دانلود مقاله در مورد پلیمر در فایل ورد (word)

توضیحات

  مقاله در مورد پلیمر در فایل ورد (word) دارای 75 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد پلیمر در فایل ورد (word)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد پلیمر در فایل ورد (word)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد پلیمر در فایل ورد (word) :

پلیمر

ریشه لغوی
واژه پلیمر از دو واژه یونانی Poly و Meros مشتق شده است و به معنی بسپار است.
مقدمه
بشر نخستین ، آموخته بود چگونه الیاف پروتئینی پشم و ابریشم و الیاف سلولزی پنبه وکتان را عمل آورد، رنگرزی کند و ببافد. بومیان جنوبی ازلاستیک طبیعی، برای ساختن اشیاء کشسان و پارچه‌های ضد آب استفاده می‌کردند. پلی کلروپرن، نخستین لاستیک سنتزی است که در آمریکا تهیه شد و گسترش یافت. پلی بوتادین ، نخستین کائوچوی سنتزی است که آلمانی‌ها به نام بونا- اس به مقدار کافی تهیه کردند. بوتیل کائوچو ، یکی از چهار لاستیک سنتزی است که اکنون به مقدار بیشتری تهیه و مصرف می‌شود.

تاریخچه
نخستین لاستیک مصنوعی ، سلولوئید است که از نیترو سلولز و کافور توسط “پارکر” در سال 1865 تهیه شد. ولی در سال 1930، عمل پلیمریزاسیون و الکلاسیون کشف شد و در صنعت بکار گرفته شد. در این دوران ، آمونیاک برای تولید مواد منفجره ، تولوئن برای TNT و بوتادین و استیرن برای تولید لاستیک مصنوعی به مقدار زیادی از نفت تولید شد.

سیر تحولی
استات سلولز در سال 1894 توسط “بران دکرس” سنتز شد و در سال 1905 توسط “میلس” کامل شد. در سال 1900، “رم” ، پلیمریزاسیون ترکیبات آکریلیک را آغاز کرد و در سال 1901، “اسمیت” نخستین فتالات گلسیرین (یا فتالات گلسیریل) را تهیه کرد. در اواسط قرن بیستم در آلمان ، “اشتودینگر” ، قانون مهم ساختار مولکولهای بزرگ را وضع کرد. در سال 1934، کارخانه (ICI) موفق به تهیه مولکولهای بزرگ پلی اتیلن شد.

“دوپن” بطور منظم در زمینه تراکم مواد بررسیهایی انجام دارد که در نتیجه ، به تهیه پلی آمیدها یعنی الیاف نایلون نایل شد و الیاف پلی آمید را از کاپرولاکتام تهیه کرد که به الیاف پرلون شهرت یافت.
نقش و تاثیر پلیمرها در زندگی
کاغذ ، چوب ، نایلون ، الیاف پلی استر ، ظروف ملامین ، الیاف پلی اتیلن ، اندود تفلون ظروف آشپزی ، نشاسته ، گوشت ، مو ، پشم ، ابریشم ، لاستیک اتومبیل و; ، ماکرومولکولهایی هستند که روزانه با آنها برخورد می‌کنیم.

مفاهیم مرتبط با شیمی پلیمر
در مورد پلیمرها با مفاهیمی همچون خواص فیزیکی و مکانیکی ، مکانیسم پلیمر شدن ، فرآورش پلیمرها روبرو هستیم.
خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها

در بر گیرنده مفاهیم زیر است:
مورفولوژی ، رئولوژی ، انحلال پذیری ، وزن مولکولی ، روشهای آزمودن ، روشهای شناسایی.
مکانیسم پلیمری شدن
از سه طریق زیر است:
پلیمرشدن تراکمی ، پلیمرشدن افزایشی ، کوپلیمرشدن.

فرآورش پلیمرها
در برگیرنده مباحث زیر است:
پر کننده‌ها ، توان دهنده‌ها ، نرم سازها ، پایدار کننده‌ها، عمل آورنده‌ها ، رنگ‌ها و غیره.
شاخه‌های شیمی مرتبط با شیمی پلیمر

شیمی پلیمر با مباحث زیر در ارتباط است:
• شیمی آلی
• شیمی آلی فلزی
• شیمی دارویی
• پتروشیمی
• صنایع نفت
چند کاربرد مهم پلیمرها
پلی آمید نایلون

برای تهیه الیاف ، طناب ، تسمه ، البسه ، پلاستیک صنعتی ، جایگزین فلز در ساخت غلتک یا تاقان ، بادامک ، دنده ، وسایل الکتریکی بکار می‌رود.

پلی استر
بصورت الیاف ، جهت تهیه انواع لباسها ، نخ لاستیک ، بصورت لایه برای تهیه نوار ضبط صوت و فیلم بکار می‌رود.

پلی اتیلن کم‌چگالی ، شاخه‌دار
بصورت لایه ورقه در صنایع بسته بندی ، کیسه پلاستیکی ، الیاف پارچه بافتنی ، بسته‌بندی غذای منجمد ، پرده ، پوشش پلاستیکی ، عایق ، سیم و کابل ، بطری بکار می‌رود.
پلی استیرل
برای تهیه رزینهای تبادل یونی ، انواع کوپلیمرها ، رزینهای ABC ، مواد اسفنجی ، وسایل نوری ، وسایل خانگی ، اسباب بازی ، مبلمان بکار می‌رود.

غیر استاندارد بودن ظروف پلیمری یكبار مصرف
شاید برای شما هم پیش آمده باشد كه پس از خرید متوجه می شوید مواد معطر یا خوراكی درون بسیاری از بسته بندی های پلاستیكی مزه، طعم و بوی واقعی خود را ندارد. دكتر عبدالرسول ارومیه ای عضو هیئت علمی پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی و مدیرعامل آزمایشگاه مشاور وزارت بهداشت در امر كنترل كیفی ظروف بسته بندی در گفتگو با خبرنگار ما علت اصلی بروز این مشكلات را نوع پلاستیك بسته بندی مواد خوراكی بیان می كند.

یكیاز مشخصات ویژه پلاستیك در اذهان ما نفوذناپذیر بودن آن است اما دكتر ارومیه ای میگوید هیچ نوع پلاستیكی وجود ندارد كه صددرصد نفوذناپذیر باشد. وی با اشاره به ظروف پلاستیكی حاوی روغن مایع و نوشابه گازدار می افزاید این نوع بسته بندی كه از جنس PET می باشد نفوذپذیری

بسیار كمی نسبت به گازها دارد به همین علت نوشابه های گازدار و روغن های مایع را درون این نوع بسته بندی در معرض فروش می گذارند. اما باید توجه داشت كه نفوذپذیری این بطری ها نسبت به گازها به تدریج افزایش می یابد به طوری كه بعد از حدود 5/4 تا 6 ماه گاز نوشابه ها از آن خارج می شود و یا با ورود تدریجی اكسیژن به داخل بطری روغن مایع و انجام عمل اكسیداسیون، طعم و بوی روغن مایع تغییر می كند.

گهگاه دیده می شود خانواده ها پس از خالی شدن بطری پلاستیكی نوشابه، از آن برای نگهداری آب، آب لیمو و سركه استفاده می كنند، محقق پژوهشگاه پلیمر در این باره می گوید این بطری ها برای نگهداری مواد و مایعاتی كه حالت اسیدی یا بازی (قلیایی) دارند، مناسب نیست. وی با اشاره به این كه پلیمرها یا مواد اولیه پلاستیك ها متشكل از زنجیره موكلولی بسیار بزرگی از هیدروژن و كربن هستند، اضافه می كند گروه های كربوكسیلی و هیدروكسیلی این بطری ها به مرور زمان با

تركیب شیمیایی ماده خوراكی داخل بطری (مثل سركه و آبلیمو) واكنش نشان می دهند و باعث تغییر طعم و خواص ماده مذكور می شوند و بنابراین از نظر بهداشتی مصرف این ماده صحیح نیست.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه پلیمر استفاده از این نوع بطری ها را برای آب و به ویژه آب معدنی بی خطر می داند اما تصریح می كند چون آب های معمولی و شرب دارای املاح زیادی است ممكن است پس از مدتی املاح موجود با ظرف پلیمری واكنش های شیمیایی انجام دهد و سبب كدر شدن رنگ شفاف بطری شود كه در این صورت مصرف این ظروف پلیمری برای نگهداشتن آب برای مدت طولانی مناسب نیست و غیربهداشتی محسوب می شود.

دكتر ارومیه ای در مورد تاثیر شرایط محیطی بر این بطری ها می گوید: گرما واكنش بین محتویات بطری و جداره آن را افزایش می دهد همچنین باعث انتقال تركیباتی از بدنه بطری به درون مواد داخل آن می شود و در نتیجه تغییر خواص، افت كیفیت و یا فساد آن را به همراه دارد.
این پژوهشگر حوزه پلاستیك و بسته بندی در ادامه می افزاید: پلی استارین، نوع دیگری از پلیمر است كه از آن در ساخت لیوان های یك بار مصرف شفاف یا ظروف غذایی فوم مانند استفاده می شود. این ظروف مناسب غذا یا نوشیدنی هایی هستند كه حرارت آن پایین تر از 45 درجه سانتی گراد است، چون در دماهای بالاتر از این درجه حرارت، منومر استارین آزاد شده از ظرف وارد ماده نوشیدنی یا خوراكی می شود كه به شدت خطرناك است.

استارین یك ماده سرطان زاست و اثرات نامطلوبی بر مغز و كبد دارد. هر چند در حال حاضر وزارت بهداشت استفاده از این ظروف را برای مواردی كه ذكر شد ممنوع اعلام كرده است ولی مشاهده می شود كه توسط برخی از مصرف كنندگان نوشیدنی های داغ و غذا در داخل این نوع ظروف عرضه می شود.

دكتر ارومیه ای می گوید: همچنین از پلی پروپیلن ظروف پلاستیكی سفید رنگ و شكننده ای ساخته شده است كه تا دمای 80 درجه را می تواند تحمل كند ولی در این دما از ظروف مزبور نیز تركیبات منومری به نوشیدنی یا غذای گرم از جمله چای مهاجرت می كند كه هر چند مشكل بهداشتی ندارد ولی می تواند روی طعم چای و غذا تاثیر بگذارد.

وی با تاكید بر این مسئله كه مواد غذایی و خوراكی مختلف باید بسته بندی های متفاوتی داشته باشد می گوید این كار برعهده سازمان های زیرمجموعه وزارت بهداشت است كه متاسفانه گاهی مواقع نسبت به آن بی توجهی می شود و ضرر و زیان حاصل از آن گریبانگیر مردم می شود. به عنوان مثال در بعضی مغازه ها و سوپرماركت ها برای نگهداری خیارشور، سركه، ترشی، آب غوره و آب لیمو از ظروف پلاستیكی نامناسبی استفاده می شود. ظروف پلی اتیلن بادانستیه بالا پس از حدود 4 ماه تاثیرات نامطلوبی بر ماده خوراكی داخل شان می گذارند. پدیده مهاجرت (ورود تركیبات شیمیایی از ظرف به ماده خوراكی)، جذب (جذب بعضی تركیبات ماده خوراكی توسط ظرف بسته بندی) و نفوذپذیری (نسبت به گازها) به تدریج افزایش می یابد و كیفیت ماده غذایی را كاهش می دهد.

دكتر ارومیه ای با انتقاد از عرضه گلاب در ظروفپلی اتیلن با دانستیه بالا با مجوز وزارت بهداشت میافزاید: این ظروف دارای نفوذپذیری بالایی نسبت به گازها هستند و چون اسانس گلاب كمتر از 4 درصد است در طیحدود یك هفته تمام اسانس آن كه یك ماده فرار است تبخیر و از ظرف خارج می شود بنابراین گلاب ویژگی بسیار مهم خود یعنی عطرش را از دست می دهد و شهروندان تصور می كنند گلاب مشكل دارد در حالی كه مسئله به نوع بسته بندی آن برمی گردد.

دكتر ارومیه ای با اشاره به تحقیقات زیاد بر روی بسته بندی های پلاستیكی در ایران می گوید ما با انجام فرآیندهایی بر روی پاكت های پلاستیكی كه رنگ آنها كدر است توانسته ایم آن را به صورت كاملا شفاف و یا پلی پروپیلن شفاف در آوریم و بدین شكل كیفیت آنها را متحول كنیم همچنین برای این كه این نوع پلاستیك های شفاف قابلیت چاپ پیدا كند آنها را طی مراحلی آمیل دار كرده ایم. فیلم های (پلاستیك هایی با ضخامت كم) پلی پروپیلن و پلی اتیلن به خاطر خاصیت قطبی بودن غیرقابل چاپ و رنگ پذیری هستند و ما اكنون با افزودن موادی توانسته ایم آنها را رنگ پذیر كنیم.

ساخت پلاستیك های خوراكی و زیست تخریب پذیر از آب پنیر و ذرت از جمله دیگر تحقیقات ما بوده است و ما موفق شده ایم فیلم های خوراكی زیست تخریب پذیر از زئین ذرت و آب پنیر تهیه كنیم. همچنین از پروتئین موجود در پوست حیوانات سخت پوست مثل میگو كیتوزان به دست آوردهایم و درصددیم از مخلوط زئین با كیتوزان فیلم های خوراكی تهیه كنیم.

وی می افزاید طبق مطالعاتی كه داشته ایم امكان ساخت نخ بخیه از آب پنیر وجود دارد كه دربخش های دیگر پژوهشگاه بر روی آن كار می شود.
گرما واكنش بین محتویات بطری وجداره آن را افزایش می دهد و همچنین باعث انتقال تركیباتی از بدنه بطری به درون مواد داخل آن می شود و در نتیجه تغییر خواص، افت كیفیت و یا فساد آن را به همراه دارد.
ظروف یك ‌بار مصرف، قاتلان خاموش
وقتی تشنه می‌شویم و به آب سردكنی می‌رسیم، با ولع عجیبی لیوان یك‌بار مصرف حاضر و آماده را از جایگاه مخصوص آن برداشته، آن‌ را پر كرده و خود را سیرآب می‌كنیم. وقتی گرسنه می‌شویم و امكان دسترسی به بشقاب و قاشق و دیگر وسایل غذا خوردن نیست، به خوردن غذا در ظروف یك‌بار مصرف راضی شده و لذت هم می‌بریم!

اما در شرایطی كه به نظر می‌رسد استفاده از ظروف و لیوان‌های یك‌بار مصرف به امری اجتناب‌ناپذیر در كشورمان تبدیل شده، می‌توان این پرسش را مطرح كرد كه استفاده از این ظروف چقدر می‌تواند برای سلامتی انسان مضر باشد؟
در این باره، علیرضا خاكی‌فیروز، مدیر امور پژوهشی سلولزی و بسته‌بندی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، در گفت‌وگو با ایسنا، به وجود سه هزار واحد مجاز و غیرمجاز تولید ظروف یك‌بار مصرف در كشور اشاره می‌كند: كارهای تحقیقاتی درباره مضرات استفاده از ظروف یك‌بار مصرف به ویژه روی دو نوع ظرف پلی استایرن و PVC انجام شده است. به این دو نوع ظرف، مواد شیمیایی زیادی مانند پایداركننده‌ها، روان‌كننده‌ها، نرم‌كننده‌ها، رنگ‌دانه‌ها، پركننده‌ها، مواد

ضدالكتریسیته، مواد مات‌كننده اضافه می‌كنند كه همه این مواد برای سلامتی انسان مضر هستند.
وی وجود منومر آزاد در ظروف‌ یك‌بار مصرف، نوع PVC را عامل خطرناكی برای سلامتی انسان‌ می‌داند: مونومر در واقع یك واحد ساختار پلیمر و مولكول اولیه پلیمر است. همچنین در ظروف PVC وینیل كلراید كه سمی بودن آن برای انسان به اثبات رسیده است، وجود دارد. ضمن آن‌كه مولكول اولیه پلی استایرن، استایرن است كه دارای حلقه آروماتیك بوده و این حلقه‌ برای سلامتی انسان فوق‌العاده خطرناك است و در جهان نیز سرطان‌زا بودن آن به اثبات رسیده است. به این ترتیب به نظر می‌رسد ظروف یك‌بار مصرف از نوع PVC و پلی‌استایرن باید از چرخه بسته‌بندی مواد غذایی حذف شوند.

خاكی‌فیروز سرایت مواد سمی از ظروف یك‌بار مصرف به بدن انسان را محتمل می‌داند: این مواد به مرور زمان در بدن جمع می‌شوند و بارها شده كه می‌شنویم فردی به ظاهر سالم بوده، اما در عرض یك ماه از پای در آمده است كه دلیل اصلی آن نیز می‌تواند گذشتن میزان این مواد در بدن انسان از سطح مجاز باشد.

وی همچنین درباره نشانه‌های تشخیص این ظروف توضیح می‌دهد: پشت ظروف‌ پلی استایرن علامت PS حك شده كه این علامت برای ظروف PVC نیز همان علامت PVC است. هر دو نوع ظرف شفاف هستند. ظروف پلی‌استایرن خش‌پذیر نیست و PVC هم اگر به آن نرم‌كننده نزنند، خش‌پذیر نیست؛ ضمن‌ این‌كه هر دو كاملا شكننده هستند. به PVC نیز اگر مواد نرم‌كننده نزنند، شكننده نخواهد بود. همچنین اگر ظروف PVC گرم شوند، در صورت تماس با فلزات به آن‌ها می‌چسبند. هنگامی كه ظرف نوع PVC را در مقابل شعله آتش نگه می‌داریم، با شعله زرد می‌سوزد، اما وقتی كه شعله را دور می‌كنیم، به خاطر این‌كه ظروف PVC دارای كلر هستند، به سرعت آتش خاموش می‌شود. در عوض پلی‌استایرن در هنگام سوختن با شعله دوده می‌كند.

او درباره موارد مصرف ظروف یك‌بار مصرف PVC و پلی‌استایرن می‌گوید: ظروف پلی‌استایرن در لیوان‌های آب، كارد، چنگال، قاشق و ظروف غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ برای مثال در چلوكبابی‌ها ظروفی كه به صورت فوم هستند، نوعی پلی‌استایرن هستند كه به آن‌ها گاز هگزان می‌زنند. این گاز در دمای 160 درجه آزاد می‌شود و دمای غذای داخل ظرف نیز چون 200 درجه است، بنابراین این گاز به همراه غذا به بدن انسان منتقل می‌شود.
گفتنی است، گاز هگزان عوارضی مانند سر درد را به همراه دارد.

مدیر امور پژوهشی سلولزی و بسته‌بندی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران درباره ظروف‌ یك‌بار مصرف PVC در بسته‌بندی مواد غذایی نیز توضیحاتی می‌دهد: ظروف‌ یك‌بار مصرف PVC در بسته‌بندی مواد غذایی مانند گوشت مرغ و ماهی و بسته‌بندی كپسول‌های دارویی، آدامس و باتری به كار می‌روند. بسته‌بندی با این نوع ظروف در مورد مواد خشك زیان چندانی ندارد، اما برای مواد غذایی مرطوب امكان مهاجرت مونومر آزاد به داخل مواد غذایی و سپس بدن بسیار محتمل است.

اما خاكی‌فیروز به نكته جالبی نیز اشاره می‌كند: ضرر ظروف یك‌بار مصرف پلی‌استایرن در هنگام مصرف مواد نوشیدنی اسیدی و چرب مانند نوشابه و كاكائو، بسیار بیشتر از مصرف چای داغ است. در شرایطی كه هنوز ضرر انواع دیگر ظروف یك‌بار مصرف مانند پلی‌اتیلن و پلی‌پروپلین به اثبات نرسیده است، در مورد ویژگی‌های آن‌ها می‌توان گفت كه هر دوی این نوع ظروف، مات بوده و به ترتیب علامت‌های PE و PP پشت آن‌ها حك شده است؛ شكننده نبوده و با شعله آبی و زرد می‌سوزند و در هنگام سوختن چكه هم می‌كنند.

وی در ادامه درباره دلیل اصلی تولید این مواد در كشور به‌رغم زیان‌بار بودن مصرف آن‌ها توضیح می‌دهد: به این دلیل كه استاندارد ظروف یك‌بار مصرف اجباری نیست، واحدهای تولیدی می‌توانند بدون مجوز به تولید اقدام كنند. در این زمینه باید تقاضای اجباری شدن استاندارد ظروف یك‌بار مصرف به مؤسسه ارایه شود تا در این مورد تصمیم‌گیری شود، اما متأسفانه تاكنون هیچ تقاضایی نشده است.
همچنین لزوم همكاری میان مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران و معاونت غذا و دارو وزارت بهداشت در زمینه استفاده از ظروف یك‌بار مصرف كاملا حس می‌شود.
وی با بیان این‌كه استفاده از ظروف یك‌بار مصرف شیشه‌ای و كاغذی بهتر از دیگر انواع آن‌هاست، تصریح می‌كند كه در دنیا استفاده از ظروف پلی‌استایرن و PVC منسوخ شده و باید از رده خارج شوند.

روزنامه جام جم: در حالی كه استفاده از پلاستیك ها در بسته بندی انواع مواد غذایی در حال حاضر رو به فزونی است و گرایش مردم به سمت ظروف یك بار مصرف افزایش یافته، متخصصان و كارشناسان ذی ربط تاكید می كنند ظروف یك بار مصرف كه از منابع نفتی تولید می شوند، برای سلامت بدن مضر است.

این در حالی است كه موسسات بهداشتی در تمام دنیا استفاده از ظروف یك بار مصرف را به جای استفاده از ظروف چند بار مصرف در مدارس، بیمارستان ها، رستوران ها و ادارات مفید می دانند.
این گرایش روزافزون موجب شده در كشور ما به دلیل ذات ارزان تكنولوژی تبدیل مواد پلاستیكی و بازیافتی به ظروف یك بار مصرف، مراكزی در نقاط مختلف، انباری ها، زیرپله ای ها و; بدون نظارت سازمان های متولی شكل بگیرند و زباله هایپلاستیكی را به ظروف یك بار مصرف تبدیل كند.

این در حالی است كه معضل پراكنش زباله های پلاستیكی در جای جای كشور هم یكی از معضلات زیست محیطی است كه به گفته كارشناسان اینظروف تا چندین سال در خاك می مانند و تخریب ناپذیرند.
از مشكل زیست محیطی ظروف یك بار مصرف پلاستیكی كه بگذریم، به گفته دكتر مهناز قمی، عضو هیات علمی دانشگاه كه دكترای شیمی تجزیه دارد، تلاقی مواد غذایی با مواد پلاستیكی به ایمنی، سلامت و حتی طعم غذا لطمه وارد می كند.
دكتر قمی تاكید می كند: هنگامی كه غذای داغ در ظروف پلاستیكی شفاف، رنگی و حتی فومی ریخته می شود، بسیاری از گونه های سمی پلاستیكی به داخل مواد غذایی رخنه می كند و مواد سمی وارد غذا می شود.
وی می افزاید: برخلاف تصور ع

موم ظروف یك بار مصرف اسفنجی (فومی) مواد اسیدی را بیشتر به داخل خود می كشد و این ظروف بعد از ریختن مواد غذایی داغ، اسیدی و چرب به تدریج طی زمان دچار كاهش وزن می شوند و در واقع مواد سمی به غذا وارد و سپس در بافت چربی بدن ذخیره می شود و كم كم به یك ماده سرطان زا تبدیل خواهد شد.
دكتر قمی تاكید می كند: مواد سمی تجمع یافته در بافت چربی بدن بتدریج موجب خستگی، عصبیت، بی خوابی، كم شدن پلاكت ها و گلوبین، غیرعادی شدن كروموزوم ها وشیوع انواع سرطان ها خواهد شد.

وی می گوید: بتازگی اتفاق دیگری كه در تولید ظروف یك بار مصرف افتاده، رنگی كردن این ظروف است كه علاوه بر انتقال مواد تشكیل دهنده پلاستیك، سایر مواد افزودنی شیمیایی را هم به داخل غذا وارد می كند و اثرات سوء بیشتری بر سلامت مردم دارد.
استفاده از ظروف گیاهی
دكتر مهناز قمی توصیه می كند: گرچه ظروف یك بار مصرف گیاهی كه عمدتا از نشاسته ذرت و گندم تهیه می شوند، كمی گران تر هستند، اما مردم باید برای سلامتی خود به سمت استفاده از این گونه ظروف بروند.
وی می افزاید: از آنجاكه ظروف زیست تخریب پذیر قابلیت تجزیه سریع در خاك را دارند، این گونه مواد اثرات سوء زیست محیطی نیز ندارند.
به گفته وی از آنجا كه در ظروف یكبار مصرف گیاهی بین ماده غذایی و ظرف برهم كنش وجود ندارد، بنابراین می توان از آنها برای انواع غذاها و مایعات گرم و حتی روغنی استفاده كرد.
دكتر قمی می افزاید: درظروف یكبار مصرف گیاهی به دلیل ماهیت مواد تشكیل دهنده گیاهی و عمدتا نشاسته مواد سمی شیمیایی وارد غذا نمی شود و سلامت افراد را تهدید نمی كند، ضمن آن كه از آنجا كه این ظروف در خاك و طی مدت حداكثر 6 ماه مانند برگ گیاهان پوسیده می شوند و به چرخه طبیعت برمی گردند، مشكلات یست محیطی پلاستیك ها را نیز ندارد.
توصیه وزارت بهداشت

وزارت بهداشت هم در راستای تامین و حفظ و ارتقای سلامت جامعه بر استفاده از ظروف یكبار مصرف گیاهی كه دارای مجوز قانونی لازم از این وزارتخانه است، تاكید كرد.
به گزارش وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی، ظروف یكبار مصرف گیاهی (بر پایه نشاسته ذرت) كه بتازگی در كشور تولید شده، هیچ مشكلی برای سلامتی استفاده كنندگان ایجاد نمی كند و به دلیل طبیعی بودن پلیمرهای آن، زیست تجزیه پذیر بوده و باعث تخریب محیط زیست نیز نمی شود.

وزارت بهداشت از وزارتخانه ها، سازمان ها و مراكز ذی ربط درخواست كرده است كه به منظور ارتقای سطح سلامت جامعه ترتیبی اتخاذ كنند تا در تمامی مراكز طبخ، تهیه، عرضه و سرو مواد غذایی و آشامیدنی از جمله سلف سرویس ها، رستوران ها، تالارها، پانسیون ها و آبدارخانه های ادارات از ظروف یك بار مصرف گیاهی (بر پایه نشاسته ذرت) كه دارای مجوز قانونی نیز از این وزارتخانه است، استفاده شود.
گفتنی است، استفاده از ظروفیك بار مصرفی كه از مشتقات نفتی می باشد، علاوه بر تهدید سلامتی استفاده كنندگان، به دلیل تجزیه پذیر نبودن، سال ها در محیط زیست باقی می ماند و به عنوان یك آلاینده شیمیایی به زنجیره غذایی انسان برمی گردد. اخیرا برای اولین بار در كشور استفاده از پلیمرهای زیست تجزیه پذیر در خاورمیانه و كشورمان شروع شده و با فعال شدن

شعبات آن در سراسر كشور، تولید انواع ظروف یك بار مصرف بر پایه گیاهی آغاز شده است.
وزارت بهداشت، نیز به دلیل مورد تایید بودن این ظروف، استفاده از آن را به عموم توصیه می كند.
ذرت جای پلاستیك را در ظروف یك بار مصرف ایران می گیرد.
فناوری اطلاعات
با دستیابی ایران به فناوری ساخت ظروف گیاهی به عنوان اولین كشور آسیا
تا پایان سال آینده، زیر نظر وزارت بهداشت، بیش از نیمی از ظروف یك بار مصرف پلاستیكی سرطان زا در ایران با ظروف یك بار مصرف ساخته شده از پلیمرهای گیاهی زیست تخریب پذیر جایگزین می شود.
دكترامیدرضا هاشمی، محقق و مجری پروژه با اعلام این مطلب می گوید: ظروف یك بار مصرف گیاهی نه تنها عوارضی ندارد، بلكه پس از حداكثر 6ماه نیز تجزیه می شود. با دستیابی به فناوری ساخت این ظروف، ایران پس از كشورهای آمریكا، انگلیس، آلمان و ایتالیا، پنجمین كشور جهان و اولین كشور آسیایی در كسب این موفقیت و ورود به عرصه انقلاب سبز جهانی محسوب می شود. به گفته دكتر هاشمی و به اذعان مقامات وزارت بهداشت، گزارش های متعدد علمی نشان داده است كه ظروف یك بار مصرف پلاستیكی معمول در ایران باعث ایجاد انواع سرطان ها و حتی انتقال مواد خطرناك از طریق ژن ها از نسلی به نسل دیگر می شود ضمن این كه ظروف یاد شده تا حدود 300 سال نیز قابل تجزیه نمی باشد و در طبیعت باقی می ماند. مهندس رضایی مسئول بخش بسته بندی وزارت بهداشت نیز با تقدیر از دستاورد محققان ایرانی می گوید: وزارت بهداشت

نگهداری، حمل و بسته بندی غذا در ظروف پلاستیكی پلی استایرنی را ممنوع اعلام كرده است زیرا استفاده از این ظروف برای نگهداری مواد غذایی و نوشیدنی های با دمای بالای 65 درجه سانتی گراد، سبب آزادشدن مواد خطرناك سرطان زا می شود. به گفته وی، ایران متاسفانه جزو معدود كشورهای جهان در استفاده بیش از حد از ظروف یك بار مصرف پلاستیكی پلی استایرنی است كه امیدواریم به زودی این ظروف جایگزین ظروف گیاهی شود.دكتر امیدرضا هاشمی، می گوید: فناوری استفاده از بیومرهای گیاهی (پلیمرهای زیستی گیاهی) برای تولید ظروف یك بار مصرف توسط محققان ایرانی بومی شده و با عنوان «سنتز و تولید انبوه پلیمرهای گیاهی تهیه شده از نشاسته ذرت» به ثبت رسیده است. ما پس از 3 سال مطالعه و تحقیق به این فناوری

دست یافتیم و علاوه بر فرمولاسیون تركیبات و مواد لازم، ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده در این بخش را نیز خود طراحی كرده ایم.به گفته هاشمی كه دوره دكترای شیمی تجزیه خود را در دانشگاه تربیت مدرس گذرانده است، در سال 85 بالغ بر 570 هزار تن ظرف یك بار مصرف پلاستیكی (ساخته شده از پلی استایرن) مورد استفاده قرار گرفت. وی می افزاید: باتوجه به مشكلات زیست محیطی ظروف پلاستیكی تولید شده از تركیبات نفتی از جمله باقی ماندن آن در

خاك به مدت 300 سال و نیز مخاطراتی كه برای سلامت انسان به همراه دارد مانند سرطان زایی و حتی بروز تغییرات ژنی كه به نسل های بعد نیز انتقال پیدا می كند، ما تصمیم گرفتیم همچون كشورهای پیشرفته كه به سمت استفاده از مواد زیست تخریب پذیر بی خطر برای انسان رفته اند، در این راستا اقدام كنیم.كار روی پلیمرهای گیاهی در جهان از سال 1970 و در زمان بحران نفت آغاز شد، در آن زمان كشورهای پیشرفته به فكر استفاده از موادی برای بسته بندی افتادند كه وابسته به نفت و مشتقات آن نباشد، بنابراین پلیمرهای گیاهی ساخته شده با تركیباتی مانند

سیب زمینی، ذرت و گندم مورد آزمایش قرار گرفت این پلیمرهای هیدروكربنی دارای خواص ضعیف پلیمری است كه با تغییر و اصلاح آن ها می توان به ویژگی های پلیمرهای نفتی رسید. در حال حاضر در آ مریكا تمام رستوران های زنجیره ای معروف از ظروف بسته بندی گیاهی استفاده می كنند. بخش عمده كشورهای اروپایی نیز ظروف یك بار مصرف گیاهی را جایگزین ظروف بسته بندی حاصل از مشتقات نفتی كرده اند.شكل و ظاهر این ظروف كاملا مشابه ظروف پلاستیكی است با

این تفاوت كه زیست تخریب پذیر است.دكتر هاشمی، در مورد ظروف یك بار مصرف پلاستیكی (پلی استایرن) می گوید: پلی استایرن بیش از 300 سال برای تجزیه و بازگشت به طبیعت زمان لازم دارد. از سوی دیگر تمام محققان به این نتیجه رسیده اند كه استفاده از این ظروف برای مواد غذایی گرم و داغ از نظر بهداشتی به هیچ عنوان مناسب نیست چون ظروف پلی استایرن همیشه مقداری استایرن آزاد در تركیبات پلیمری خود دارد كه فوق العاده سمی و سرطان زاست. زمانی كه ظرف استایرن با مواد غذایی گرم و داغ و به ویژه چرب تماس پیدا می كند، استایرن آزاد آن وارد ماده غذایی می شود. البته باید توجه داشت كه آب جوش نیز باعث جدا شدن استایرن آزاد از ظرف و ورود آن به آب می شود اما تماس این ظروف با غذای چرب و داغ باعث ورود تمامی استایرن های آزاد موجود در ظرف به ماده غذایی می شود و افرادی كه به طور مستمر از غذاهای درون این ظروف استفاده می كنند، دچار بیماری های خطرناكی از جمله سرطان می شوند. انستیتو سرطان فرانسه میزان سرطان زایی ظروف پلی استایرنی را از درجه 3 به درجه 2 كاهش داده یعنی آن ها را مواد خطرناك اعلام كرده است.به گفته این محقق، ظروف یك بار مصرف فوم و غیر فوم موجود در

كشور دارای استایرن آزاد است، بنابراین استفاده از این ظروف، خطرات بسیار زیادی برای سلامتی انسان دارد.دكتر هاشمی می افزاید: تجزیه ظروف یك بار مصرف گیاهی برای بازگشت به طبیعت حداكثر 6 ماه به طول می انجامد كه پس از تجزیه نیز باعث حاصلخیزی خاك می شود.از سوی دیگر در ظروف یك بار مصرف گیاهی از آن جایی كه مواد اولیه به كار گرفته شده برای ساخت، طبیعی و گیاهی است بنابراین حتی اگر غذا یا نوشیدنی داغ در آن ریخته شود، هیچ مشكلی ایجاد نمی كند و عوارضی هم ندارد. مصرف كم انرژی برای ساخت ظروف یك بار مصرف گیاهی از دیگر مزایای

آن است كه باعث صرفه جویی در مصرف انرژی كشور می شود.این ظروف مورد تایید وزارت بهداشت است و به همین دلیل این وزارت خانه در گام اول به سازمان ها و ادارات توصیه كرده است كه ظروف ساخته شده از پلیمرهای گیاهی را جایگزین ظروف پلاستیكی كنند.استفاده از ظروف گیاهی در سطح آمریكا و اروپا و حتی آسیا به سرعت در حال گسترش است و قرار است تمام ظروف بسته بندی و حتی كالاهای تبلیغاتی در المپیك 2008 چین كه «المپیك سبز» نام گرفته است، از پلیمرهای گیاهی تولید شود. دكتر هاشمی با اشاره به این موضوع می گوید:در حال حاضر در ایران قیمت ظروف یك بار مصرف گیاهی تقریبا به اندازه بهای ظروف یك بار مصرف پلاستیكی است ولی در صورتی كه جامعه به سمت استفاده از این ظروف گام بردارد بدون تردید قیمت آ ن بسیار كاهش خواهد یافت.هر چند این محصولات در كشورهای اروپایی به دلیل مزایایی كه دارد از ظروف پلاستیكی گران تر است.وی توضیح می دهد: مواد تشكیل دهنده پلیمرهای گیاهی در نقاط مختلف دنیا براساس فراوانی مواد گیاهی فرق می كند. به طور مثال در اروپا از نشاسته سیب زمینی و در آمریكا از نشاسته ذرت و در استرالیا از نشاسته گندم استفاده می شود. هر چند نشاسته سیب زمینی از لحاظ پلیمری دارای بیشترین خاصیت است اما ما در ایران از نشاسته ذرت استفاده می كنیم چون تولید آن زیاد است.دكتر هاشمی می گوید: ما به همراه دیگر تولیدكنندگان قصد داریم تا پایان سال 87 نیمی از ظروف یك بار مصرف را با پلیمرهای گیاهی جایگزین كنیم.وی در خصوص تولید محصولات دیگر از پلیمرهای گیاهی اضافه می كند: امروزه دیگر محدودیتی برای نوع كالا وجود ندارد و با پلیمرهای گیاهی انواع قطعات و وسایل ساخته می شود به طوری كه در اروپا حتی قطعه ای را كه برای كاشت توپ گلف در زمین قرار می دهند، دیگر بیرون نمی آورند چون از پلیمرهای گیاهی ساخته شده است و به سرعت می پوسد. مثال دیگر كیسه های پلاستیكی بیمارستانی است كه دفن آن ها خطرناك می باشد شاید بتوان گفت مهم ترین

منبع آلودگی در بیمارستان ها كیسه های پلاستیكی است كه برای انتقال لباس های بیماران و پزشكان به بخش لباسشویی بیمارستان استفاده می شود. در حال حاضردر كشورهای پیشرفته این پلاستیك ها را با پلیمرهای گیاهی تولید می كنند وحلالیت آن را در آب افزایش می دهند؛ به این ترتیب كیسه ها را به همراه لباس داخل ماشین لباسشویی قرار می دهند چون كیسه ها بعد از 10 دقیقه در آب جوش حل می شود. ما توان تولید بسیاری از وسایل را داریم چون به فناوری تولید این محصولات دست یافته ایم و حتی می توانیم روكش های دارویی، گیاهی زیست تخریب پذیر بسازیم كه با محاسبه میزان و زمان لازم برای حلالیت كپسول دارو، به عنوان مثال دارو در روده

كوچك آزاد شود و تاثیر خود را بگذارد. دكتر هاشمی می افزاید: ما در مورد اسباب بازی ها هم تحقیقات زیادی كرده ایم.اسباب بازی وسیله ای است كه كودك با آن بسیار سر و كار دارد و حتی خردسالان آن را به دهان هم می برند. با استفاده از پلیمرهای گیاهی می توان اسباب بازی هایی بی ضرر به جای اسباب بازی های پلاستیكی ساخته شده از مواد نفتی تولید كرد.مهندس رضایی، مدیر بخش بسته بندی وزارت بهداشت، می گوید: وزارت بهداشت در خصوص استفاده از ظرف های یك بار مصرف پلاستیكی بخشنامه ای صادر كرده كه براساس آن نگهداری، بسته بندی و حمل انواع مواد غذایی در دمای بالای 65 درجه در این ظرف ممنوع است، چون باعث آزاد شدن و ورود تركیبات خطرناك به غذا یا نوشیدنی می شود.مهندس رضایی می افزاید:هم اكنون در كشورهای خارجی مثل اروپا و آمریكا از ظروف یك بار مصرف كاغذی یا گیاهی استفاده می شود، چون منومراستایرن بسیار خطرناك است به ویژه كه در بسیاری از سازمان ها و ادارات هر روز برای سرو غذا از این ظروف استفاده می شود.به گفته مهندس رضایی، این موضوع یكی از افتخارات ملی ماست كه با وجود مانع تراشی های كشورهای صاحب فناوری ساخت پلیمرهای گیاهی، محققان داخلی به

این فناوری دست پیدا كرده اند. وزارت بهداشت توصیه می كند از ظروف یك بار مصرف گیاهی برا

ی سرو غذا و نوشیدنی داغ استفاده شود چون دارای پایه گیاهی است و مشكلات و عوارض ناشی از ظروف پلاستیكی پلی استایرنی را ندارد.در حال حاضر فقط یك كارخانه این ظروف را تولید می كند ولی تا پایان سال جاری تعداد تولیدكنندگان به 9 مجموعه می رسد و تا خرداد ماه 87 نیز 16 واحد تولیدكننده این ظروف در كشور راه اندازی می شود.
بررسی روند بهبود كیفیت ظروف یكبار مصرف مورد استفاده در صنایع غذایی وایمنی آنها
مقدمه و هدف: امروزه استفاده از ظروف یكبار مصرف بدلایل مختلف از قبیل سهولت در مصرف ،صرفه جویی در وقت ،رعایت مسایل بهداشتی و غیره بطور روز افزونی رو به افزایش است از

آنجایی كه بیشتر مواد بكار برده شده در ساخت این ظروف از انواع پلی مری می باشد در این مطالعه سعی شده است انواع این مواد ،همچنین مسایل مربوط به ایمنی و كاربرد صحیح آنها در حد امكان مورد بررسی قرار گیرد بعلاوه روند صدور پروانه های بهداشتی در مورد این ظروف از سال 82 الی 86 در استان اصفهان مورد مطالعه قرار می گیرند

روش اجرا: در این مطالعه واحد هایی معرفی شده توسط شركت پتروشیمی مورد بررسی قرار گرفته و مواد اولیه استفاده شده هم جنین روش ساخت ، ازمونهای انجام گرفته بر روی این ظروف و شرایط فنی و بهداشتی این واحد ها این واحدها مطالعه گردید. به علاوه معایب و مزایای استفاده هر یك از این پلیمرها مورد مطالعه قرار گرفت
نتایج:
در این مطالعه معلوم گردید بیشترین انواع پلی مرهای مصنوعی مورد مصرف در ظروف یكبار مصرف عبارتند از :

پلی اتیلن(PE) ،پلی پروپیلن PP) ،) ،پلی استیرن( PS) ،پلی اتیلن ترفتالات PET) ) به علاوه كار بری مناسب هر یك از این پلیمرها برای انواع مختلف فراور ده های غذایی با توجه به منابع موجود بیان گردید.
بحث و نتیجه گیری:
به كار گیری شرایط مناسب فنی و بهداشتی هنگام تولید این فرآورده ها در اجرای مواد 7 و 8 و 9 قانون مواد خوردنی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی مصوب 1346 و همچنین مفاد مواد 31 و 34 قانون تعزیرات حكومتی در امور بهداشتی و درمانی مصوب 1367 مجمع تشخیص مصلحت تولید كنندگان ظروف مواد خوردنی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی موظف به اخذ پروانه های بهداشتی از وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی می باشند .
همچنین مواد اولیه مصرفی در تولید ظروف مذكور لازم است دارای تأییدیه های بهداشتی از این وزارتخانه باشد .
انواع پلی مرهای مصنوعی مورد مصرف در ظروف یكبار مصرف :
پلی اتیلنPE ،پلی پروپیلن PP ،پلی استیرن PS،پلی اتیلن ترفتالات PET ،پلی كربنات PC ،پلی آمید PA
خود پلیمر ها به تنهایی خطر مسمومیت ندارد و به دلیل وزن مولكولی بالا عموماً خنثی بوده و قابل حل نمی باشند .

( درمواد غذایی ) ولی در فرآیند ساخت و تولید پلیمر مواد جانبی دیگری نظیر كاتالیزور ها وجود دارند كه ممكن است ذرات آنها به همراه پلیمر وجود داشته باشد یا در صورت عدم تكمیل پلیمریزاسیون مونومرهای اولیه با پلیمر ساخته شده وارد محیط مصرف شود . بنابراین مسأله درجه خلوص پلیمرها به عنوان مسأله مهمی باید مورد توجه قرار گیرد .
مواد افزودنی :
این ماد شامل نرم كننده ها ، پایدار كننده ها ، روان كننده ها ، ضد اكسنده ها و رنگدانه ها كه به منظور بهبود خواص پلیمر به آن افزوده شده و البته با درصد ها دوزهای معینی افزوده می شوند . این مواد ممكن است به همان صورت اولیه یا به فرم شیمیایی تغییر شكل یافته به داخل مواد غذایی نفوذ كند . بدین ترتیب باید لیستی به عنوان لیست حد مجاز مصرف برای پلیمرها و افزودنی ها در نظر گرفته شود كه در آن نوع پلیمر و مشخصات آن كه برای استفاده در صنعت بسته بندی

مجاز است همچنین نوع و میزان افزودنی ها مجاز لیست شده باشد در تهیه لیست فرض بر این است كه درجه حرارت مواد غذایی در تماس با مواد پلاستیكی از درجه انجماد تا درجه مناطق حاره قابل تغییر است و نوع ماده غذایی از نظر جامد خشك بودن همچنین آبكی بودن و چرب بودن و الكلی بودن مشخص می باشد .
در مورد پلاستیكها كه در تماس با مواد غذایی هستند این حقیقت وجود دارد كه مقادیری از عناصر تشكیل دهنده آنها ( مونومرهای پلیمره نشده ، كاتالیزور و رنگدانه ها و افزودنی ها ) به مواد غذایی مهاجرت كنند كه برای سلامتی انسان خطرناك می باشد . در بررسی مضرات پلاستیكی باید اولاً بررسی شود كدام نوع از این عناصر سمی بوده و برای سلامت انسان خطرناك هستند ثانیاً عناصری كه امكان نفوذ آنها به داخل مواد غذایی وجود دارد تا چه حد قادر به نفوذ هستند و نفوذ آنها تا چه حد برای سلامتی انسان خطرناك است .

این ماد شامل نرم كننده ها ، پایدار كننده ها ، روان كننده ها ، ضد اكسنده ها و رنگدانه ها كه به منظور بهبود خواص پلیمر به آن افزوده شده و البته با درصد ها دوزهای معینی افزوده می شوند . این مواد ممكن است به همان صورت اولیه یا به فرم شیمیایی تغییر شكل یافته به داخل مواد غذایی نفوذ كند . بدین ترتیب باید لیستی به عنوان لیست حد مجاز مصرف برای پلیمرها و افزودنی ها در نظر گرفته شود كه در آن نوع پلیمر و مشخصات آن كه برای استفاده در صنعت بسته بندی مجاز است همچنین نوع و میزان افزودنی ها مجاز لیست شده باشد در تهیه لیست فرض بر این است كه درجه حرارت مواد غذایی در تماس با مواد پلاستیكی از درجه انجماد تا درجه مناطق حاره قابل تغییر است و نوع ماده غذایی از نظر جامد خشك بودن همچنین آبكی بودن و چرب بودن و الكلی بودن مشخص می باشد

قابل توجه مصرف كنندگان :
مصرف كنندگان ظروف یكبار مصرف باید به علامات اختصاری كه در كف ظروف حك شده است توجه كنند مانند PP یا PS و ; این علائم نشان دهند این است كه اولاً تولید كننده ظروف بد ینوسیله سعی در اطلاع رسانی به مصرف كننده از نظر نوع كاربرد ظروف داشته است و ثانیاً هر یك از این علائم نشانگر نوع مصرف و كاربرد ظروف یكبار مصرف است .
روند صدور مجوزهای بهداشتی جهت تولید كنندگان ظروف یكبار مصرف در معاونت غذا و دارو ازفقط 3 پروانه تاسیس درسال 82 به به ترتیب تعداد 31واحد دارای پروانه تاسیس 16واحد دارای پروانه بهره برداری و صدور 12پروانه ساخت از وزارت بهداشت در سال86 می باشند.
در این تحقیق به بررسی فعل و انفعالاتی كه ممكن است بین محصول و ماده بسته بندی صورت بگیرد كه این فعل و انفعالاتی می تواند در سه بخش عمده : مهاجرت ،جذب و نفوذ طبقه بندی كرد.
مزایای استفاده از پلاستیكها
1 در برابر تعداد زیادی از كالاهای بسته بندی شده كه خاصیت اسیدی یا قلیایی دارند مقاوم می باشند .
2 پلاستیكها به انرژی كمتری در تولید و شكل دهی نسبت به قوطی فلزی و بطری شیشه ای نیاز دارند .
3 دارای وزن مخصوص كم 9/0-5/1گرم برسانتیمتر مكعب و قیمت نسبتا پایین هستند.
4پلاستیكها از قابلیت شكل پذیری بالایی در دستگاههای اتوماتیك بسته بندی برخوردار هستند .
5 با افزودن موادی تحت عنوان مكمل میتوان خصوصیات پلاستیك ها بهبود بخشید.
6 . پلاستیكها رنج وسیعی از خواص فیزیكی و ممانعت كنندگی مخصوص مواد غذایی را دارا هستند.
7 پلاستیكها نسبت به سایر مواد اولیه طرح پذیرتر میباشند

معایب پلاستیكها :
مسئله بازیافت پلاستیكها
در شرایط خاص كه با مواد غذایی در تماس هستند امكان دارد به مواد غذایی انتقال یابند .
انواع پلی مرهای مصنوعی مورد مصرف در ظروف یكبار مصرف :
پلی اتیلن با وزن مخصوص بالا HDPE
پلی اتیلن با وزن مخصوص كم خطی LLDPE
پلی پروپیلن PP
پلی استیرن PS

پلی اتیلن ترفتالات PET
پلی كربنات PC
پلی آمید PA
آزمایش مقدماتی تشخیص پلاستیكها :
با حرارت دادن پلاستیكها زیر شعله می توان تا حدودی با ماهیت آنها پی برد در جدول زیر رفتار پلاستیكها در اثر احتراق نشان داده شده است

انحلال پذیری پلاستیكها :
یك روش ساده برای تشخیص پلاستیكها ، انحلال پذیری آن است . با بررسی انحلال پذیری ماده در حلال های مختلف احتمالاً می توان آن را با یك گروه از پلاستیكها تخصیص داد و طبیعتاً برای تشخیص كامل نمونه آزمایشات بیشتری مثلاً تعیین عناصر موجود آن لازم است . در جدول زیر انحلال پذیری و نامحلولی در بعضی حلال ها ذكر شده است .
عناصر تشكیل دهند مصنوعات پلیمری دو گروه هستند

پلیمر ها :
خود پلیمر ها به تنهایی خطر مسمومیت ندارد و به دلیل وزن مولكولی بالا عموماً خنثی بوده و قابل حل نمی باشند . ( درمواد غذایی ) ولی در فرآیند ساخت و تولید پلیمر مواد جانبی دیگری نظیر كاتالیزور ها وجود دارند كه ممكن است ذرات آنها به همراه پلیمر وجود داشته باشد یا در صورت عدم تكمیل پلیمریزاسیون مونومرهای اولیه با پلیمر ساخته شده وارد محیط مصرف شود . بنابراین مسأله درجه خلوص پلیمرها به عنوان مسأله مهمی باید مورد توجه قرار گیرد .

قابل توجه مصرف كنندگان
مصرف كنندگان ظروف یكبار مصرف باید به علامات اختصاری كه در كف ظروف حك شده است توجه كنند مانند PP یا PS و ; این علائم نشان دهند این است كه اولاً تولید كننده ظروف بدینوسیله سعی در اطلاع رسانی به مصرف كننده از نظر نوع كاربرد ظروف داشته است و ثانیاً هر یك از این علائم نشانگر نوع مصرف و كاربرد ظروف یكبار مصرف است .
هشدارهای بهداشتی برای مصرف كنندگان
بلعیدن و خوردن مواد پلی استایرنی با علائم خاصی در اثر حادثه خورده شدن كه این ماده مشاهده نشده است . استفاده از پلی استایرن كریستال برای تولید لیوان و ظروف یكبار مصرف فقط برای مواد غذایی در دمای معمولی توصیه می شود . در دمای بالا منواستایرن باقی مانده درآن از آنها بیرون می زند كه در دراز مدت بر روی سیستم اعصاب مركزی و گلبول قرمز تأثیر سقی میگذارد . استفاده از این پلاستیك برای تولید قطعات پزشكی در در تماس با اعضاء و مایعات داخلی بدن قرار خواهند گرفت به هیچ وجه توصیه نمی شود . از گرم كردن مواد غذایی در ظروف پلی استایرن در مایكروفر خودداری شود .

پلاستیكهای بسته بندی در صنایع غذایی
پلاستیكها از جمله پلیمرهای مصنوعی به حساب می آیند، تحت دما و فشار پایین قابل ذوب و شكل پذیرهستند، مقاومت در برابر خوردگی ،عایق بودن، وزن كم و قیمت مناسب در دسترس قرار می گیرند، بنابراین آنها را به عنوان جزء لاینفك زندگی بشر قرار داده است.
در طی چند دهه گذشته پیشرفت و تكامل بسته بندی با پلاستیكهای گرمانرم برای غذاهای آماده ،غذاهای منجمد، لبنیات ،نوشابه ها ،نان و شكلات اهمیت و ضرورت بیشتری پیداكرده است. فیلم های سلولزی اولین كاربرد پلاستیكها در صنعت بسته بندی بودند. بتدریج فیلم های پلاستیكی دیگر نظیر پلی اتیلن مورد استفاده قرار گرفتند و بزودی مشخص گردید كه فیلم های پلاستیكی ساده ، همیشه قادر به برآورده كردن تقاضای رو به افزایش حفاظت بهتر و در نهایت دوام بیشتر مواد غذایی نیستند. به همین دلیل تكنولوژی فیلم های مركب اهمیت و تكامل بیشتری پیدا كرد.
انواع فیلم های پلاستیكی

1- فیلم های سلوفان
2- فیلم های پلی اولفین
3- پلی وینیل كلراید
4- پلی وینیلیدین كلراید
5- پلی آمید(نایلون)
6- پلی اتیلن ترفتالات
7- اتیلن وینیل الكل
8- فیلم های پوشش داده شده با لایه آلومینیوم
9- فیلم های مركب اكسترود شده همزمان
فعل و انفعال مواد پلاستیكی بسته بندی
مهاجرت: انتقال تركیبات از سطح بسته بندی به محصول بسته بندی شده به واسطه واكنش فیزیكی یا شیمیایی (پدیده دو طرفه)
تركیباتی كه امكان مهاجرت دارند:
1- بقایای فرآیند پلیمریزاسیون مثل مونومرها ،الیگومرها و حلالها
2- ناخالصی های همراه ماده بسته بندی
3- كلیه تركیبات مشتق شده از پلیمر و افزودنی های عمدی بكار رفته در فرآیند تولید به جهت بهبود خواص پلیمرنظیر پلاستی سایزرها،آنتی اكسیدانها،روان كننده، تركیبات رنگ دهنده و ضد اشعه ماوراءبنفش.

انواع مهاجرت از لحاظ میزان مواد مهاجرت كننده (كلی یا ویژه)
4- جذب: جذب تركیبات ماده غذایی یا محیط اطراف توسط ماده بسته بندی مخصوصا بواسطه جذب مواد طعمی از غذا و افت كیفیت
5- كنترل شدت جذب:
6- عوامل مرتبط با پلیمر :ویژگیهای یك پلاستیك شاخص ترین فاكتورهای كنترل كننده فرآیند جذب توسط آن می باشد این ویژگیها شامل طبیعت شیمیایی ،شكل شناسی فرمولاسیون،فرآوری و حتی شرایط نگهداری و مصرف پلیمر می باشند.

7- عوامل مرتبط با تركیب جذب شونده :غلظت، قطبیت، حضور سایر تركیبات جذب كننده، اندازه و ساختار مولكولی تركیب.
8- عوامل خارجی: ساختار ماده غذایی، حرارت و رطوبت نسبی.

برای دریافت اینجا کلیک کنید