دانلود گزارش کار آموزی شرکت برق در فایل ورد (word)

توضیحات

  گزارش کار آموزی شرکت برق در فایل ورد (word) دارای 55 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد گزارش کار آموزی شرکت برق در فایل ورد (word)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی گزارش کار آموزی شرکت برق در فایل ورد (word)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن گزارش کار آموزی شرکت برق در فایل ورد (word) :

گزارش کار آموزی شرکت برق در فایل ورد (word)

فصل اول :
مقدمه

پیش گفتار:
پیشرفت صنعتی ودرنتیجه ، بالا رفتن استاندارد زندگی بشرتوسعه منابع انرژی واستفاده ار آنها امكان پذیر می گرداند . با افزایش مصرف انرژی ، منابع انرژی نیزاز لحاظ تنوع ومیزان تولید افزایش یافته است . ازمیان انواع انرژیهای مورد استفاده ، انرژی الكتریكی به لحاظ اینكه باعث آلودگی محیط زیست نمی شود ، درزمان نیاز قابل تولید است به آسانی به صورتهای دیگر انرژی قابل تبدیل بوده وهمچنین قابل انتقال وكنترل می باشد بیش از انواع دیگرانرژیها مورد توجه بشرقرارگرفته است . امروزه سیستم های انرژی الكتریكی نقش اساسی را درتبدیل وانتقال انرژی درزندگی انسان بازی می كنند.

تولید قدرت خطوط انتقال ، وسیستم های توزیع انرژی .
به این ترتیب ، قدرتهای تولید شده درنیروگاهها ازطریق خطوط انتقال به محلهای مصرف می رسند.
رشد سیستم های قدرت الكتریكی :
قبل ازقرن نوزدهم میلادی وسایلی مانند شمع وبعضی ازانواع چربیها تنها منابع تأ مین روشنایی ودراواسط قرن نوزدهم چراغ گازی عموما” عملی ترین وسالم ترین وسایل روشنایی بشمارمی رفتند . گرچه تاآن زمان تحقیقات ارزنده ای ازیك طرف توسط فاراده وهانری درزمینه تولید الكتریسته وازطرف دیگر توسط بعضی دانشمندان وبخصوص ادیسون درزمینه استفاده ازالكتری

سیته درملتهب نمودن بعضی مواد وبالاخره تكامل لامپ های ملتهب وساخت آنها بوجود آمد.
اولین سیستم های قدرت تحت عنوان ( شركت های روشنایی ) درحدود سال 1880 میلادی بوجود آمدند ومعروفترین آنها شركت روشنایی پرل استریت درنیویورك بودكه توسط ادیسون تأسیس شده بود. قدرت الكتریكی این سیستم توسط ژنراتور DC تأمین میشد وتوسط كابل های زیرزمینی توزیع می گردید ، بارهای این سیستم نیز فقط لامپ های ملتهب بودند. بعد ازآن شركت

های روشنایی محلی به سرعت دراروپا وآمریكا رشد كردند. دراواخرقرن نوزدهم موتورالقائی جریان متناوب AC اختراع شد ومصرف انرژی الكتریكی تنوع بیشتری یافت .
درسال 1885 جرج وستینگهاوس اولین سیستم توزیع جریان متناوب راكه انرژی 150 لامپ را تأمین می كرد نصب كرد ودرسال 1890 اولین خط انتقال AC بطول 21 كیلومتر مورد بهر

ه بهرداری قرارگرفت . اولین خطوط انتقال ، تك فاز بودند، انتقال قدرت توسط جریان متناوب ، بخصوص سه فاز بتدریج جایگزین سیستم های DC شد . دلیل عمده جایگزینی سیستم های AC ترانسفورماتورها بودند كه انتقال انرژی الكتریكی درولتاژی بالاتر از ولتاژ یا باررا امكان پذیر می كردند ، ضمن اینكه قابلیت انتقال قدرت بیشتری رانیز داشتند.

كلیات :
درسیستم های انتقال DC قدرت تولید شده توسط ژنراتورهای AC از طریق ترانسفورماتور ویك سوكننده الكترونیكی به خط انتقال DC داده میشود . یك اینورترالكترونیكی ، جریان مستقیم رادرانتهای خط به جریان متناوب تبدیل می كند تا بتوان ولتاژآنرا بایك ترانسفورماتور جهت مصرف كننده ها كاهش داد . مطالعات اقتصادی اغلب نشان داده است كه برای خطوط كوتاهتر ازحدود 560 كیلومتر استفاده ازخطوط انتقال هوائی DC مقرون به صرفه نیست .
بعد ازاینكه طرح توربینها ی بخارتوسط پارسون ارائه شد قدرتهای تولید شده با ا

ین توربین ها بیشترین محبوبیت رابرای طراحان سیستم ها بهمراه آورد . فركانس معرفی توربین های بخار باسرعت زیاد لزوم افزایش فركانس واستاندارد كردن فركانس یك سیستم مطرح شد. با استاندارد كردن فركانس ، امكان اتصال سیستم ها به یكدیگر نیز بوجود می آمد. امروزه عموما” فركانس های 50 و60 هرتز درسیستم های قدرت مورد استفا ده می باشند. امكان اتصال سیستم های قدرت كوچكتروبوجود آمدن سیستم های بهم پیوسته باعث رشد وبزرگ شدن سیستم های قدرت گردید.

همزمان بابزرگ شدن سیستم های قدرت ورشد مصرف ، عناصرسیستم های قدرت نظیر ژنراتورها وترانسفورماتورها تكامل بیشتری یافتند وبه عنوان مثال : ظرفیت كل نصب شده درسال 1982 دركشود آمریكا نزدیك به 600/000 مگاوات بوده است كه توسط 5/2 كیلووات رابرای هرنفرنشان می دهد .
تاسال 1917 سیستم ها ی قدرت بصورت واحدهای مستقل استفاده می شدند.

تقاضای مصارف زیاد انرژی الكتریكی ونیاز به قابلیت اطمینان زیاد ، موضوع ، مهمی پیش آورد . بهم پیوستن سیستم ها ازلحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است ، زیرا ماشینهای كمتری بعنوان رزرو ، برای شرایط بهره برداری ساعات پیك مورد نیاز سیستم ها درشرایط وقوع اتصال كوتاه وخطاهای دیگر موجب ایجاد اختلال دركل سیستم بهم پیوسته خواهد بود ولذا باید رله ها وكلیدهای مناسبی درمحل اتصال سیستم ها نصب نمود.
بهره برداری ازیك سیستم قدرت ، بهبود به شرایط كارسیستم وتوسعه سیستم برای آینده نیاز به مطالعه بار، محاسبات خطاها ، طرح وسائل حفاظتی ومطالعه پایداری سیستم دارد. همچنین استفاده ازكامپیوتر درانجام محاسبات فوق الذكرازاهمیت خاصی برخودردار است .
تاریخچه صنعت برق درایران :

درسال1283 هجری شمسی بانصب یك ژنراتور 400KW توسط حاج امین الضرب درخیابان چراغ برق تهران ، استفاده ازانرژی الكتریكی درایران آغازشد. تاسال 1338 تنها چند نیروگاه دیگر به ظرفیتهای 1 و2 و 6 و 8 مگاوات مورد بهره برداری قرارگرفتند. درسال 1338 نیروگاه طرشت باظرفیت چهارواحد توربین بخار وتولید جمعا” 50 مگاوات به عنوان اساسی ترین منبع تولید برق درایران به شمار میرفت .
باتشكیل وزارت آب وبرق درسال 1343 كه بعدا” به وزارت تغییر نام داد . وظایف شركتهای برق پراكنده به این وزارتخانه محول گردید . درپایان سال 1360 ظرفیت نصب شده دركل كشور به بیش از 11/800 مگاوات رسید كه نشان دهنده 305 وات برای هرنفر بود . دراین سال نیروگاههای آبی تقریبا” 27/5 درصد تولید نیروگاههای كشور راتشكیل می دادند.

عكس شماره 25- نمایی از محوطه یك پست فشار قوی
فلسفه وجود پستهای فشار قوی :
باتوجه به اینكه قدرت تولیدی نیروگاههای بزرگ تماما” درمحل مصرف نخواهد شد وبه منظورانتقال انرژی تولید شده ازمحل به مكانهای دیگرنیازبه انتقال انرژی توسط هادیهای الكتریكی می باشد واین مسئله بدلیل ولتاژ خروجی ژنراتوردرایران حداكثر 20 كیلوولت می باشد، باتوجه به قدرت تولیدی نیروگاه جریان انتقالی خیلی زیاد خواهدبود وبه این دلیل سطح مقطع هادی مورد نیاز وافت ولتاژ وتوان انتقالی خیلی زیاد خواهد بود.
به منظور پائین آوردن تلفات انتقالی ازولتاژهای بالا استفاده می نمایند زیرا تلفات ولتاژ جریان را كاهش دهند.
ازطرفی درخطوط انتقال فشارقوی بخاطر اندوكیتو زیاد جریان كور زیادی وجود دارد كه خود باعث تلفات زیاد حرارت می شود.
معمولا” تلفات راازنیروگاه تامصرف كننده حدودا” 10 درصد درنظرمی گیرند واین، مقدارقابل ملاحظه می باشد . مثلا” برای انتقال 500مگا وات نیرو ، حدود 50 مگاوات آن تلف می شود.
سطوح ولتاژ درایران به ترتیب 400،230،132،63،33،20،11 كیلووات است پس پستها یكی ازقسمتهای مهم شبكه های انتقالی وتوزیع الكتریكی می باشند ، زیرا وقتی كه بخواهیم انرژی الكتریكی راازنقطه ای به نقطه دیگر انتقال دهیم ولتاژ رابالا برده وسپس آنرا انتقال داده تابه مقصد مورد نظر برسیم ودرآنجا د وباره ولتاژ راپائین آورده تاجهت توزیع آماده شود. كلیه این اعمال درپستهای انتقال و توزیع انجام میشود . شكل زیرنمایش تك خطی یك سیستم انتقال وتوزیع ومحل پستها رانشان می دهد.

توزیع پست كاهنده خط انتقال پست افزاینده G مركز تولید

دریك پست فشارقوی وظیفه اصلی تبدیل ولتاژ می باشد كه این وظیفه را المنت اساسی پست یعنی ترانسفورماتورقدرت انجام می دهد.

جهت اندازه گیری پارامترهای اساسی انرژی الكتریكی نیازبه مبدل های جریان وولتاژ می باشد وهمچنین جهت قطع ووصل مدارنیازبه كلیدهای فشار قوی نظیرژنكتود وسكیونر می باشد ووسایل دیگری نظیر برقگیر ولاین تراپ وجهت حفاظت وسایل نصب شده درجهت نیازبه رله های حفاظتی وهمچنین مواقعی كه برق پست قطع می شود نیازبه یك ولتاژ ثابت وذخیره شده می باشد كه توسط سیستم با طریخانه تأمین میشود وكلیه وسایل مشروحه بالا كه دریك مكان نصب شوند تشكیل یك پست فشار قوی را می دهند كه دراین جزوه سعی شده درحدامكان درمورد كلیه آنها بحث شود.

سیستم قدرت :
عبارتند است از: مجموعه مراكزتولید انتقال وتوزیع انرژی برق.
مراكزتولید انرژی برق بدلایل فنی واقتصادی درمكانهای خاصی احداث می گردند كه معمولا” باشهرها وكارخانجات ومحل های مصرف برق فاصله زیادی دارند لذا ازطریق خطوط وپست ها ، برق تولیدی نیروگاهها رابه مراكز مصرف برق انتقال می دهند وازطریق شبكه توزیع دراختیار مشتركین ومصرف كنندگان قرار می دهند.
هرسیستم ازتعداد زیادی نیروگاه – خطوط وپستهای انتقال وتوزیع تشكیل می گردد كه درهریك ازقسمتهای مذكور دستگا هها وتجهیزات فراوان ، مختلف ومتنوعی مستقر هستند كه هركدام كاری راانجام می دهند یانقشی رابرعهده دارند . بعد ازنیروگاه كه انرژی برق راتولید می كند پست ها یا تبدیل گاهها مهمترین قسمت سیستم قدرت می باشند.
1- پست :
پست یا تبدیل گاه عبارت است از مجموعه دستگاهها وتجهیزاتی كه درمدار سیستم قدرت قراردارند وكارانتقال یاتوزیع انرژی برق را انجام می دهند. مهمترین دستگاه موجود درهرپست ، دستگاه یادستگاه های ترانسفورماتور (مبد ل) میباشد.
چون ولتاژ خروجی ژنراتور حداكثر 20 كیلوولت می باشد برای انتق

ال آن به مراكز مصرف بایستی آنرا تاحد امكان افزایش دهند تا انتقال آن ممكن واقتصادی باشد.ودرمحل مصرف كاهش ولتاژ توسط دستگاه ( ترانسفورماتور) انجام می گیرد . كه درمبحث ترانس درباره چگونگی این عمل بحث خواهیم كرد .
باتوجه به نقش وعملكرد ( پست ) در( سیستم قدرت) اه

میت بهره برداری ازآن معلوم می شود.
2- بهره برداری از پستهای برق :
بهره برداری ازهردستگاه یاسیستم ، اصول وقواعد خاصی دارد كه آگاهی ازآنها برای بهره بردار آن لازم وضروری است وبه همین دلیل است كه سازندگان دستگاه ها ، كاتولوگ ، دستورالعمل وراهنمای بهره برداری ونحوه كارواستفاده ازآنها راتهیه ودراختیار استفاده كنندگان قرار می دهند.
برهمین اساس پست های برق نیزبرای تك تك دستگاه ها ومجموعه دستگاهها وتجهیزات مستقردرآنها دارای اصول وضوابط ویژه بهره برداری میباشند . چون بهره برداری ازپست تابع بهره برداری ازسیستم قدرت می باشند.
بهره بردار كسی است كه كاربهره برداری ازیك دستگاه یاسیستم رابرعهده دارد .
شرط لازم برای بهره برداری ازهردستگاه علاوه برصلاحیت ، شایستگی وتوانایی فردی ، شناخت دستگاه واطلاع ازاصول وضوابط بهره برداری ازآن دستگاه است .
بهره بردار پست كسی است كه مسئولیت بهره برداری از كلیه دستگاهها وتجهیزات مستقر درپست را برعهده گرفته است . این شخص برای آنكه بتواند دركار خودموفق باشد بایستی ازوظایف ومسئولیتهای خود دربهره برداری آشنا باشد. بعضی این وظایف عبارتند از:
1- باصنعت برق وقسمتهای مختلف ( تولید- انتقال وتوزیع ) سیستم قدرت آشنایی داشته باشد.
2- دستگاهها وتجهیزات مستقر رابشناسد وعلت وجود وكارهریك رابداند.
3- باسیستم های كنترل، فرمان ، حفاظت واندازه گیری پست آشنا باشد.
4- با اصول وضوابط بهره برداری یكایك ومجموعه تجهیزات پست آشنا باشد.
5- هرپست جزئی ازسیستم قدرت است لذا بهره برداری ازآن نیز تابع بهره برداری سیستم قدرت است بنابراین بهره بردار پست بایستی بادرنظر گرفتن اصل فوق ، كار بهره برداری پست راانجام دهد.
6- حالت عادی وغیر عادی دستگاهها راتشخیص دهد.

7- هنگام بروز حادثه درسیستم تحت بهره برداریش بتواند باتصمیم گیری صحیح وسریع اقدامات وعملیات لازم را جهت جلوگیری ازصدمه دیدن دستگاهها به عمل آورد.
8- پس ازرفع اشكال وحادثه بتوانند سیستم رابه حالت عادی برگرداند.
9- توانایی وصلاحیت خویش رادرانجام مانور وعملیات قطع ووصل ، خارج كردن وبحالت عادی درآوردن سیستم رانشان دهد.
10- موقعیت پست تحت بهره برداری خودرادرشبكه سراسری برق ونحوه ارت

باط الكتریكی آن راباسایر پستها ونیروگاهها بداند.
11- ازوضعیت خطوط ورودی وخروجی پست ، مبدأ ، مقصد، ومشخصات دیگر آنها اطلاع داشته باشد.
12- درهنگام شیفت وحضور درپست ، خودرا درحالت آماده باش بداند وهر لحظه منتظر پیام ودرخواستی دررابطه با وضعیت خطوط ، ترانسها و; ازجانب مسئولین ودیسپاچینگ باشد.
13-احساس مسئولیت جدی ودلسوزی دربهره برداری ونگهداری ازتجهیزات پست.
شرح وظایف اپراتور:
اپراتورپستهای 230 كیلوولت

– تحویل گرفتن پست ازاپراتور قبلی طبق مندرجات دفترگزارش وبررسی وقایع درساعات عدم حضور درپست .
– همكاری با اپراتورشیفت درزمینه تهیه آمارهای بهره برداری ونظارت بركار اكیپ های مراجعه كننده به پست تحت پوشش .

– بازدید متناوب از محوطه وتأسیسات ، تجهیزات وساختمان پست وگزارش هرگونه معایب احتمالی به سرپرست مربوطه طبق رویه های اجرا وتكمیل فرم های بازدید روزانه ماهیانه وفرمهای گزارش اشكالات پست .
– گزارش دقیق حوادث مربوطه به شبكه وتكمیل فرمهای مخصوص وتسلیم آن به سرپرست مربوطه .
– انجام مانوراضطراری طبق دستورمركز كنترل درصورت عدم حضور اپراتور مسئول دراطاق فرمان.
– یادداشت ارقام كنتورها درساعات مقرره ومحاسبه انرژی مربوطه.

– تكمیل دفتر كارت آمپر درمدت شیفت .
– كنترل انجام برنامه بازدید وتعمیرات پیشگیرانه .
– انجام مانور طبق دستور اپراتور شیفت .
– رعایت اصول كیفی درانجام وظایف ومسئولیتهای محوله بمنظورپاسخگویی به نیازمندیهای نظام كیفیت .
– انجام سایرامور ارجاعی مرتبط باشرح وظایف.

الف : وظایف اپراتور شبكار.
1- مطالعه دقیق موارد ثبت شده دردفتر گزارش روزانه ( جهت آگاهی ازوضعیت كلی پست ، تجهیزات ، خطوط منشعب از پست وسایردستگاههای موجود درپست ) قبل ازامضاء دفتر گزارش روزانه وترك اپراتور روزانه وترك اپرتور شیفت قبل.
2- بازدید از تجهیزات سوئیچ یارد،خطوط منشعب ازپست ، اطاق فرمضیعیت كلی آنها دردفتر گزارش روزانه .

توجه :
درهرشیفت حداقل دوبار (یكبارپس ازتحویل گرفتن شیفت ویكبارقبل ازپایان شیفت ) بایستی ازكلیه قسمتهای فوق الذكر بازدید ونتیجه كلی آن وساعت دقیق بازدید دفتر گزارش روزانه ثبت گردد.
3- بازدید مستمر ازتجهیزات ودستگاههایی كه بمراقبت ویژه نیاز دارند وثبت وضعیت آنها دردفتر گزارش روزانه.
4- ثبت وضعیت تجهیزات وخطوطی كه بدستور مركز كنترل ازمدار خارج ویا درمدار قرار میگیرند.
5- ثبت قطعی ها وخروج تجهیزات یا خطوط منشعب ازپست كه بوسیله رله های حفاظتی ( به طوراتوماتیك ) ازمدارخارج می گردند. واپراتور بایستی درضمن اطلاع بمركز كنترل، نام، شماره، ولتاژ وساعت دقیق قطع خط یاكلید (بریكر) یا ترانسفورماتورراهمراه بارله های عملكرد ه بطور كامل دردفتر گزارش روزانه ثبت نماید.
6- ثبت وقایع وحوادث دردفتر گزارش روزانه .
توجه :
( هرگاه یكی ازتجهیزات ویادستگاهها ی نصب شده درپست صدمه ببیند، اپراتور بایستی سریعا” نام ، شماره وولتاژ دستگاه صدمه دیده ، رله های حفاظتی عملكرد ه ومشاهدات خودرا بمركز كنترل اطلاع دهد وپس ازایزوله كردن قسمتهای صدمه دیده واطمینان رازادامه كارسایر تجهیزات ، نسبت به ثبت دقیق حادثه وعلت آن دردفتر گزارش روزانه اقدام نماید. اپراتور همچنین موظف است پس از پایان شیفت كاغذهای ثبات ( Recorders ) رابه مسئول پست ( یا اپراتور روزكار) تحویل دهد تاهمراه گزارش حادثه برای واحدهای ذیرربط ارسال گردد.)

توجه :
( یك كپی ازگزارش كامل حادثه وكاغذهای ثبات درمحل پست ودرزونكن مخصوص ( وقایع وحوادث پست ) نگهداری گردد.)
7- پركردن كارت آمپرها.
8- ثبت ورود وخروج افراد ازپست .
وضعیت كلی آنها دردفتر گزارش روزانه . (قبل ازتحویل شیفت )

ب : وظایف اپراتور روزكا ر.
اپراتورروزكاربایستی علاوه برانجام اقدامات ذكرشده درردیف های 1 الی 9 فوق الذكر ( كه بعنوان وظایف اپراتور شب كارقید گردید.) نسبت به انجام موارد ذیل نیز اقدام نماید.
1- پركردن فرمهای بازدید روزانه .
2- پركردن فرمهای بازدید ماهیانه .
3- پیگیری برطرف كردن نواقص موجود درپست .
4- گزارش اشكالات ،عیوب وحوادث پیش آمده به مسئول یاسرپرست بهره برداری.
5- گزارش اشكالات ونواقص كه دربازدید های روزانه – هفتگی وماهیانه مشاهده می شود ، به مسئول یاسرپرست بهره برداری وپیگیری جهت برطرف كردن آنها.
6- انجام وظائف مسئول پست درزمان نبودن وی ویادرپستهائی كه قاقد مسئول می باشد.
7- پركردن كارت آمپرها.
8- ثبت ورود وخروج افراد ازپست.
9- بازدید نهایی از تجهیزات سوئیچ یارد، خطوط منشعب ، اطاق رله ،; وثبت وضعیت آنها دردفتر گزارش روزانه.
توجه:
( چنانچه پست دارای مسئول باشد ، گزارش اشكالات ، عیوب وحوادث پیش آمده ، همچنین پیگیری برطرف كردن نواقص ویا سرویس تجهیزات موجود درپست می بایستی توسط اپراتور روزكاروازطریق مسئول پست انجام گردد.)

فصل دوم :
ترانس وملحقا ت آن

ترانسفورماتور قدرت
تعریف ترانسفورماتور :
ترانسفورماتور وسیله ای است كه برای تبدیل ولتاژ یا جریان بكار می رود. ترانسفورماتور برخلاف ماشینهای الكتریكی كه انرژی الكتریكی ومكانیكی را به هم تبدیل می كنند درنوع انرژی تغییر نمی دهد.ترانسفورماتوریك وسیله ای الكتریكی است .
كه میتواندبااستفاده ازمیدان مغناطیسی به عنوان واسطه ، انرژی الكتریكی رابه انرژی الكتریكی بصورت ولتاژ یاجریان وبا اندازه متفاوت تبدیل كنند.
ترانسفورماتور یك وسیله ای الكترومغناطیسی ساكن است كه میتواندانرژی جریان متناوبی راازیك مداربه مداردیگری فقط با حفظ اندازه فركانس جریان متناوب انتقال دهد ب

طوریكه انرژی باولتاژ پایین را تبدیل به انرژی ازهمان نوع باولتاژ بالاتر نماید وهمچنین جریان راازمقدارداده شده دریك مدار به جریانی به اندازه ای متفاوت درمداردیگر تبدیل كند.
امروزه ترانسفورماتور مانند وسیله ای لازم وضروری دردستگاههای انتقال انرژی الكتریكی وپخش وتوزیع انرژی الكتریكی متناوب است .
اساس كار ترانسفورماتوربرالقاء متقابل بین دو بوبین كه روی یك هسته آهنی قراردارند بنا شده است . بطورساده شكل زیر نشان می دهد.

دوبوبین كه ازلحاظ الكتریكی جدا ازهم ولی ازلحاظ مغناطیسی بوسیله مسیری كه دارای مقاومت مغناطیسی كوچكی است بهم مرتبط می باشند.
البته دراتوترانسفورماتورها دوبوبین ازلحاظ الكتریكی هم به یكدیگر مرتبط می باشنداگریكی ازبوبین ها به منبع ولتاژ متناوب وصل شود یك فوران متناوب درهسته برقرارمی شود كه بیشتر خطوط فوران ازطریق هسته ازدرون حلقه ها ی بوبین گذشته وخود رامی بندد با این عمل مستثنی به قانون فاراد تولید نیروی الكترو موتوری القایی متقابل می كندواگرمداربوبین دوم ازطریق مصرف كننده ای بسته شود جریانی درآن جاری شده وانرژی الكتریكی ازبوبین اول به بوبین دوم انتقال می یابد.
بوبین یاسیم پیچی كه به منبع انرژی یاشبكه برق جریان متناوب وصل می شود را سیم بندی اولیه وبوبین یا سیم پیچی را كه انرژی ازآن گرفته می شود وبه طرف مصرف كننده است سیم بندی ثانویه می نامند.
سیم پیچی كه به ولتاژ پایین وصل شده است را طرف فشارضعیف
(Low Voltage) وسیم پیچی كه به ولتاژ بالا وصل شده است طرف فشارقوی ( High Voltage) می گویند.
ترانسفورماتورهایی كه ولتاژ ثانویه آنها ازاولیه آنها بزرگترباشدراافزاینده وترانسفورماتورهایی كه ولتاژ ثانویه آنها ازاولیه آنها كوچكتر ازاولیه است كاهنده می گویند.
خلاصه اینكه ترانسفورماتور دستگاهی است كه :
1- قدرت الكتریكی متناوب راازیك مدار به مداردیگرانتقال میدهد.
2- انتقال قدرت بدون تغییر فركانس صورت می گیرد.
3- این عمل بوسیله القای مغناطیسی انجام می شود.
4- دومدارازنظر الكتریك مجزاهستند( بجز اتوترانس) واثرمتقابل مغناطیسی روی هم دارند.
5- مدارهای سیم پیچی اولیه وثانویه ممكن است یك فاز یا چند فازه باشند دراین صورت ترانسفورماتورها رایك فاز ، ویاچند فازه گویند.
مهمترین ترانسهای مورد استفاده یك فازه وسه فاز هستند.
هنگامیكه UI، ولتاژ اولیه و U2 ولتاژ ثانویه و I1 جریان اولیه وI2 جریان ثانویه وحلقه های اولیه و n2 تعداد حلقه های ثانویه باشد درساده ترین وجه خود رابطه ای بین پارامترهای فوق وجوددا رد كه به صورت زیر است .

یك مقدار ثابت = ( نسبت تبدیل )

پس ترانسفورماتوروظیفه تبدیل ولتاژ وجریان را بوسیله القاء اكترومغناطیسی یك فلوی مغناطیسی ( ) پدید می آورد وچون جریان سیم پیچها یك جریان متناوب است ، لذا فلوی ایجاد شده نیز متغیر می باشد این فلوی متغیر درصورتی كه سیم پیچی راقطع كند ، درآن ولتاژی القا می كند ( طبق قانون فاراده ). درصورتیكه مدارسیم پیچ ثانویه بسته باشد جریانی برقرار خواهد شد. جهت جریان ایجاد شده در ثانویه طبق قانون كنز بصورتی است كه فلوی حاصل ازآن بافلوی مولد خود مخالفت می كند.

اگر جریان وولتاژ وتعداد دوسیم پیچی اولیه وثانویه را به ترتیب بیابیم بافرض ایده آل بودن ترانسفورماتور خواهیم داشت .

( N2 / V2 / I2 ) _ ( N1 / V1 / I 1)
V1. I 1 = V2 . I2

N1 I1 = N2 I2
ازرابطه های فوق فرمول كلی مقابل بدست می آید:

تلفات ترا نسفورماتور:
تلفات ترانسفورماتور را می توان به دودسته تقسیم كرد:
الف: تلفات مسی ب: تلفات هسته
تلفات مسی دراثرعبور جریان ازسیم پیچها وبخاطر مقاومت سیم پیچها وبصورت حرارت ظاهر می گردد.
تلفات هسته به علت مشخصات هسته بصورت حرارت درآن ایجاد می شود.
تلفات هسته شامل تلفات هیسترزیس ، تلفات فوكو وتلفات اشباع می باشد.
1- تلفات هیسترزیس : بخاطرذخیره شدن مقداری ازانرژی ورودی به ترانسفورماتور درهرسیكل بصورت پس ماند مغناطیسی درآن پدید می آید.
2- تلفات فوكو: بخاطر ایجاد جریانهایی كه هسته درنتیجه عمل القاء الكترومغناطیس پدید می آید.
برای كاهش تلفات فوكوهسته ترانس را ازورقه های عایق شده ازیكدیگر میسازند.
این عمل ازایجاد جریان فوكو درهسته ودرنتیجه تلفات فوكو جلوگیری می كند. تلفات هیسترزیس وفوكو بافركانس نسبت مستقیم دارند.

3- تلفات ا شباع : اگردامنه جریان سیم پیچ اولیه از حدی بالاتر رفت هسته اشباع می شود درواقع دامنه جریان اولیه ازحدی بیشترباشد درهرسیكل جریانی ، مقداری ازانرژی ورودی به ترانسفورماتور بصورت تلفات اشباع ظاهر شده ودر خروجی به همان مقداركاهش انرژی خو

اهیم داشت درعمل غیرازمواردی كه ازخاصیت اشباع ترانسفورماتور استفاده می كنند سعی میشود كه ترانس درناحیه خطی یعنی زیر ناحیه اشباع كاركند.
انواع ترانسفورماتورازنظر تعداد فاز:

ترانسها ازنظرتعداد فاز به دودسته یكفاز وسه فاز تقسیم می شوند

انواع ترانس ازنظر نوع استفاده :ترانسها ازاین نظر به سه دسته اند.
1- ترانس جریان 2- ترانس ولتاژ 3- ترانس قدرت
1- ترانس جریان : برای پایین آوردن جریان به منظور اندازه گیری واستفاده درسیستم های حفاظت بكارمی رود .
2- ترانس ولتاژ : برای پایین آوردن ولتاژ به منظور اندازه گیری واستفاده درسیستم های حفاظت .
3- ترانس قدرت : ترانسفورماتورهای قدرت برای بالا بردن ولتاژ به منظور انتقال انرژی الكتریكی به فواصل دور ولتاژ رابالا می برند تا تلفات انتفال پایین بیاید وهمچنین برای پایین آوردن ولتاژ به منظور رساندن آن سطح قابل مصرف بوسیله مصرف كننده ها وهمچنین اتصال دادن دوشبكه فشار قوی بكار می رود . ترانسفورماتوراول را افزاینده وترانسفورماتوردوم راكاهنده وترانسفورماتور آخری را كوپلاژ می نامند.
تفاوت ترانس ولتاژ یا جریان یا ترانس قدرت درآن است كه درترانس ولتاژ یا جریان نمونه ای ازولتاژ یا جریان مورد نظر گرفته می شود ومقدار آن كاهش داده می شود . ودرهرلحظه ولتاژ یاجریان ثانویه تابع ولتاژ یا جریان اولیه می باشد. ولی در ترانسفورماتورقدرت چون ثانویه به بارمتصل است این ثانویه است كه تعیین كننده است وتوان تأمین شده توسط اولیه بستگی به توان خواسته شده درثانویه دارد.

ترانسفورماتورهای قدرت سه فاز:
این نوع ترانسها دارای سه پیچك به عنوان سیم پیچی اولیه وسه پیچك به عنوان سیم پیچی ثانویه هستند وبسته به نوع استفاده ای كه ازاین ترانس می شود نوع اتصال درسیم پیچ های اولیه وثانویه آنها تغییر می كند:
درسیم پیچ اولیه وثانویه ترانسفورماتورها سه نوع اتصال رایج است .
1- اتصال ستاره
2- اتصال مثلث
3- اتصال زیگزا گ
اتصال ستاره مطابق شكل زیرسه سرپیچك بهم متصل می شود وسردیگرسه پیچك آزاد می ماند تا برای دادن ورودی به آن یاگرفتن خروجی ازآن استفاده شود.
اتصال مثلث :
درشكل زیر انتهای هر پیچك به ابتدای پیچك بعدی متصل می شود دونوع نمایش شماتیك ازاتصال مثلث دیده می شود . دراتصال مثلث ولتاژ هر پیچك با ولتاژ خط مساوی می باشد ولی جریان هرپیچك برابر ازجریان خط كوچكتر است .

اتصال زیگزاگ :
مطابق شكل زیرهرفاز ازدوپیچك تشكیل شده است كه روی دوبازوی مختلف ازهسته بسته شده اندمعمولا” هرپیچك روی یك بازوی بسته با پیچك مربوطه به همان فاز كه روی

بعدی تهیه شده درجهت عكس سری می شوند این نوع اتصال رازیگزاگ مخالف گویند درصورتی كه دوپیچك روی دوبازوی مختلف هم جهت باهم سری شوند اتصال زیگزاگ موافق خواهیم داشت معمولا” اتصال زیگزاگ مخالف بكاربرده میشود دراتصال زیگزاگ جریان هردوپیچك سری باجریان خط مساوی است ولی مثل حالت ستاره ، ولتاژ هر3 فاز نسبت به مركز زیگزاگ برابر كوچكتر ازولتاژ خط میباشد.
با توجه به فرمهای مختلفی كه برای اتصال هریك ازسیم پیچها ی اولیه وثانویه ذكر

شده یك ترانس سه فاز به صورت یكی از تركیبات زیربسته
می شود:
الف : اتصال ستاره به ستاره د- اتصال ستاره به زیگزاگ
ب: اتصال ستاره به مثلث ه- اتصال مثلث به مثلث
ج: اتصال مثلث به ستاره ی- اتصال مثلث به زیگزاگ
هركدام از نوع اتصالات بالا برای موقعیت خاصی مناسب هستند.

اتصال ستاره – ستاره :
چون روی هرپیچك دراتصال ستاره ولتاژ قرارمی گیرد لذا ماده عایقی كمتری درمقایسه با اتصال مثلت كه تمام ولتاژ خط روی هرپیچك می افتد لازم می باشد وازاین لحاظ برای ولتاژ های بالا مناسب تراست. از اتصال ستاره – ستاره درمرتبط كردن دوشبكه فشارقوی ( باولتاژ زیاد) استفاده می شود كه اصطلاحا” به آن ترانسفورماتور كوپلاژ گفته میشود.
اتصال ستاره – مثلث :
باتوجه به اینكه جریان درهرپیچك دراتصال مثلث برابر كمتراز جریان خط است لذا می توان گفت كه همانطوریكه اتصال ستاره برای ولتاژهای بالا مناسب است اتصال مثلث برای جریانهای بالا مناسب می باشد.
ازاتصال ستاره – مثلث درمرتبط ساختن یك شبكه فشارقوی مثلا”
K2o( 23 / 400) بایك شبكه باولتاژ پائین شبكه ku63 استفاده میشود.
اتصال مثلث – ستاره :
باتوجه به مطالبی كه گفته شد می توان پی برد كه اتصال مثلث ستاره نیز برای مرتبط كردن دوشبكه یكی با ولتاژ زیاد ودیگری با جریان زیاد بكار می رود معمولا” خروجی واحد

نیروگاهها را بوسیله چنین ترانسفورماتوری به شبكه مرتبط می كنند.

اتصال ستاره – زیگزاگ :
درترانسفورماتورهای محلی وتوزیع الكتریسیته استفاده می شود زیرا دراین محلها به سیم نول احتیاج داریم وبارگیری ازیك فاز وسیم نول برای ما اهمیت زیاد دارد بطور كلی درقد

رتهای كم برای توزیع الكتریسته از اتصال ستاره – زیگزاگ استفاده می كنیم .
ترانسفورماتورجریان (CT) :
جهت اندازه گیری وهمچنین سیستم های حفاظتی لازم است كه ازمقدار جریان جهت اندازه گیری استفاده می نماییم بایستی جریان راكاهش داد وازاین جریان به این دستگاههای اندازه گیری استفاده نماییم ابتكارتوسط ترانسفورماتورهای جریان انجام می شود برای مثال یك نوع ترانسفورماتور جریان با نسبت تبدیل را درنظرمیگیریم به این معنی است كه اگرازخط 1000 آمپرجریان عبوركند این ترانسفورماتور بتواند آنرا به 5 آمپرتبدیل نماید كه این پنج آمپر به راحتی قابل اندازه گیری توسط یك آمپر متر كوچك می باشد.

ترانس جریان (C.T)
ساختمان ترانسفورماتور جریان تشكیل شده از یك سیم پیچ اولیه كه دارای دورهای كم ویك سیم پیچ ثانویه كه دارای دورهای زیاد است كه معمولا” بصور شین می باشد.
نكته : قابل توجه این است كه هیچگاه نباید دوسر(CT) ترانس جریان بازباشد به محض بازكردن مصرف كننده ثانویه (CT) باید دوسر خروجی اتصال كوتاه شود چون همیشه باید نتیجه فلو درهسته صفر شود یعنی جریان اولیه I1 فلوی اولیه O1 واگرثانویه بسته باشد I2 یك فلوی بنام O2 ایجاد می نماید كه درنتیجه حدودا” صفر می شود. اگر دوسرCT بازباشد :
I2 = o , Q2= o خواهد شد درنتیجه هسته گرم خواهد شد وباعث سوختن CT می گردد.
پارامترهای اساسی CT :
1- نقطه ا شباع
2- كلاس دقت
3- نسبت تبدیل
4- ظرفیت ترانس جریان
ترانسفورماتور جریان برای جدا كردن مدار دستگاههای سنجش وحفاظتی ازشبكه فشار قوی بكاربرده می شوند واصولا”طوری انتخات میشوند كه درشرایط عادی واضطراری شبكه بتواند بخوبی كارنماید جریان ثانویه را برای دستگاه های اندازه گیری مغناطیسی تأمین كند. ام

ا مسئله این است كه هنگام اتصال كوتاه چون جریان اولیه ترانسفورماتور زیاد است بالطبع جریان ثانویه نیز زیاد خواهد شد ولی باید ترانسفورماتور جریان طوری عمل كندتا این جریان زیاد نتواند ازوسایل اندازه گیری عبوركرده ودستگاه رابسوزاند یا آن جریان باعث اجرای فرمان غلط به دستگاههای حفاظتی شده ویا اینكه مانع عمل آنها شود.
ترانسفورماتورجریان طوری ساخته شده كه درجریانهای زیاد اشباع شده ومان

ع ش

ود كه جریان زیادی ازدستگاهها ی اندازه گیری عبوركند ولی برای رله های حفاظتی وضعیت فرق می كند وترانسفورماتور جریانی مورد احتیاج است .
CT ازنظر كرها : الف CT كر بالا ، ب CT كرپائین ، ج CT كروسط ، درهرصورت CT های كرپایین بیشتر مورد استفاده قرارم گیرد واستقامت بیشتری دارد وعایق بندی آن راحت تر وارزانتر می باشد.
ودر CT كربالا اشكال این است كه روغن گرم بالاست وCT زودتر اشباع می شود چون عایق بندی CT دراثرگرمای زیاد ازبین میرود دركل CT بصورت سری درمدار قرارمی گیرد ودرثانویه ترانسفورماتور جریان به نسبت تبدیل ترانسفورماتور كم می شود وعموما” نسبت تبدیل ترانسفورماتورهای جریان درموقعیكه اولیه ترانسفورماتور جریان تحت تانسیون است بایستی دقت كرد كه مدار ثانویه ترانسفورماتور (CT) بسته باشد اگرثانویه ترانسفورماتوربازباشد منفجرخواهد شد ودرهنگام كاركردن درموقع محاسبه ترانسفورماتور جریان ثانویه آن را اتصال كوتاه می كنند.

ترانسفورماتورهای جریان به دوگروه تقسیم می شوند:
1- ترانسفورماتورهای اندازه گیری .
2- ترانسفورماتورهای جریانی كه برای حفاظت بكارمیروند.

1- ترانسفورماتور هایی كه برای اندازه گیری بكاربرده می شوند :
به ازاء جریان معینی اشباع میشوند بدین ترتیب كه معمولا” جریان نامی آمپرمترها 5 آمپر است آمپر مترهایی كه جریان مداررانشان میدهند اگر جریان بیش از جریان نامی آمپرمتر ازآن عبورنماید باعث سوختن می شود . این حالت وقتی اتفاق می افتد كه بر اثر اتصالی شدید جریان ثانویه كوران نماید وازحد نرمال تجاوز كند كه باعث سوختن آن می شود . اگرترانسفورماتور جریان به ازاء هرجریان اولیه درثانویه آن جریان ازیك مقدار ثابتی تجاوزنكند ازآن می توان برای اندازه گیری جریان مدار استفاده كرد. این ترانسفورماتورها طوری طراحی میكنند كه دراثر عبورجریان نامی دستگاه اندازه گیری به اشباع می روند واندكسیون این ترانسفورماتورها از 100/060S گوس تجاوز نمی كند.

2- ترانسفورماتورهای جریانی كه برای حفاظت بكاربرده میشوند:

این نوع ترانسفورماتور جریان بایستی درجریان بالا نسبت به ترانسفورماتور جریان نوع اول اشباع شود اگر درجریان پائین اشباع شود نمی توان ازآن برای حفاظت استفاده نمود چون درزمان اتصالی جریان زیادی ازترانسفورماتورجریان عبور می نماید كه نسبت تبدیل ترانسفورماتور درثانویه آن جریان القاء می گردد اگراین ترانسفورماتور درجریانهای پایین اشباع شود نمیتوان تمام جریان اتصال رادرثانویه القاء نماید. نتیجه می گیریم كه برای حفاظت از ترانسفورماتورهایی كه بتوان توسط آن حداكثرجریان اتصالی رادرثانویه القاء نمود تاسیستم حفاظتی كارش را بخوبی انجام دهد.

برای دریافت اینجا کلیک کنید