AAi,t+ 7BR.NAi,t + wi,t+1
که در آن متغیرهای مورد مطالعه فرضیات ما عبارتند از :
OCFi,t+1 = جریان¬های نقدی عملیاتی آتی ، OCFi,t = جریان-های نقدی عملیاتی جاری
BR.OCFi,t = ریسک¬ورشکستگی و جریان¬های نقدی عملیاتی جاری
نحوه¬ی محاسبه¬ی ریسک¬ورشکستگی

که در این معادله BRریسک ورشکستگی است و با استفاده از مدل ریسک ورشکستگی چاریتو محاسبه می¬شود که این معادله هم مبتنی بر رگرسیون لوجستیک زیر است.
j,t= w1 .TLTAj,t+ w2. EBITTLj,t+ w3 .CFOTLj,t+
که در آن متغیرها به¬شرح زیر است:

TLTA = کل بدهیهاتقسیم برکل داراییها
EBITTL = سود قبل از کسر مالیات و بهره تقسیم بر کل بدهیها
CFOTL = جریانهای نقدی عملیاتی تقسیم بر کل بدهیها

W1و W2و W3 = ضرایب ثابت ، = خطای مانده رگرسیون
t = این متغیر مجازی رگرسیون لوجستیک میباشد و با صفرو 1 نشان داده می¬شود . برای شرکتهای ورشکسته عدد 1 را قرار میدهیم و برای شرکتهای غیر ورشکسته عدد صفر را قرار می¬دهیم معیار ما برای شرکتهای ورشکسته و غیر ورشکسته قانون 141 تجارت ایران می¬باشدکه بیان می¬کند« اگر زیان انباشته شرکتی بیشتر از نصف سرمایه شود شرکت ورشکسته محسوب می¬شود».
جدول1: طبقه بندی قبل از ورود رگرسوری به آنالیز

همان طور که ملاحظه می شود پیش از ورود رگرسورها پیش بینی درستی انجام نشده است ، در مرحله بعد طبقه بندی¬های ارائه شده پس از ورود رگرسورها به شکل زیر است :
جدول 2 : طبقه بندی بعد از ورود رگرسوری به آنالیز

که در 94% موارد به درستی طبقه¬بندی شده¬اند، که پیشرفت قابل ملاحظه¬ای محسوب می شود .
در جدول زیر می توان میزان تطابق مدل با داده ها را ملاحظه کرد :

با توجه به سطح معنی داری ارائه شده می توان به مناسب بودن مدل اطمینان حاصل کرد.در پایان هم جدول مربوط به ضرایب معادله لوجیت ارائه شده اند:
جدول 3 : ضرایب معادله لوجیت
متغیر ضرایب متغیرها S.E. آزمون والد درجه آزادی سطح معنی داری (sig) Exp(B) فرض H0
TLTA 6.772 1.891 12.821 1 .000 873.185 رد
EBITTL -18.338 3.192 32.999 1 .000 .000 رد
CFOTL -4.150 1.779 5.440 1 .020 .016 رد
Constant -4.242 1.496 8.042 1 .005 .014 رد
و معادله ای که برای برآورد ریسک¬های ورشکستگی سال¬های مختلف استفاده کرده¬ایم مبتنی بر رابطه زیر است:

تکنیک¬های تحلیلی
در این تحقیق از آمار توصیفی، آزمون کولموگروف-اسمیرنف، همبستگی پیرسون و رگرسیون به منظور تحلیل داده¬ها استفاده شده است.در اولین مرحله از تحلیل داده¬ها، به¬منظور درک بهتر، داده¬ها خلاصه و گروه¬بندی شده¬اند و برخی آماره¬های توصیفی شامل ماکزیمم، مینیمم، میانگین و انحراف معیار توسط نرم¬افزارSPSS از داده¬ها استخراج گردیده است. در مرحله دوم با استفاده از آزمون کلموگرف- اسمیرنوف نرمال بودن داده¬ها مورد آزمون قرار می¬گیرد. سپس برای آزمون فرضیه¬ اول تحقیق از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده و برای آزمون فرض دوم از تجزیه و تحلیل¬های رگرسیون چند متغیره استفاده خواهد شد.
آمار توصیفی
جدول 4 :آمار توصیفی مربوط به جریان های نقدی (OCF )سال¬های عملیاتی 82-87
متغیر Ocf82 Ocf83 Ocf84 Ocf85 Ocf86 Ocf87 Ocf88
تعداد نمونه 93 92 93 93 93 93 91

میانگین 673577889 1181731087 2332590323 1888073978 2776139677 2806434731 3725986264
میانه 207710000 210680000 242760000 371840000 307290000 361060000 389560000
مد 4258800 -58862300a -62365.00a 0.00 829411.00 -1411521.00a -253064.00a
انحراف استاندارد 293661E5 5.55611E5 9.69935E5 8.49242E5 1.20262E6 1.13205E6 1.78107E6

می-نیمم -137878300 -58862300 -6236500 -29196700 -44873400 -141152100 -25306400
ماکزیمم 202572400 475906300 683044900 791131500 982129500 752362400 1382932000
دامنه 340450700 534768600 689281400 820328200 1027002900 893514500 1408238400
چارک اول 45827500 34080000 50900000 69330000 76780000 101625000 114480000
چارک سوم 809800000 549337500 870760000 1163065000 1034420000 1356010000 1502680000

جدول 5: آمار توصیفی ریسک ورشکستگی (BR )سال های عملیاتی 82-87
متغیر BR82 BR83 BR84 BR85 BR86 BR87
تعداد نمونه 93 93 93 93 93 93
میانگین .22013400 .27437332 .28925944 .31515355 .27922440 .28481039
میانه .01070400 .03901700 .07598800 .15794100 .04452200 .03092700
مد .000000 .000000 .000000 .000000 .000000 .000000
انحراف استاندارد .336152898 .362256372 .360186311 .350434233 .358803192 .368409326
می نیمم .000000 .000000 .000000 .000000 .000000 .000000
ماکزیمم .999361 .998965 .999941 .999994 .999998 .999992
دامنه .999361 .998965 .999941 .999994 .999998 .999992
چارک اول .00004550 .00069850 .00060900 .00242200 .00058350 .00023250
چارک سوم .43429300 .55818750 .68012200 .63313500 .62400500 .57999650

آزمون نرمال بودن داده¬ها
فرض¬های آماری این آزمون به صورت زیر است:
H0 : داده¬های تحقیق نرمال هستند ، H1 :داده¬های تحقیق نرمال نیستند
استفاده از سطح معنی¬داری (sig) و مقایسه آن با سطح خطای مجاز برای تایید یا رد این فرضیات متداول است. با توجه به این که در تحقیق حاضر، خطای مجاز در = 005 در نظر گرفته شده است، در صورتیکه سطح معنی¬داری (sig) بیشتر از سطح خطای مجاز باشد (یعنی sig > )، در نتیجه فرضیه آماری صفر(H0) پذیرفته می¬شود و فرضیه آماری مقابل (H1) به معنای نرمال بودن داده¬های تحقیق پذیرفته می¬شود. جدول مربوط به آزمون کو لموگروف – اسمیرنف در ادامه ارائه شده است و همانطور که مشاهده می¬شود کلیه داده¬های تحقیق (با توجه به سطح معنا داری بیشتر از سطح خطای مجاز ) نرمال محسوب می¬شوند.نمودار باقی مانده¬ها در مقابل مقادیر پیش¬بینی شده نیز بصورت تصادفی است و الگوی خاصی ندارد، این نمودار می¬تواند همسانی واریانس¬ها را برای مدل ذکر شده تامین نماید.

جدول 6: نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف برای متغیرOCF
Ocf82 Ocf83 Ocf84 Ocf85 Ocf86 Ocf87
N 93 93 93 93 93 93
Normal Parameters
(پارمترهای نرمال)
414053011 1580444624 -367997957 1210352043 1956955591 3664265591
285958E5 5.71328E5 9.83946E5 8.46942E5 1.26123E6 1.14195E6
Most Extreme Differences
(کران های اختلاف های حدی موجود ) Absolute
(مطلق) .053 .049 .045 .097 .062 .050
Positive
(مثبت) .034 .049 .045 .097 .062 .050
Negative
(منفی) -.053 -.037 -.035 -.053 -.035 -.050
Kolmogorov-Smirnov
(کلوموگروف اسمیرنف) .510 .474 .431 .934 .600 .485
ZAsymp. Sig. (2-tailed)
(سطح معنی داری ) .957 .978 .992 .347 .864 .973

جدول 7:نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف برای متغیرBR
BR82 BR83 BR84 BR85 BR86 BR87
N 93 93 93 93 93 93
Normal Parameters
(پارمترهای نرمال)
.2744 .2982 .2932 .2659 .2150 .3215
.30345 .37133 .39630 .32861 .37921 .32773
Most Extreme Differences
(کران های اختلاف های حدی موجود ) Absolute
(مطلق) .050 .061 .078 .051 .079 .065
Positive
(مثبت) .050 .037 .052 .051 .079 .065
Negative
(منفی) -.040 -.061 -.078 -.047 -.052 -.048
Kolmogorov-Smirnov
(کلوموگروف اسمیرنف) .479 .588 .756 .492 .761 .623
Z Asymp. Sig. (2-tailed
(سطح معنی داری ) .976 .880 .618 .969 .609 .832
آزمون فرض¬ها
فرض اول :بین جریان¬های نقدی عملیاتی جاری وجریان¬های¬ نقدی عملیاتی آتی رابطه معناداری وجود دارد.
آزمون فرض اول بدین ترتیب است که:
H0: بین متغیرها رابطه وجود ندارد.، H1: بین متغیرها رابطه وجود دارد.
جدول 8: ضریب همبستگی سال¬های82-87
H0فرض سال 85 OCF85 OCF86
OCF86 ضریب همبستگی پیرسون .522** 1
Sig. (2-tailed) .000
حجم نمونه 93 93
Hفرض0 سال86 OCF86 OCF87
OCF87 ضریب همبستگی پیرسون .944** 1
Sig. (2-tailed) .000
حجم نمونه 93 93
Hفرض0 سال87 OCF87 OCF88
OCF88 ضریب همبستگی پیرسون .960** 1
Sig. (2-tailed) .000
حجم نمونه 91 91
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Hفرض0 سال 82 OCF83 OCF82
رد OCF83 ضریب همبستگی پیرسون 1 .518**
Sig. (2-tailed) .000
حجم نمونه 92 89
Hفرض0 سال83 OCF83 OCF84
OCF84 ضریب همبستگی پیرسون .889** 1
Sig. (2-tailed) .000
حجم نمونه 92 93
Hفرض0 سال84 OCF84 OCF85
OCF85 ضریب همبستگی پیرسون .664** 1
Sig. (2-tailed) .000
حجم نمونه 93 93
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).

تحلیل جدول¬های ضریب همبستگی
در تمام سال¬ها بر اساس سطح معنی داری بدست آمده رابطه بین دو متغیر تایید می گردد ،شدت رابطه بین این دو متغیر در سال 82 برابر 051، در سال83 برابر088، در سال84 برابر066، درسال85 برابر052،در سال 86 برابر094 و در سال 87 برابر096 است که رابطه ای مستقیم را بین متغیرها تایید می کند. این مطلب بیان کننده این موضوع است که بین جریان¬های نقدی عملیاتی جاری و جریان¬های نقدی عملیاتی آتی ارتباط معنادار¬مستقیمی وجود دارد.
فرض اول مبتنی بر مدل رگرسیونی زیر نیز می¬باشد :
OCFi,t+1 = l0 +l1OCFi,t + BR.OCFi,t
که آزمون فرض آن عبارت است از:
H0: رابطه رگرسیونی بین متغیرها تایید نمی¬گردد. 1H : رابطه رگرسیونی بین متغیرها تایید می¬گردد.
جدول 9 :جدول¬ ANOVA
مدل مجموع مربعات Df میانگین مربعات F دوربین واتسون R Sig سال
رگرسیون 8315E12 2 4.157E12 18.113 82
مانده ها 1974E13 86 2.295E11 2.146 0/54 0.000
کل 2805E13 88
رگرسیون 7204E13 2 3.602E13 220.961 83
مانده¬ها 1451E13 89 1.630E11 1.967 0.91 0.000
کل 8655E13 91
رگرسیون 5629E13 2 2.815E13 251.845 84
مانده¬ها 1006E13 90 1.118E11 1.563 0.92 0.000
کل 6635E13 92
رگرسیون 3623E13 2 1.811E13 16.835 85
مانده¬ها 9683E13 90 1.076E12 1.872 0.52 0.000
کل 1331E14 92
رگرسیون 1104E14 2 5.519E13 660.953 86
مانده¬ها 7515E12 90 8.350E10 1.889 0.96 0.000
کل 1179E14 92
رگرسیون 2769E14 2 1.385E14 1419.301 87
مانده¬ها 8585E12 88 9.755E10 2.083 0.98 0.000
کل 2855E14 90
تحلیل جدول¬ ANOVA
درتمام سال¬ها فرض مسئله براساس آزمون F درسطح معنی-داری(sig<0.05) تایید می¬شود، یعنی فرض H0 رد می¬شود و رابطه رگرسیونی بین متغیرها تایید می¬گردد.شدت رابطه¬ی بین متغیرهای معادله رگرسیونی در سال 82 برابر054، در سال 83 برابر091 ،در سال 84 برابر092 ، در سال 85 برابر052 ، در سال 86 برابر096 و در سال 87 برابر098 است .
آزمون ضرایب متغیرها در مدل بدین شرح است:
H0: ضریب معادله برابر صفر است، 1H : ضریب معادله برابر صفر نیست.
جدول 10 :ضرایب متغیرها در مدل
متغیرها ضرایب استاندارد نشده ضرایب استاندارد شده t sig فرض
سال
B خطا استاندارد
constant 85433.564 54465.612 1.569 .120 تایید 82
Ocf82 .394 .363 .206 1.086 .280 تایید
BR*ocf82 1.307 .700 .354 1.868 .065 تایید
constant 54470.646 43058.242 1.265 .209 تایید 83
Ocf83 1.361 .087 .776 15.609 .000 رد
BR*ocf83 1.196 .255 .233 4.694 .000 رد
constant 65843.606 35674.343 1.846 .068 تایید 84
Ocf84 .082 .048 .094 1.700 .093 تایید
BR*ocf84 1.390 .089 .856 15.544 .000 رد
constant 139329.324 115564.550 1.206 .231 تایید 85
Ocf85 .725 .428 .512 1.692 .094 تایید
BR*ocf85 .024 .691 .011 .035 .972 تایید
constant 36666.146 30763.259 1.192 .236 تایید 86
Ocf86 .772 .029 .820 526.65¬¬ .000 رد
BR*ocf86 .504 .063 .246 7.988 .000 رد
constant -33425.573 33830.725 -.988 .326 تایید 87
Ocf87 1.194 .038 .767 31.174 .000 رد
BR*ocf87 .794 .067 .293 811.89 .000 رد
تحلیل جدول¬ ضرایب متغیرها
فرض مسئله براساس آزمون آمارهt که مربوط به ضرایب معادله¬ی رگرسیونی می¬باشد برای سال¬های 83، 86 و 87 معنی¬ دار است که نشان می¬دهد جریان¬های نقدی عملیاتی جاری ، در برآورد جریان¬های نقدی عملیاتی آتی مؤثر است.فرض مسئله براساس آزمون آمارهt که مربوط به ضرایب معادله¬ی رگرسیونی می¬باشد برای سال¬های 82، 84 و85 معنی¬ دارنیست که نشان می-دهد جریان¬های نقدی عملیاتی جاری، در برآورد جریان¬های نقدی عملیاتی آتی مؤثر نیست.
فرض دوم :بین ریسک ورشکستگی وجریان¬های نقدی عملیاتی جاری با جریان¬های نقدی عملیاتی آتی رابطه معناداری وجود دارد.این فرض مبتنی بر معادله رگرسیونی زیر است
OCFi,t+1 = l0 +l1OCFi,t + l2 BRi,t + l3 BR.OCFi,t
که آزمون فرض آن عبارت است از:
H0 : رابطه رگرسیونی بین متغیرها تایید نمی¬گردد.، 1H : رابطه رگرسیونی بین متغیرها تایید می¬گردد.
جدول 11 :جدول ANOVA
مدل مجموع مربعات df میانگین مربعات F دوربین واتسون R sig سال
رگرسیون 8393E12 3 2.798E12 12.095 82
مانده ها 1966E13 85 2.313E11 2.101 0.54 0.00
کل 2805E13 88
رگرسیون 7279E13 3 2.426E13 155.256 83
مانده¬ها 1375E13 88 1.563E11 1.787 0.91 0.000
کل 8655E13 91
رگرسیون 5692E13 3 1.897E13 179.023 84
مانده¬ها 9432E12 89 1.060E11 1.987 0.92 0.000
کل 6635E13 92
رگرسیون 3778E13 3 1.259E13 11.763 85
مانده¬ها 9528E13 89 1.071E12 2.054 0.53 0.000
کل 1331E14 92
رگرسیون 3778E13 3 1.259E13 11.763 86
مانده¬ها 9528E13 89 1.071E12 1.587 0.96 0.000
کل 1331E14 92
رگرسیون 2769E14 3 9.231E13 935.548 87
مانده¬ها 8584E12 87 9.866E10 1.812 0.98 0.000
کل 2855E14 90

تحلیل جدول¬ ANOVA
در تمام سال¬ها فرض مسئله براساس آزمون F درسطح معنی-داری(sig<0.05) تایید می¬شود، یعنی فرض H0 رد می¬شود و رابطه رگرسیونی بین متغیرها تایید می¬گردد.شدت رابطه¬ی بین متغیرهای معادله رگرسیونی در سال 82برابر054، در سال 83 برابر091، در سال 84 برابر092، در سال 85 برابر 053، در سال 86 برابر096و در سال 87 برابر098است.
آزمون ضرایب متغیرها در مدل بدین شرح است:
H0: ضریب معادله برابر صفر است. ،1H: ضریب معادله برابر صفر نیست.
جدول 12 :ضرایب متغیرها در مدل
متغیرها ضرایب استاندارد نشده ضرایب استاندارد شده
t
sig فرض
سال
B خطا استاندارد
constant 61756.775 68183.484 .906 .368 تایید 82
OCF82 .454 .378 .237 1.199 .234 تایید
BR82 90785.580 156198.988 .055 .581 .563 تایید
BR*OCF82 1.193 .730 .323 1.635 .106 تایید
constant -18069.730 53544.419 -.337 .737 تایید 83
OCF83 1.389 .086 .791 16.091 0.000 رد
BR83 254284.000 115704.346 .095 2.198 .031 رد
BR*OCF83 1.119 .252 .218 4.438 0.000 رد
constant 134442.294 44758.571 3.004 0.003 رد 84
OCF84 .064 .048 .073 1.342 0.183 تایید
BR84 -236874.971 97452.405 -.100 -2.431 0.017 رد
BR*OCF84 1.446 .090 .890 16.056 0.000 رد
constant 276987.965 162362.824 1.706 0.091 تایید 85
OCF85 .557 .449 .393 1.239 0.218 تایید
BR85 -391899.352 325504.526 -.114 -1.204 0.232 تایید
BR*OCF85 .310 .729 .135 .425 0.672 تایید
constant 41015.628 39531.993 1.038 0.302 تایید 86
OCF86 .771 .029 .820 26.168 0.000 رد
BR86 -15326.203 86750.106 -.005 -.177 0.860 تایید
BR*OCF86 .507 .065 .247 7.779 0.000 رد
constant -35954.173 43289.135 -.831 0.408 تایید 87
OCF87 1.195 .039 .767 30.612 0.000 رد
BR87 8852.691 93706.868 .002 .094 0.925 تایید
BR*OCF87 .793 .069 .292 11.477 0.000 رد
تحلیل جدول¬ ضرایب متغیرها
فرض مسئله براساس آزمون آمارهt که مربوط به ضرایب معادله¬ی رگرسیونی می¬باشد برای سال 83،¬ 84، 86 و 87 معنی¬ دار است که نشان می¬دهد ریسک¬ورشکستگی و جریان¬های نقدی عملیاتی جاری، در برآورد جریان¬های نقدی عملیاتی آتی مؤثر است.فرض مسئله براساس آزمون آمارهt که مربوط به ضرایب معادله¬ی رگرسیونی می¬باشد برای سال¬های82 و85 معنی¬ دارنیست که نشان می¬دهد ریسک¬ورشکستگی و جریان¬های نقدی عملیاتی جاری، در برآورد جریان¬های نقدی عملیاتی آتی مؤثر نیست.

برای دریافت اینجا کلیک کنید