مقاله رشد اجتماعی و هویت نوجوان با word

توضیحات

 مقاله رشد اجتماعی و هویت نوجوان با word دارای 55 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله رشد اجتماعی و هویت نوجوان با word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله رشد اجتماعی و هویت نوجوان با word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله رشد اجتماعی و هویت نوجوان با word :

تعریف بلوغ و نوجوانی:
منظور از بلوغ یا نوجوانی رشد دركلیه جنبه ها اعم از فیزیكی- عقلی و اجتماعی است به همین جهت این واژه نسبت به واژه های بلوغ جنسی كه مفهوم بسته تری دارد وسیع تر است . نوجوانی دوره ای است است حد فاصل میان كودكی و بزرگسالی و بسته به افراد و جوامع گوناگون و متغیر است شروع آن با بلوغ جنسی است . طول مدت نوجوانی در جوامع گوناگون متفاوت است از دوازده تا هجده الی بیست و یك سالگی طول می كشد برخی بلوغ را از واژه (crise) و به معنی بحران مشتق كرده اند و تغییرات قاطعی است كه درجریان یك تحول پیش می آید و دارای ویژگی ها و شرایط زیر است :

1 تغیرات ناگهانی و مهم در ارگانسیم- ذوق و علایق- نگرش و احساس و داوری ارتباط با دیگران.
2 بروز مشكلات جدی كه موجب عدم سازگاری نوجوان با محیط می شود.
نوجوانی مثل یك طوفان است و ژانژاك روسو آن را به یك انقلاب زایش دوباره تعبیرمی كند.در نوجوانی تغییرات شامل رشد طولی و وزنی- پیدایش صفات ثانویه جنسی- رشد غده های جنسی و توانایی تولید مثل است.

دگرگونی های رشد نوجوانی:
_بلوغ جنسی: بلوغ جنسی با پیدایش صفات ثانویه جنسی همراه است كه تا پیش از آن وجود نداشته است و طی سه مرحله می باشد :
1 مرحله بیش از بلوغ كه در هر دو جنس به وسیله صفاتی مانند: ازیاد سرعت رشد- آغاز پیدایش صفات جنسی یعنی رشد پستانها- رشد غدد تناسلی- روئیدن مو در اعضای تناسلی و زیر بغل آشكارمی باشد

2 مرحله بلوغ كه طی آن سرعت رشد كمتر می شود و صفات جنسی رشد خود را ادامه می دهد
3 مرحله پس از بلوغ كه كمال رشد جنسی است و طی آن اعضای تناسلی به رشد خود ادامه می دهد

_تاثیر تغییرات بلوغ جنسی بر شخصیت نوجوان:

از نقطه نظر روانی رشد شخصیت نوجوان در سه زمینه اصلی می باشد:
1 رشد وبیداری علایق و احساسات جنسی
2 رشد سریع قوای عقلانی
3 ازدیاد دانش و پیدایش شكل های جدید فعالیت
بیش از هر چیز میبایست نوع مقیاسی را كه برای تعیین تاثیر نمودهای بلوغ جنسی در روانشاسی نوجوان به كار می رود مشخص ساخت كه یكی از آسان ترین این مقیاس ها سن تقویمی است. به طور كلی می توان گفت تغییرات فیزیولوژیك و جسمانی خبر ار آغاز بلوغ می گردد و ورود نوجوان به اجتماع و پذیرش مسئولیت اجتماعی نیز نشان دهنده حد نهایی و پایان است. در میان این دو حد یك دگرگونی ژرف در شخصیت به وجود می آید كه هم در رابطه شخص با خودش و هم در رابطه او با دیگری باز تاب میابدتعبیراجتماعی نوجوانی و رشد آن:دوران بلوغ به علت های درونی مانند تغییرات هورمونی و یا تغییرات ناشی از فشارهای غریزی نسبت داده نمی شود بلكه تاكید بر علت بیرونی و محیطی است. در عامل اجتماعی دو جهت یا دو سو را می توان ازیكدیگر تمیز داد. یكی بر تعامل های میان افراد نظر دارد و تاثیر آنان را از لحاظ رفتار و شخصیت نوجوان بررسی می كند و دیگر به ساخت جامعه و فرهنگ می نگرد كه به شیوه تاثیر گذاری جامعه برای تغییر موقعیت غیر مسئول كودك به موقعیت مسئول و مستقل بزرگسال توجه دارد.
عوامل اجتماعی تعامل میان افراد:
تعبیر نوجوانی ازاین دیدگاه بر دو بعد اساسی تاكید دارد. بعد اول تجزیه و تحلیل نوجوانی اززاویه تندیس و نقش است. از این زاویه نوجوان كه آنان را نه كودك و نه بزرگسال می پندارند باید با موقعیت های اجتماعی دست و پنجه نرم كند- بعد دیگر بیشتر از زاویه تحولی و تكوینی است و تاكید آن به عنوان یك عامل رشد می باشد كه در قالب مكان ها و محیط هایی است كه اجتماعی شدن درآن ها صورت می پذیرد. به طور كلی می توان افراد را بر حسب این كه پدر- پسر- زن- مرد- دانشجو وغیره باشند در طبقاتی قرار داد كه هر یك نقش هایی دارند كه می توان از آن ها در موقعیت های خاص اجتماعی رفتار های خاصی را توقع داشت. دو نوع تغییر در نقش ها و انتظاراتی را كه از این رفتار می توان داشت عبارتند از: تغییراتی كه در داخل خود نقش ها به وقوع می پیوندد مثلا از دانش آموز نوجوان انتظار می رود دارای استقلال فكری بیشتر در كار و تحصیل باشد تغییر دوم اینكه نوجوان در برابر لزوم سازگار شدن با نقش های جدیدی مانند نقش شغلی قرار می گیرد. تغییرات در نقش ها و رفتارهایی كه مورد انتظار است چه به صورت كلی و چه به صورت جزئی می توانند مشكلات روانی برای فرد ایجاد كنند.
این مشكلات عبارتند از:
مشكل اول: تعارضات است كه در نقش ها و رفتارهایی كه انتظارات به وجود می آید یعنی نوجوان باید بر اساس موقعیت های اجتماعی نقش های متعارفی را بازی كند و رفتارهای متناقضی داشته باشد و مسلما نوجوان نمی تواند از این تعارضات صددرصد در امان باشد.
مشكل دوم: در داخل خود یك نقش یا رفتار مورد انتظار نیز تعارض می تواند به وجود آید مثلا در برخی از زمینه ها نوجوان درپی استقلال بیشتر است در عین حال در برخی از موارد هنوز وابسته به خانواده است.

مشكل سوم:هنگامی است كه نوجوان مجبوراست كه درنفش های ایفایی رفتار نماید كه نه مطابق ذوق سلیقه اوست ونه انگیزه ای برای پرداختن به آن دارد مثلا: بسیاری ازشركت كنندگان دركنكوركه تنهاهدف آن ها پذیرفته شدن در آزمون می باشد و پس از آن در می یابند كه رشته تحصیلی آنان چقدر از خواسته های آن ها فاصله دارد و یا به عنوان مثال دیگر اینكه یك نوجوان توسط خانواده به فعالیتی وادار می شود كه هیچ گونه انگیزه و شوقی به ایفای آن نقش ندارد.

مكان های رشداجتماعی نوجوان:‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‌‌پدیده اجتماعی شدن از سه جنبه رشد اجتماعی ناشی می شود:
ارتباط های بین فردی قراردادها و هنجارهایی كه جنبه ایدولوژیكی دارند فعالیت ها یا رفتارهایی اجتماعی شده كه شامل رفتارهای اجتماعی و فعالیت های شغلی هستند این موارد در محیط خانوادگی و مدرسه و گروهای هم سن تحقق می یابد.

به طور كلی می توان از دو محیط عمده جهت رشد اجتماعی نوجوان یاد كرد:
1 محیط خانواده والدین و نوجوان
2 گروههای هم سن و محیط مدرسه
_محیط خانواده:
طی یك پژوهش توصیف سه گونه نفوذ والدین مشخص شده است:
یك نفوذ- نفوذ مستبدانه والدین است كه درآن والدین به جای نوجوان تصمیم می گیرند و اومجبوراست مطابق با اوامر والدین عمل نماید.
دوم نفوذ والدین كه به صورت دموكراتیك و آزاد منشانه روی نوجوان تاثیر دارد كه درآن نوجوان در تصمیم گیری و اعاده روش با والدین مشاركت دارد ولی حرف آخر را والدین می زنند.
سوم نفوذ مجاز یعنی كنترل خود مختارانه نوجوان كه خود نوجوان تصمیم می گیرد و خود عمل می كند.

درنتیجه گیری ازاین سه نوع برخورد چنین آمده است كه فراوانی اعتماد به نفس نزد دختران و پسران در خانواده هایی كه به صورت آزاد منشانه و دموكراتیك برخورد می كنند بیشتراست اما این فراوانی نزد خانواده های مجاز كمتر است ولی به طور كلی با توجه به تفاوت های بین نوجوانان و مراحل رشد اجتماعی آنان باید به این نكته توجه داشت كه هر رفتاراز سوی والدین باید با توجه به واكنش ها و بازتاب های نوجوان سنجیده شود تا بتوان ازآن نتایج مطلوبی گرفت بنابراین چنین به نظر می رسد كه وجود برخی قوانین و مقررات نه تنها لزوم دارند بلكه مثبت نیز می باشند اما باید دانست زمانی این محدودیت ها تاثیر مثبت دارند كه او بتواند آزادانه نظر دهد و انتقاد كند.

_گروههای هم سن و محیط مدرسه:
در این قسمت می توان جنبه تكوینی محیط آموزش و محیطی كه متشكل از هم سن ها و هم كلاسی ها است را به عنوان یك محیط رشد در نظر گرفت.

طی یك تحقیق گروههایی از دانش آموزانی كه ازهوش طبیعی با لاتر از حد طبیعی اما در خانواده ها و محیط های فقیر زندگی می كردند انتخاب كرده و دریك محیط با دانش آموزانی از خانواده های با فرهنگ رشت یافته تر و مرفه بودند قرار دادند
پس ازمدتی این مقایسه نشان داد كه دانش آموزان مورد بررسی هم از جهت وضع تحصیل و هم از جهت نظام ارزشی تغییر یافته اند و برداشت های آنان از مسائل مختلف نیز دگزگون شده بود و به تعبیری شخصیت آن ها نیزدچار نوعی دگرگونی شدن را نشان می داد. در مجموع می توان گفت كه رشد اجتماعی دوران نوجوانی
تنها نمی تواند ناشی از یك تحول فردی باشد بلكه تاثیر پذیری آن ها ازتعامل های اجتماعی تردید ناپذیراست.
رشد اجتماعی نوجوان ازدیدگاه جامعه شناسی:

در گذشته طول دوره نوجوانی كوتاه تر بوده است اما در قرن معاصر با پیچیده تر شدن ساختار جوامع این گرایش رو به طولانی ترشدن می باشد. براساس یك بررسی مشخص شد انواع شكل های نوجوانی در جوامع مختلف متاثر از ساختارهای آن جوامع می باشد. می توان به چهار نوع نوجوانی اشاره كرد:
بدوی- انتقالی- نوجوانی ساده- نوجوانی طولانی

هر یك از شكل های فوق متاثر از برخوردها و دیدگاه ها و نحوه رفتار اعضای آن جامعه با نوجوان و نوجوان با آن جامعه را دارد.
دربعضی از جوامع نیز ساخت های اجتماعی را به انواع مختلف تقسیم كرده اند مانند:
بدوی روستایی و شهری كه در هر یك از موارد ذكر شده نحوه برخورد هر یك از بخش های اجتماعی با نوجوان و با لعكس متفاوت می باشد و بر گرفته از ماهیت آن اجتماع ما باشد.
رشد اجتماعی نوجوان و گسترش مناسبات اجتماعی:

رشد اجتماعی را به عناوین مختلف مانند تعلق طفرلیت- رشد شناخت اجتماعی یا فهمیدن فرد و دیگران- روابط با همسالان- شخصیت جنسی و غیره ; می خوانند در این دوره تغییرات آشكار و گسترده ای در شیوه های ارتباطی با والدین و همسالان به چشم می خورد.تحقیقات به عمل آمده نشان داده است كه رشداجتماعی باعث تجدید روابط آنان باخانواده می شود. نوجوانی و بلوغ باعث ایجاد فاصله عاطفی با والدین می شود كه این امر باعث استقلال بیشتر نوجوان می شود ككه البته این تحول در دختران و پسران متفاوت است. فاصله گرفتن اواز والدین نشانه ای از خود مركز بینی نوجوان می باشد كه این خود مركز بینی علت های مختلف می تواند داشته باشد:

بروز توانایی های جدید مغزی و خودآگاهی نوجوان از علت های عمده این مسئله- اشتغالات ذهنی نوجوان به خود مثلا توجه به بدن‌، عضلات، رشد قد، وزن و پاها و توجه به تغییرات ناگهانی جنسی از دیگر دلایل این خود مركز بینی می باشد ولی رفته رفته این خود مركز بینی به تدریجكم می شود و جایش را به تجدید روابط اجتماعی میدهد. نوجوان در ابتدا گرفتار تغییرات رشد جسمی، عاطفی و فكری خویش می شود و پس از

درونی كردن این تغییرات مجددا به عنوان یك فرد مستقل دست به گسترش روابط اجتماعی خود با دیگران می زند و در پایان این دوره و شكل گیری هویت نوجوان صمیمیت و نزدیك شدن به دیگران در وی گسترش می یابد و مقدمات لازم برای تقسیم زندگی و خواسته های خود با همسر و روابط فامیلی به همكاری در رشد اجتماعی مطرح می شود.
روابط اجتماعی نوجوان در مسیر تحول رشد اجتماعی:

ارتباط خود با دیگران در آغاز نوجوانی به طور عمده متمركز به گروه همسالان و دوستان می باشد در این مقطع از زندگی نوجوانی احساس فرد این است كه دیگران به ویژه همسالان همانند مخاطبین خیالی شاهد رفتار و احساسات و اندیشه های او هستند دو نیمه دوم دوران نوجوانی فرد مایل است بداند دیگران درباره او چه می اندیشند و بدین صورت نوجوان خود را در آئینه دیگران نظارت می كند تا هویت اجتماعی خویش را تثبیت كند.

ارزشیابی دیگران خاص همسالان و دوستان از نوجوان آغاز حركت او به سوی روابط متقابل پیشرفته اجتماعی نوجوان است و در همین دوره است كه نوجوان خود را متفاوت از خود عمومی خانواده به حساب می آورد و اهمیتی كه نوجوان به گروه دوستان می دهد، نشان می دهد كه در نوجوان رشد وابستگی اجتماعی چقدر مهم است. نوع ارتباطات اوایل نوجوانی با گروه دوستان معمولا در اواسط نوجوانی تعدیل می شود اما نوجوان در تدارك تجدید مناسبات با خانواده همیشه چنین نیست به خصوص نوجوانان با مشكلات خانواده در این

دوران نیز همان ارتباطات قبلی را با گروه همسالان گسترش می دهند و ممكن است گرفتاربرخی از اغرافات و ناسازگاری نیزبشوند و به این طریق در شكل گیری هویت آنان نیز دشواری های جدی پدید آید با ورود به دوره جوانی بیشتر نوجوانان روابط شدید قبلی خود با گروه دوستان كاهش می دهند.عضویت در یك كلاس مدرسه راهنماییبا عضویت در یك تیم ورزشی مستلزم توانایی های افزایش یابند معین در ارتباط گیری با دیگران و در موقعیت های اجتماعی ساختار یافته است. چگونگی رشد شخصیت و خلق و خوی نوجوان عامل مهمی در چگونگی یادگیری اجتماعی و شركت او در فعالیت های مختلف اجتماعی است.

رشد سالم اجتماعی نوجوان مستلزم رشد طبیعی شخصیت و فراگیری مهارت های اجتماعی شدن است و در نوجوان متفاوت است و به برون گرایی یا درون گرایی نوجوان بر می گردد.
رفتارهاِِی مرضی اجتماعی نوجوان:
یكی ازآشكارترین نمونه های مرضی دررفتاراجتماعی نوجوان عضویت آنان دردارودسته های ضد اجتماعی مانند: هیپی، پانكی، گروه های ارتجاعی، باندهای دزدی و خراب كاری و منحرفین جنسی می باشند كه مقدمات آن در اوایل نوجوانی و دوره فاصله گرفتن از خانواده فراهم می آیدو بقیه سال های نوجوانی را ادامه می یابد. این دارودسته ها در شهر های بزرگ و در میان گروه های اجتماعی، فرهنگی محروم جامعه بیشتر دیده می شود.ویژگی اصلی این دارودسته ها همانند سازی بی قید و شرط آنان با گروه خود به فراموشی سپردن الگوها و مناسبات اجتماعی می باشد در این گروه ها دارودسته خلاف كار حكم خانواده را برای نوجوان دارد، نوجوانی را كه احساس تنهایی می كند باید كمك كنیم تا بر حسب نوع علایقی كه دارند با یك گروه سالم از همسالان مدرسه ارتباط برقرار كند، فعالیت های سالماین گروه باعث كاهش تهدیدهایی می شود كه فرد تنها احساس می كند.

رفتار اجتماعی نوجوان و نقش فرهنگ دراین دوره:
بخش مهمی از فرآیند درك هویت فردی ایجاد روابط جدید با اشخاص گوناگون است یكی از این اشخاص كه می توانند در نوجوان ایجاد فرهنگ نمایند والدین می باشند نوجوانی فرزندان، اغلب در دورانی نه 15 جذاب برای والدین فراهم می سازد كه بسته به به سن پدر و مادر در زمان ازدواج معمولا هنگامی كه به سن نوجوانی می رسند والدین در حدود 40 تا50 ساله هستند و این مهم ترین مانع و مشكل برسر راه نوجوان می باشد كه در فرهنگ یابی نوجوان بسیار مؤثر است اصولا فرهنگ نظام ارزشی است كه مشتمل بر عقاید، باورها و تجارب یكسان یك نسل می باشد. راه های زندگی مردم یك جامعه، آداب و رسوم، افكار وعقاید، مذهب، زبان و غیره ; ابزاری هستند كه مردم یك به عنوان فرهنگ به كار می گیرند این فرهنگ از پدر و مادر و همسالان به نوجوان می رسد و از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابد.

هدایت اجتماعی و مقابله با تهاجم فرهنگی درنوجوان:
اجتماع مسلما یكی از اركانی است كه در شخصیت نوجوان و در شكل گیری آن بسیار حایز اهمیت می باشد، زندگی اجتماعی مورد تاكید و سفارش همه انبیاء و دانشمندان می باشد انسان اجازه ندارد كه به دوراز جامعه و بی تفاوت در برابر غم و درد مردم در گوشه ای سر گرم خود و زندگی خود باشد، آموزش حیات اجتماعی و تاثیرات دو جانبه آن بارها در روایات مختلف و توسط بزرگان اجتماعی و دینی یادآوری شده است كه باید نوجوان را با آن آشنا ساخت یك نوجوان باید آشنا به اصول حلژیات اجتماعی باشد تا این آشنایی مبنایی جهت رشد اجتماعی وی فراهم آورد.

برخی از این اصول عبارتند از:
اصل كرامی انسانی، اصل نظارت اجتماعی، اصل وفای به عهد، اصل یكرنگی و صداقت و غیره ;.
عوامل اجتماعی مؤثر در تكوین شخصیت اجتماعی نوجوان:

تعریف شخصیت: شخصیت مجموعه رفتار ها و ویژگی هایی است كه انسان خاص را مشخص می كند عموما مردم شخصیت فرد را عبارت از جلوه او در نزد دیگران فرض می كنند مثلا: زمانی كه گفته می شود فلانی فردی با شخصیت است یا بی شخصیت می باشد، منظور مطلوب یا نامطلوب بودن فرد است. بسیاری از فلاسفه عناصر باطنی و درونی افراد را كه مبانی رفتار ایشان را فراهم می آورد به عنوان پایه و اساس شخصیت می دانند اما در روان شناسی ابعاد فرد عمدتا در حوزه برخورد و رفتار او با دیگران مورد توجه است. غالب روان شناسان شخصیت را نتیجه تاثیر متقابل فرد ومحیط زندگی اس می دانند و ویژگی های اشخصیت هر شخص رفتار اجتماعی او را هدایت می كند، پس می توان گفت شخصیت دارای دو بعد ظاهری و باطنی است كه می توان شخصیت را به صورت طبیعی و روش های دیگر مانند: مصاحبه- پرسشنامه و

گروهی مورد ارزیابی قرارداد به طور كلی می توان گفت عونملی كه در تكوین شخصیت نوجوان مؤثر است به قرار زیر است:
1 عوامل ژنتیكی
2 دوران بارداری
3 زمان تولد
4 عوامل بعد ازتولد یاعوامل محیطی ثانوی
نحوه شكل گیری شخصیت نوجوان و به ویژه شخصیت اجتماعی او و رشد ابعاد مختلف آن تحت تاثیرهر یك از عوامل بالا قرار بگیرد، ژن ها و عوامل وراثتی كه از پدر و مادر به فرزند منتقل می شود می تواند به عنوان یك فاكتور مهم در چشم انداز اجتماعی آینده یك نوجوان مؤثر باشد و همچنبن است، عوامل دیگری كه ازآن یاد شد. رشد اجتماعی نوجوان با توجه به اینكه انسان اصالتا موجودی است اجتماعی، جنبه اجتماعی
رشد یابد و اساس زندگی یك نوجوان را تشكیل می دهد آمادگی روانی- برخورداری از مهارت های اجتماعی- اعتماد به نفس وسازگاری اجتماعی از مهم ترین لازمه های یك زندگی اجتماعی است. یكی از مهم ترین زمینه های شكل گیری شخصیت اجتماعی نوجوان اصل همانند سازی یا الگوپذیری از دیگران می باشد به ویژه از پدر و مادرو گروه همسالان.

قرآن و تربیت شخصیت اجتماعی انسان:

رشد وكمال وشكوفایی ابعاد وجود انسان تنها در سایه زندگی اجتماعی و پذیرش مسئولیت اجتماعی میسر می شود، هدف های كلی تعلیم وتربیت بر جنبه های اجتماعی آن تاكید كرده است خودشناسی- برقراری روابط مؤثر،مفیدو متعالی با دیگران- پذیرش مسئولیت اجتماعی و میل به كفایت های اقتصادی از مهم ترین هدف های تعلیم و تربیت فردی و اجتماعی است درواقع بزرگ ترین اصالت پیامبر(ص) تربیت اخلاقی واجتماعی انسان هامی باشد و می توان گفت اسلام دین كمالات اخلاقی و فردی و اجتماعی می باشد مبنی پذیرش هرفردی توسط فرد دیگر رفتار پسندیده اجتماعی می باشد، قرآن توجه به مسایل اخلاقی و روابط اجتماعی انسان ها را بر اساس رشد مطلوب شخصیت و بهداشت روانی او و جلوگیری از فساد و بزهكاری اجتماعی می داند.

اهمیت توجه به نیازهای نوجوانی :
نوجوانی مرحله تغییرات اساسی است. تغییراتی که در ابعاد مختلف جسمی ، روانی و اجتماعی نمود پیدا می‌کنند. وجود این تغییرات نیازهای جدیدی را برای وی بوجود می‌آورد. برآورده شدن مناسب این نیازها به نوبه خود سازگاری سریع تر و بهتر او را با آنها میسر می‌سازد. در کنار بحران و تحولی که نوجوان در این دوره سنی تجربه می‌کند، عدم برآورده شدن این نیازها به شیوه مناسب مشکلات افزون‌تر را موجب می‌شوند. از این لحاظ توجه به شناخت این نیازها قدم اساسی در کمک به نوجوان در گذر از این دوران است. خانواده و در سطح گسترده‌ تر اجتماع با کاربست شیوه‌ها و برنامه ریزیهای مناسب ، بهداشت دوران نوجوانی را فراهم آورده و زندگی وشخصیت
سالم‌تری را برای وی رقم می‌زند.
نیازهای زیستی دوره نوجوانی :

رشد جسمی ویژگی بارز تغییرات دوران بلوغ است. به دنبال رشد قد ، وزن ، رشد عضلات و حجم قلب و تغییرات متابولیکی ، نیازهای تغذیه‌ای وی تحت‌ الشعاع قرار می‌گیرد. در دوران نوجوانی نیازهای غذایی نوجوان هم از لحاظ کمیت (به علت ازدیاد سرعت رشد) و هم از لحاظ کیفیت قابل اهمیت است. رشد بافتهای عضلانی احتیاج به رژیم غذایی سرشار از مواد پروتئینی دارد. پس از دوازده سالگی احتیاجات غذایی دختر و پسر متفاوت می‌شود. بنابراین دستورالعمل درست تغذیه آن ها نیز دیگر نمی‌تواند یکسان باشد. دختران نوجوان به 2500 کالری و 80 تا 100 گرم پروتئین نیاز دارند که تقریبا 15% کالریهای لازم باید از طریق پروتئین ها ، 25 درصد از طریق چربی ها و 60 درصد از طریق گلوسیدها و مواد قندی تامین شوند. تغذیه

درست دختر نوجوان آماده ساختن او برای توانایی مادر شدن است. در حدود بلوغ ، افزایش وزن پسران با پراشتهایی و سیری ناپذیری آنها نمود پیدا می‌کند. حتی با یک فعالیت طبیعی مصرف کالری نوجوان پسر به اندازه احتیاجات یک بزرگسال که کارهای سنگین انجام می‌دهد، خواهد بود. احتیاجات غذایی ، نیاز به کلسیم و پروتئین و مواد معدنی به علت بالا رفتن سرعت رشد نسبت به دیگر دوران افزایش چشمگیر پیدا می‌کند. عدم ارضا نیازهای تغذیه‌ای نوجوان صدمات و آسیبهای جدی می‌تواند به بار آورد. مقاومت این نوجوان در برابر بیماریهای عفونی معمولا کمتر است. توان انجام کارهای سنگین را ندارد و دختران به هنگامی که زن جوانی شده و باردار می‌شوند، شرائط بارداری را به سختی تحمل می‌کنند.
نیازهای عاطفی مرحله نوجوانی :

رشد احساسات و عواطف بخش اصلی ویژگی دوران نوجوانی را تشکیل می‌دهد. شناخت ویژگی های این تحولات عاطفی کلید اصلی حل مشکلات عاطفی این دوره است. با توجه به این که در این دوران بیداری هیجانات زندگی عاطفی نوجوان را در بر می‌گیرد، وی با نیاز شدید به دوست داشتن و دوست داشته شدن مواجه است. گاه این نیاز به صورت برقراری پیوندهای دوستی و گاه در خیالپردازی ها و رویاهای نوجوان نمود پیدا می‌کند. بر این اساس و با توجه به نیاز مبرم نوجوان به تامل و تفکر و درونی شدن احساسات وی ، لازم است فرصت های کافی برای اینکه پاره ‌ای از ساعات با خود خلوت کند و به اندیشه فرو رود، در اختیار وی قرار گیرد ووالدین و مربیان آگاهانه و ناآگاهانه خلوت مورد نیاز او را بر هم نزنند و با این عمل علاوه

بر ارضا نیاز طبیعی او ، اعتماد او را نسبت به خود سلب ننمایند. با این حال با توجه به سرکش بودن عواطف نوجوان و نیاز به کنترل و نظارت بزرگترها ، این نظارت نباید به صورت سختگیرانه و بی‌توجه به نیازها و شرائط نوجوان صورت گرفته و از حد اعتدلال خارج شود. با توجه به بی ‌ثباتی عاطفی این دوران و زود رنجی ، نوجوان نیاز دارد که همواره تکیه گاه مطمئنی برای خویش داشته باشد، به بزرگترها اعتماد کند و در مواقع ناامیدی و گرانی به این پناهگاه مطمئن پناه ببرد. نوجوانان شدیدا نوجو و تازه طلب هستند. نیاز به تجارب جدید و

متنوع دارند. این نیازها نیز با توجه به شرائط فرهنگی و اعتقادی باید به شیوه مناسب مورد توجه قرار گیرند. از نمودهای این ویژگی تمایل به مدلهای جدید لباس ، آرایش و ; است. ماجراجوئی ویژگی مهم دیگر این دوران است که باید مورد توجه قرار گرفته و نیازهای نوجوان و شرائط و امکانات سالم برای ارضا این نیاز وی فراهم گردد. فراهم کردن امکانات مناسب از قبیل رمانهای سالم و مهیج ، فیلمها ، ورزش های خاص می‌تواند بطور سالم نیاز وی را برآورده کند. برخلاف تصوری که خود نوجوان از رشد فکری خود دارد، آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، این است که هنوز تفکرات او رشد کامل و پخته‌ای نیافته

است. ارائه کمکهای فکری و راهکارهای پیشنهادی برای کمک به تصمیم گیری را به عنوان یک نیاز باید از نظر دور داشت.
نیازهای اجتماعی نوجوان:
تمایل به برقراری پیوندهای اجتماعی،عضویت در گروههای خاص، پیدا کردن شغل وجایگاه مناسب اجتماعی بسیار مورد توجه نوجوان است. او نیاز دارد در میان دوستان و همسالان باشد، در گروههای ویژه‌ای جایگاه و نقشی برای خود داشته باشدو استقلال مالی را تجربه کند. خانواده و جامعه باید به این دسته از نیازهای نوجوان ارج نهاده و با راهنمایی و نظارت خود نیاز او را به صورت سالم برآورده سازند. در غیر این
صورت عضویت در پیوندهای اجتماعی نامناسب و مصرانه به دنبال جایگاه جمعی بودن مضرات فراوانی می‌تواند به بار آورد.

اهمیت خانواده در دوران نوجوانی :
مرحله نوجوانی دوران حساسی است. بطوری که در کنار سایر تحولات و تغییراتی که از جنبه‌های جسمانی و روانی در فرد اتفاق می‌افتد، ویژگی مشترک و مهم دیگر آن دوران ، استقلال طلبی نوجوان در خانواده است. نوجوان می‌خواهد به طریقی رشد استقلال خود را به خانواده ثابت کند و بر این اساس شروع به ایجاد فاصله بین خود و خانواده می‌کند و به گروه همسالان نزدیک می‌شود.در صورتی که خانواده در این دوران به توانست عملکرد تربیتی خود را به نحو احسن ایفا نماید و چه بسا که اقدامات نادرست از سوی خانواده ، فضای نامناسب موجود در خانواده و غیره ، بیشتر و بیشتر نوجوان را از محیط خانواده دور ساخته و در صورتی که خانواده در گذشته نیز کارکرد تربیتی خود را به شیوه درست اعمال نکرده باشد و فرد از پختگی

فکری کاملی برخوردار نباشد با گرایش به زمینه‌های ناسازگارانه مثل عضویت در گروههای افراطی و سایر زمینه‌ها مشکلات فردی و اجتماعی زیادی را به بار خواهد آورد.سخت گیری زیاد والدین و خانواده در این دوران و همچنین سهل‌ گیری و آزاد گذاری آنها فرزند را موجودی سرکش ، طغیانگر و متزلزل بار خواهند آورد. از این گذشته این دوران ، دوران الگو گیری و همانند سازی و لازم است خانواده الگوهای مناسبی را برای نوجوان خود فراهم سازند. میزان حضور خانواده در اجتماع نیز در این اهمیت بسزایی دارد. هابز معتقد است که بسیاری از نوجوانان پریشان حال و آشفته به خانواده‌هایی تعلق دارند که از زندگی اجتماعی مجزا وبیگانه‌اند. خانواده در عین حال که کوچکترین واحد اجتماعی است، مبنا و پایه هر اجتماع بزرگ است. افراد سالم جامعه ، افراد موفق و افراد فعال اجتماعی از داخل خانواده‌های سالم بیرون آمده‌اند و افراد ناسالم پرورش یافته خانواده‌های ناسالم هستند.
اهمیت توجه به نیازهای نوجوانی:

نوجوانی مرحله تغییرات اساسی است. تغییراتی که در ابعاد مختلف جسمی ، روانی و اجتماعی نمود پیدا می‌کنند. وجود این تغییرات نیازهای جدیدی را برای وی بوجود می‌آورد. برآورده شدن مناسب این نیازها به نوبه خود سازگاری سریعتر و بهتر او را با آنها میسر می‌سازد. در کنار بحران و تحولی که نوجوان در این دوره سنی تجربه می‌کند، عدم برآورده شدن این نیازها به شیوه مناسب مشکلات افزون‌تر را موجب می‌شوند. از این لحاظ توجه به شناخت این نیازها قدم اساسی در کمک به نوجوان در گذر از این دوران است. خانواده و در سطح گسترده‌تر اجتماع با کاربست شیوه‌ها و برنامه ریزیهای مناسب ، بهداشت دوران نوجوانی را فراهم آورده و زندگی و شخصیت سالم‌تری را برای وی رقم می‌زند.
نگاهی بر شخصیت نوجوانان در این رده سنی

این رده سنی که جزء حساس ترین رده ها به شمار می آید برای نوجوانان بسیار حساس و سرنوشت ساز است بنابر این باید شخصیت نوجوانان در این دوران به خوبی هر چه تمام تر شکل گرفته و تکمیل شود. در این دوران نوجوانان تحت تاثیر بسیاری از مسائل قرار میگیرند که تا کنون حتی ذره ای به آن ها فکر نکردندبرای مثال در این دوره نوجوان برای خود ارزش قائل است و خود را در حدی میبیند که در مسائلی که در خانه و بیرون اتفاق می افتد اظهار نظر کنند . دیگر اینکه نوجوانان در این رده سنی به ظاهر خود بیشتر توجه میکنند و برای اینکه ظاهر خود را بهتر جلوه بدهند از بسیاری از ابزار و وسایل استفاده میکنند که همین امرموجب ضعف شخصیت در آینده می شود .در این سن مسائلی چون کم رویی، اضطراب بیش از حد در مورد

مسائل سطحی ، پریشانی و گاه شادی بیش از حد تند خویی ، لجبازی و;مشکل زاست. نوجوان در این رده سنی بیشتر از پدر و مادر به دوستان خود بها می دهد و به عقاید و اندیشه های آنها بیشتر احترام میگذارد.حالا شما فکر کنید نوجوان با فردی که از نظر فکری عقب افتاده و دارای خصوصیات بد است رفت و آمد داشته باشد چه مشکلاتی در آینده گریبان گیر او خواهد شد در یکی از روزها با فردی که در دانشگاه تحصیل می کند صحبت کردم وقتی در مورد سنم از او سوال کردم چیزهای مفیدی از او صاحب شدم:
1تاثیر گذاری دوستان در محیط مدرسه و;
2حساس بودن دوره نوجوانی و اینکه شخصیت انسان در این دوره رقم می خورد

کارهای لازم در این سن:
1هدفمند بودن در زندگی
2داشتن رابطه ای سالم با دوستان و اطرافیان
3کمک گرفتن از افراد با تجربه در کارهای مهم
4شرکت کردن در بحث ها
5آشنا شدن با مسائل روز
6ابتکار در زندگی
در پایان یک نتیجه گیری :

در این دوره است که نوجوان دارای شخصیت شکل گرفته است که دیگر تغییر در آن کار سختی است پس چه بهتر که بتوانیم در ابتدای راه از منحرف شدن شخصیت خود جلوگیری کنیم و بتوانیم آن را به سوی هدف های والا هدایت کنیم . چه بسیارنوجوانانی که دارای هدف های والا بودند اما با کم توجهی نسبت به این سن تمام آن هدف ها نقش بر آب شده و مانند رویایی شیرین و به سرعت یک خیال در ذهن آنها گذشت

ویژه های دوره نوجوانی
امام خمینی (ره)« ای عزیزان اسلام و سرمایه های ملت! مجاهده کنید که خودیت را از قلب خود بزدایید و باید بدانید و بدانیم که هر چه هست اوست و جلوه جمال او. جسم و جان و روح و روان همه از اوست. بکوشید تا حجاب خودی را بردارید و جمال جمیل او، جل و علا را ببینید، آنگاه است که هر مشکلی آسان و هر رنج و زحمتی

گواراست و فدا شدن در راه او شیرین تر از عسل بلکه بالاتر از هر چیز به گمان آید. مبادا غرور شجاعت و جوانی و پیروزی در دل شما راه یابد که با آمدن آن، همه چیز فرو ریزد و طاق و رواق آمال در هم شکند. »دوران نوجوانی مرحله پر کشمکش وگاه دشواری در زندگی فرد است . در این دوره تغییرات زیادی در نوجوان ایجاد میشود ؛ از آنجا که نوجوانی مقطعی خاص بین کودکی وجوانی است ، نوجوان دوران حساسی را می گذارند؛ زیرا خود را با رشد سریع جسمانی ، پیدایش صفا ت ثانوی جنسی و ادای تکلیف های دینی به صورتی جدی تر مواجه می بیند .ازطرفی والدین و اولیای مدرسه از آنان توقع رفتارهایی پخته و سنجیده دارند وهم اینکه باید خود را برای ورود به دانشگاه ، بازار کار و ازدواج ، مهیا سازند .والبته دام ها وزمینه بسیاری ازانحرافات وناهنجاری های رفتاری ، عقیدتی و دینی افرادنیز از همین دوره آغاز و با افزایش سن فرد اصلاح آنها دشوارتر می شود .دریک نظر اجمالی ، نوجوانی دورانی

پر از تغییرات گوناگون است و مرحله ای انتقالی و مهم به شمار می رود . در این مرحله هر چه در زندگی گذشته نوجوان ( کودکی ) رخ داده است ، در وضع فعلی او اثر می گذارد و اتفاقات و تربیت این مرحله نیز در وضع زندگی آینده اش تاثیرات پایداری خواهد داشت .ازهمین روبسیاری از بزرگسالان به فرصت های ازدست رفته در دوران نوجوانی خویش برای ادامه تحصیل ، کار ، ازدواج ، پیشرفت مذهبی و غیره افسوس می خورند .در زمانی که نوجوان به سرعت با تغییرات جسمانی مواجه می شود ، اجتماع از او می خواهد که مستقل و مسئولیت پذیر باشد و روابطش را با همسالان به مسالمت تنظیم کند. دراین دوره از نوجوانان خواسته می شود که دروس خود را به خوبی مطا لعه کنند ، از سد دانشگاه بگذرند ،

تکلیف های اسلامی را انجام دهند ، وارد بازار کار شوند و برخی انتظارات دیگر که تحقق آن برای نوجوانان و جوانان با توجه به واقعیتهای جامعه کار آسانی نیست . با توجه به موارد مذکور اهمیت مسجد به منزله محیطی تربیت کننده و نمایان می شود .میزان سازگاری و توانایی کنار آمدن نوجوانان با بحران ها و مشکلات این دوران متفاوت است و بستگی به
عوامل زیادی دارد ، و چنانچه نوجوان به طور همزمان درگیر چندین مشکل یا موضوع باشد امکان بروز بحران و ناسازگاری او افزایش می یابد ، مثلا زمانی که نوجوان دچار تغییرات جسمانی ( بلوغ) شده و مجبور به انتخاب رشته در دبیرستان است امکان بروز بحران د ر او بیشتر می شود .

برای دریافت اینجا کلیک کنید