دانلود مقاله رابطه بین سخت رویی و ناامیدی بین دانشجویان رشته كشاورزی و روانشناسی(دختران و پسران ) دانشگاه آزاد اسلامی تحت word

توضیحات

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله رابطه بین سخت رویی و ناامیدی بین دانشجویان رشته كشاورزی و روانشناسی(دختران و پسران ) دانشگاه آزاد اسلامی تحت word دارای 51 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله رابطه بین سخت رویی و ناامیدی بین دانشجویان رشته كشاورزی و روانشناسی(دختران و پسران ) دانشگاه آزاد اسلامی تحت word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله رابطه بین سخت رویی و ناامیدی بین دانشجویان رشته كشاورزی و روانشناسی(دختران و پسران ) دانشگاه آزاد اسلامی تحت word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله رابطه بین سخت رویی و ناامیدی بین دانشجویان رشته كشاورزی و روانشناسی(دختران و پسران ) دانشگاه آزاد اسلامی تحت word :

 

 

مقدمه :

تاریخچه مفهوم نابهجاری . همچون سایر مفاهیم  مربوط به پدیده های انسانی یک مسیر منطقی و هموار را پشت سر نگذاشته است ، بلکه طی قرن های متمادی دستخوش فراز و نشیب های فروان بوده است .

تعاریف نسبتا ابتدائی تبیین های جسمانی که در آرا ء نخستین یونانیان در مورد هستیری مشهور بود و یا همسان دانستن بیماران روانی با حیوانات ، به تدریج جای خود را به رویکردهای پیچیده تر داد. با توسعه طب نوین ، بسیاری از پزشکان پذیرای این اندیشه شدند که با ید در مورد آسیب شناسی و درمان پریشانی های روانی به مثابه بیماری های جسمانی  برخود کرد (سارافیو 1990 )

نظریه پردازانی  چون گالن با ارائه اندیشه های تازه درمورد علل روانشناختی ” نابهنجاری ها ”  شکل گیری و گسترش مستمر یزم مداخلات در مانی شارکو همگی زمینه محکمی را برای استقرار تبیین های روان شناختی نوین فراهم ساخت . سرانجام فضا برای ظهور نظریه پردازی های نوین مهیا شد و نظام روان تحلیلی زیگموند فروید حاکمیت یافت .

موقعیت های فشارزای زندگی  همواره میتواند بر میزان توانایی افراد در کنار آمدن با شرایط گوناگون موثر باشد و تداوم شرایط دشوار ، به نوبه خود ، موجب بروز یا تشدید نابسامانی های ، جسمانی و روانی  می شود . در چنین فضایی انسان ناگریز است تا برای مقابله با پیامدهای ناشی از فشارهای زندگی به جستجوی راه کارهای موثرتری باشد . از این رو وجود  سبک خاص شناختی یا کسب صفاتی که بتواند شدت عوامل فشارزای زندگی را کاهش دهند ، اهمیت ویژه ای می یابد ( شفر ، مارتین ترجمه بلوچه  1375 ).

 از سوی دیگر با توجه به وقایعی که در چند سال اخیر در کشور ما رخ داده است از قبیل جنگ ، زلزله های متعدد ( ایران جرء ده کشور حادثه خیز جهان است ) و عواملی نظیر فقر ، طلاق ، اعتیاد  و عوامل دیگر رقم کودکان و نوجوانان نیازمند به اقامت در سازمانهای حمایتی نظیر اماکن شبه خانواده بهزیستی ( مراکز شبه خانواده مراکزی هستند که از کودکان و نوجوانانی که به دلایلی بدونه سرپرست مانده اند یا اینکه از سرپرست مناسب محروم شده اند نگهداری میکنند ) را در جامعه ما بالا برده است .

 

 

 

 

 

عنوان تحقیق :     

بررسی و مقایسه میزان سخت رویی برنا امیدی در دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های کشاورزی و روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال تحصیلی 87 ـ 86

بیان مسئله :

طبق نظر  بر نا امیدی حالت تکان دهندایست که با احساس عدم امکان و احساس ناتوانی و بی علاقگی به زندگی آشکار میشود و فرد در اثر ناامیدی بشریت غیر فعال شده و نمی تواند موقعیت های زندگی را بسنجد در نتیجه این مشکلات قدرت تطبیق یا تغییرات زندگی را ندارد مشکلات زندگی و عدم سازگاری با عوامل فشار آورنده ( استرس ) فرد را در زندگی گرفتار می نماید و با گذشت زمان فرد از جریان یک زندگی طبیعی همواره بیشتر فاصله گرفته در پاره ای از موارد حتی به خود کشی کشیده میشود .

از سوی دیگر یک عامل مهم در انسان که او را به کوشش و پیشرفت وا می دارد امید است .

امید یعنی احساس امکان داشتن و ممکن بودن هر چیز غیر ممکن . ( مارسل ، 1962 )

نا امیدی انسان را از درون می پوساند و راه را برای کوشش و پیشرفت مسدود میکند ( نا امیدی شاخص مهم افسردگی می باشد ). ( گلمن ، دانیل ، 1995 ) .

فرد در اثر نا امیدی بشدت غیر فعال شده و نمی تواند موقعیت های مختلف خود را بسنجد و تصمیم بگیرد . نا امیدی شخص را سریعا در هم شکسته و او را در برابر عوامل فشار آور بی دفاع و گرفتار می کند .

یکی از متغییر هایی که ارزیابی آن در تبیین تغییر پذیری گرایش به نا امیدی به نظر میرسد ، سخت رویی است . اولت کوبا سا (1979 ) سخت رویی را ویژگی شخصیتی پیچیده ای معرفی می کند که از سه مولفه چالش ، کنترل و تعهد تشکیل شده است . فردی که میزان خصیصه چالش در او بیشتر است رویدادهای زندگی را به منزله فرصتی برای پویایی و سازگاری مجدد و میدانی برای تحقیق و ارتقاء خویشتن تلقی می نماید و در برابر این رویدادها تسلیم منفعلانه را انتخاب نمی کند . فردی که مولفه کنترل در او زیاد است ، احساس تاثیر گذاری بر زندگی خویشتن را دارد و غالبا خود را در تغییر و دگرگونی شرایط توانا و مسئول می بیند . فردی که از تعهد بیشتری برخوردار است ، نه تنها خود را واجد ارزش می بیند ، بلکه در زندگی به چیز هایی بسیار با ارزش معتقد است که اهمیت و معنای زیستن را برای وی برجسته می سازد ( مدی ، اولت ( کوبا سا ) 1984 ص 31 )

طی سه دهه اخیر نقش تعدیل کننده یا محافظت کننده سخت رویی در قلمرو بیماریهای مختلف جسمانی به وفورمورد پژوهش قرار گرفته است( به عنوان مثال : لامبرت همکاران،1990 ) . به نظر می رسد که سخت رویی از طریق شیوه خاص ارزیابی رویدادها و استفاده از روش های مقابله با آنها مکانیزم محافظت کننده ای را در ساختار جسمی و روانی انسان به جریان می اندازد .

پژوهش حاضر رابطه بین سخت رویی و ناامیدی را مورد بررسی قرار می دهد .

فرضیه های تحقیق :

1 ـ بین سخت رویی و ناامیدی در دانشجویان رابطه معنا دار وجود دارد .

2 ـ بین چالش و نا امیدی در دانشجویان رابطه معنا دار وجود دارد .

3 ـ بین تعهد و نا امیدی در دانشجویان رابطه معنا دار وجود دارد .

4 ـ بین کنترل و نا امیدی رابطه معنا دار وجود دارد .

ضرورت و اهداف پژوهش :

پژوهش حاضر بررسی میزان سخت رویی ( تعهد ، کنترل ، چالش ) برنا امیدی در دانشجویان کشاورزی و روانشناسی است .

 از نظر بسیاری از پژوهشگران افرادی که سخت رویی بالایی دارند هنگام بروز مشکل بیشتر از روش مقابله گفتاری استفاده می نمایند .

سخت رویی یک مفهوم روانشناختی است که به شیوه های خاص و با ثبات فرد واکنش های او با رویدادهای استرس زای زندگی اشاره دارد . این سازه شخصیتی از سه مولفه تعهد ، کنترل و چالش تشکیل شده : 1 ـ تعهد نشان دهنده اعتقاد فرد به ارزشمند و معنا دار بودن فعالیت هایش و احساس عمیق و در آمیختگی با این فعالیت است  2 ـ کنترل بر عقیده است که تجارب زندگی قابل پیش بینی و کنترل است  3ـ چالش اشاره دارد به اینکه تغییر در زندگی امری طبیعی بوده و فرصتی برای رشد فراهم می آورد . (کوباسا و همکاران 1982 )                                             

 ناامیدی بعنوان یکی از صفتهای خاص واسط افسردگی تعریف شده است . (بک. 1963 و 1967  ملجس بالبی 1969 )

فرد ناامید کسی که در یک سیستمی از انتظارات منفی راجع به خودش و آینده زندگیش قرار گرفته است و رابطه بسیار نزدیکی با مفهوم درماندگی آموخته شده دارد .

تا جای که جستجوها ی محقق به او این امکام ابراز نظر را می دهد تا کنون تحقیقی مشابه تحقیق حاضر صورت نگرفته است .

تعاریف مفاهیم واژگان

تعریف نظری

1 ـ سخت رویی : یکی از ویژگی های شخصیتی است که به عنوان عاملی برای ارتقا و سلامت تلقی می شود 0کوبا سا (1979 ) سخت رویی را ترکیبی از باورها در مورد خویشتن و جوان می داند که فرد را دربرابر فشارهای بیرونی و درونی مصون می سازد . در واقع این ویژگی توانایی پروازش مناسب محرکهای درونی وبیرونی است. مفهوم سخت رویی نباید صرفا در نیرو های خاص برای تحمل فراوان فشارهای روانی خلاصه کرد ، بلکه وجود این سازه فرد را در شرایط سخت پیش می برد و او را یاری می کند که وقایع تهدید آمیز را با موقعیت بیشتری پشت سر گذارد . سخت رویی توانایی درک درست شرایط پیرامون و قابلیت تصمیم گیری مطلوب در مورد خویشتن است ( مدی اولت (کوباسا )  1984 .ص 31 )    

ناامیدی: دلمردگی ناشی از افسردگی که می تواند خود را در قالب از دست رفتن امید به آینده نشان دهد . در شرایط فرد احساس می کند که آ ینده نامطبوع خواهد بود یا در موارد شدید خود احساس میکند که آینده ای برایش وجود ندارد (محیط احمد کاویانی غلامحسین ص 119)

 

تعریف عملیاتی :

1 – سخت رویی : نمره ای که آ زمودنی ها از پرسشنامه بررسی دیدگا ه های شخصی به دست می آ ورند . توصیف تفصیلی این مقیاس در فصل سوم ارائه شده است .

2 ـ ناامیدی : نمرهای که فرد در پرسشنامه ناامید بک بدست می آورد .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

پیشینه و ادبیات تحقیق

 

 

 

 

مقدمه

موج تغییرات در دنیای امروزبرای بسیاری از مردم حیرت انگیز و غیر قابل تصور شده است . حتی کسانی که حوزه های تخصصی یا پژوهشی فعالیت دارند ،غا لبا ازحجم عظیم اطلاعات دچار شگفتی می شوند. تحول و پیشرفت در زمینه های متعدد ،ضمن ، ایجاد امکانات و تسهیلات استثنایی انسان را با شرایطی خاص یا حتی بحران زا مواجه ساخته است . اگر انسان در کشورهای پیشرفته نتواند کارهای مناسب سبک زندگی و نگرش های خود را با تغییرات روز هم آهنگ کند یقینا دچار نا کامی و سر خوردگی خوا هد شد . اگر او توان حرکت با موج پیشرفت را از دست بدهد ، زمینه های نامساعد برای بروز نابسامانی های روانی ،یا انزوای  اجتماعی او هموار خواهد شد . از آن جا که در هر جامعه عده ای نمی توانند خود را هموار با جهش های بزرگ روز تطبیق دهد ، بروز پاره ای از اختلالات روانی امری اجتناب نا پذیر است.                                                                                                                        

دکتر فرانکل پس از اتمام سه سال تجربه زندان در اردوگاه آتش وتیز دریافت که در این فاصله همسر و فرزندان او نیزبه قتل رسیده بود ند . علیر غم این مصیت بزرگ  درکتاب انسان در جستحوی معنای توصیه در زندگی معنایی وجود داشته باشد ، پس در رنج هم معنا وجود دارد.                                    

(فرانکل ، ویکتور )

انسان در طول تاریخ دیر پای زندگی خود همواره تحت تاثیر ذهنیت دینی و فطرت ذاتی در پی کمک و همیاری به دیگران خاصه خویشان بوده است . در این نظام ذهنی پدیده نیکوکاری  وحمایت از افراد نیازمند یکی از کهن ترین سیستم های رایج بوده است 0یکی از مشکلات اجتماعی خصوصا درکشورهای صنعتی و در حال رشد رسیدگی به وضعیت کودکان بی سرپرست است0 کودکانی که به عللی والدین خود را ما نند سانحه های طبیعی ،بیماری و غیره از دست می دهند و یا صلاحیت خانواده برای نگهداری آنان به دلایل مختلف توسط کار شناسا ن مورد تردید قرار می گیرد0 این گفته به آ ن مفهوم نیست که جوامع ابتدایی با پدید ه بی سرپرستی اطفال مواجه نبوده اند  0 بلکه از گذشته های دور این معضل اجتماعی وجود داشته است اما نحوه برخورد باپدیده بی  پرستی  به علت تفاو ت در سیستمهای اجتماعی ، اقتصادی، و ; از گذشته تا امروز دچار دگرگونی شده است0

تعریف سخت رویی :

1ـ سخت رویی ریشه در فلسفه وجودی دارد 0مقیاسی است که میزان تمایل فرد را به ایجاد پیوند با خویشتن و جهان بیرونی نشان می دهد ( کاسا ، مورتیا کا  1966 ص2)

2ـ ترکیبی از باورها در مورد خویشتن وجهان است که از سه مولفه تعهد ،کنترل و چالش تشکیل شده

3ـ نشان دهنده درک فرد از حهان پیرامون و توانمندی او در اتخا ذ تصمیم ها ی مو ثر و کار ساز تر شخصی است0 (کاسا ،مورتیا کا  19660 ص2)

در سالهای اخیر سوزان اولت (کو با سا ) و سالوا تعهدی در یک سلسله پژوهش های گسترده به دنبا ل بررسی خصوصیات افرادی بوده اند که در برابر تغییرات فشار زا و اجتناب ناپذیر

زندگی و یا محیط شغلی به خوبی مقاومت کرده  ودر عین حال سلامت جسم و روان خود را حفظ کرده اند ( شعر ، مارتین ترجمه بلوچی ص375 )

رابطه بین رویدادهای استرس زای زندگی و ابتلا به بیماری در حال پژوهش های گسترده ای بررسی شده است0 همبستگی متوسط بین استرس و بیماری در حول وحوش 30 درصد به دست آمده 0 این رقم صرفا بدین معنی است که می توان در 5 درصد از موارد با آگاهی از رویدادهای استرس زای زندگی احتمال ابتلا ی افراد را به بیماری پیش بینی کرد0

علیرغم این که این رابطه در مورد بسیاری از مردم واقعیت دارد0 ولی موارد زیادی مشاهده شده اند که از این قاعده مستثنی هستند 0یعنی عده ای با وجود تجربه های آسیب زا کماکان سلامت خود را حفظ می کنند حتی مواردی یافت می شود که افراد تحت شرایط شدید استرس کمترین میزان بیماری را گزارش می کنند . ( مدی و کوباسا  1984 ص 22 )

این دو دانشمند در خلال مطالعات خود به وجود یک صفت شخصیتی ، یعنی سخت رویی ، استناد کرده اند که در بیست سال گذشته در حوزه آسیب شناسی روانی موضوع بررسی های متعدد بوده و مولفه های سه گانه آن ، یعنی کنترل ، تعهد و چالش همواره به عنوان سپرهای مقاومت در مقابل اختلال های روانی و جسمی مطرح شده اند . پژوهشگران بی شماری ارتباط بین سخت رویی را با مقوله های بسیار پراکنده ای چون تندرستی جسمی و روانی ، موفقیت و یا فرسودگی شغلی ، اختلال های روانی ، فعالیت های ورزشی ، نگرش نسبت به مرگ و زندگی و حتی طول عمر افراد مورد بررسی قرار داده اند ( کوباسا و مدی 1979 ) .

در واقع سخت رویی نوعی سبک شخصیتی است که مجموعه ای از صفات روانی را در بر می گیرد . افرادی که از این سبک شخصیت برخوردارند . در مقایسه با کسانی که در مقابل مشکلات به زانو در آمده و تسلیم می شوند . در سه زمینه متفاوتند . در درجه اول آنها نسبت به فعالیتهایی که در آن درگیر هستند احساس تعهد می کنند ، یعنی ، درگیری های زندگی را عمدتا تجربه های مثبت و مفید قلمداد کرده و نسبت به آن ها نوعی احساس تعهد می کنند. ( مدی اولت کوباسا  1984 ص 28 )

نکته دوم این که برای افراد سخت رو حوادث و فعالیت های روزمره چالش انگیزند . آن ها تجربه های زندگی را سرشار از معنا می دانند و برخورد های آنها را آموزنده تلقی می کنند . این در حالی است که بسیاری از مردم رویارویی با حوادث را خسته کننده ، ملال آور و یا حتی تهدید آمیز قلمداد میکنند . افراد چالش طلب گاهی رویدادهای مصیب زا ی زندگی را به تجربه های ارزنده ای تبدیل می کنند .( مرکز بهداشت ص4 ) .

بالا خره افراد سخت رو ،نسبت  به رویدادهای زندگی احساس کنترل بیشتری دارند ، آن ها معتقدند که شخصا در پی آمد های زندگی نقشی تعیین کننده داشته و کم و بیش این پی آمد در قلمرو کنترل آن ها قرار دارد . برخورداری از چنین نگرشی باعث می شود که افراد سخت رو رویدادهای زندگی دچار احساس بیگانگی ، ناتوانی و تهدید میشوند و یقینا در چنین برداشتی شیوه ارزیابی شناختی آنان نقش عمده ای ایفا می کند.

فلسفه وجودی :

گفتیم مفهوم سخت رویی ریشه در فلسفه وجودی دارد . در این فلسفه کل نگر انسان موجودی مسئول ، آزاد و مختار است که جسم و روان او واحدی یک پارچه و منسجم را تشکیل میدهد . به اعتقاد طرفداران این مکتب انسان در اینجا و اکنون زندگی می کند . او نه بازیچه محیط است نه مخلوق غرایز و انگیزه های درونی بلکه موجودی است که آزادانه انتخاب می کند و تنها مسئول هستی ، خود است . از دیدگاه فلسفه وجودی چنان چه انسان اراده کند می تواند از محیط مادی یا جسم خود فراتر رفته و در واقع ، این تصمیم اوست که چه شود و چه بکند (ملک زاده پریسا . 1379 ) . رولوحی ، یکی از طرفداران برجسته این فلسفه در توصیف فلسفه وجودی چنین می نویسد : ” رویکرد وجود گرایی نهضتی نیست که به تفکر و اندیشه های نظری بازگشت کرده باشد ، بلکه تلاشی است برای درک رفتار انسان و تجارب او در قالب فرض هایی که خود زمینه ساز آنهاست . انسان موجودی است که هستی را تجربه می کند و خود مورد تجربه  واقع می شود ( شکر کن و دیگران ، 1372 )

وجود گرایان انسان را موجودی مرتبط و هم آهنگ می دانند که جسم و روان او واحدی غیر قابل تفکیک و یکپارچه را تشکیل می دهد . به اعتقاد آنان هر چه که فرد در اینجا و اکنون هست و یا تجربه می کند و یا هر آنچه که به آسانی رویت می کند ،موضوع روان شناسی است . وجود گرایان ، همانند پدیدار شناسان پدیده های موجود را تشریح نمی کنند و یا سعی در اثبات آنها ندارند ، بلکه آنها را همانگونه که هستند توصیف یا تعریف می کنند .وجود گرایان روش مذکور را هدف واقعی روان شناسی می دانند ( ملک زاده ، پریسا .1379 ) .

مهمترین فرضیه وجود گرایان در تحول و رشد انسان مفهوم ” شدن ” است . از نظر آنان جهان هستی  در هیچ لحظه ای حالت ایستا یا ثابت ندارد ، بلکه تمام عناصر هستی ، همواره در حال شدن ، یعنی در حال تغییرند . انسان همواره می کوشد تا به یک موجود کامل یا تمام عیار تبدیل شود . نکته ای که بر اندیشه های کارل را جزرو سایر انسان گرایان شدیدا سایه افکنده است .

 نظریه سخت رویی که از این مکتب سرچشمه گرفته است . با نظریه هایی که عمدتا انسان را همانند یک لوح سفید منفعل می بیند ، تناقض دارد .  سوزان کوباسا سه خصلت تعهد ، کنترل و چالش که همگی از فلسفه وجودی نشات گرفته اند ، تلفیق نموده و خصیصه سخت رویی را به عنوان سپری در مقابل ابتلا به انواع بیماری مطرح کرده است .

به اعتقاد ” ویکتور فرانکل ” ( 1987 ) اگر زندگی برای افراد معنا و هدف داشته باشد ، فشارهای ناشی از آن نیز قابل تحمل خواهد بود ، آنچه افراد را در مقابل رویدادهای فشار زا مقاوم میکند ، عمدتا شیوه های شناختی آنهاست ، افراد در تعبیر و تفسیر رویدادها ی زندگی سبکهای شناختی متفاوتی به کار می برند . از نظر  ” فرانکل ” معنی دار بودن یعنی درک رویدادهای زندگی به گونه ای که فرد را شایسته زیستن وادامه حیات می کند .  هر کوششی که علیه فشار روانی و به منظور غلبه بر آن صورت گیرد  در درون خود معنائی دارد که وقایع زندگی را به سود خود تغییر می دهد . او در کتاب  “انسان در جستجوی معنی ” مینویسد : ” اگر در زندگی معنا وجود داشته باشد ، پس رنج هم معنا دارد ” موقعیت های فشار زای زندگی همواره می تواند بر میزان توانایی افراد در کنار آمدن با شرایط گوناگون موثر باشد و تداوم شرایط دشوار ، به نوبه خود ، موجب بروز یا تشدید نابسامانیها ی جسمی و روانی می شود . در چنین فضائی انسان ناگزیر  است تا برای مقابله با پیامدهای ناشی از فشارهای زندگی به جستجو کارهای موثر تر باشد . از این رو وجود سبک خاص شناختی یا کسب صفاتی که بتواند شدت عوامل فشار زای زندگی را کاهش دهد ، اهمیت ویژه ای می یابد ( فرانکل ، ویکتور ، 1961 ص 173 ) .

از نظر بسیاری از پژوهشگران افرادی که سخت رویی بالائی دارند ، هنگام بروز مشکلات بیشتر از روشهای ” مقابله کشتاری ” استفاده می کنند . در این  روش فرد رویدادهای زندگی را در جایگاه خاص خود قرار داده و آنها را با یک نظام فکری امیدوار کننده ارزیابی می کند . مثلا برای حل مشکل خود با افراد ذی صلاح تبادل نظر نموده و چاره جویی می نمایند .  بر عکس افرادی که به روشهای ” واپس رونده ” متوسل می شوند برای فرار از مشکل از مواجه شدن با آنها اجتناب می ورزند و یا به رفتارهائی چون پرخاشگری ، نوشیدن الکل و مصرف سیگار پناه می آورند . که در این شیوه فرد برای مدتی از شرایط استرس زا یا بحرانی کناره می گیرد ولی مشکل زیر بنائی او یعنی ذهنیت توام با یاس و نا امیدی ، کماکان باقی می ماند  ( مدی ، کوباسا ، 1984 ص 29 )

 سخت رویی نباید صرفا به عنوان یک سپر مقاوم در مقابل ابتلا به بیماری تلقی شود بلکه این ویژگی بازتابی از توانایی فرد در خلق کارهای زندگی در شرایط دشوار و رویدادهای استرس زا است . به عبارتی دیگر ، سخت رویی نشان دهنده درک فرد از جهان پیرامون و توانمندی او در اتخاذ تصمیم های موثر و کارسازتر شخصی است. ( کاسکا ، موریتکا ، 1966 ص 2 ) 

مطالعات نظری :

شواهد زیادی دلالت بر این دارند که سخت رویی با سلامت روانی و جسمی ارتباط مثبت داشته و پی آمدهای منفی استرس میزان سلامتی را کاهش می دهد .

پژوهش های متعدد حاکی از وجود اثرات سودمند سخت رویی بر سلامتی و نقش تعدیل کننده آن بر استرس است ( ملک زاده ، پریسا 1379 )

شاید نخستین مطالعه کلاسیک در این  مقوله مطالعه ای که توسط سوزان کوباسا در سال 1979 انجام گرفت . وی ابتدا هفتاد و پنج نفر از مدیران قشر متوسط و بالا را به عنوان نمونه آماری خود انتخاب کرد . این مدیران ، پس از گذراندن یک دوره از رویدادهای پرتنش و فشار زا به بیماریهای مختلف جسمی و روانی مبتلا شده بودند . گروه مقایسه را هشتاد و چهار نفر از مدیران تشکیل می دادند ، که پس از گذراندن یک دوره ” کم وبیش ” مشابه کماکان سلامتی خود را حفظ کرده بودند . تحلیل نتایج این مقایسه نشان داد که گروه دوم از سه ویژگی شخصیت ، که مولفه های سخت رویی را تشکیل می دهند ، برخوردارند . احتمالا داشتن همین خصیصه ها ، مدیران تحت فشار را در مقابل انواع بیماریهای جسمی و روانی مقاوم ساخته بود . ناگفته نماند که نتایج این پژوهش صرفا در مورد مدیران مرد مطرح شده است . و ممکن است در مورد زنان حقیقت نداشته باشد .( شیرد وکاشانی . 1991 ص 761 ) .

به اعتقاد کوباسا سخت رویی چیزی فراتر از ترکیب سه خصیصه فوق است . انعطاف پذیری و مقاومت افراد سخت رو را نمی توان صرفا به وجود یک مولفه شخصیتی مانند تعهد نسبت داد ، بلکه ترکیب و تلفیق پویایی از این سه مولفه در عملکرد افراد سخت رو مطرح می باشد . از این رو سخت رویی ، به عنوان یک صفت مرکب ، تمایز بین مولفه های یاد شده را از میان برداشته و در آن ها نوعی تداوم و همگونی ایجاد می کند ( قربانی ، نیما 1373 ) .

به نظر می رسد که افراد سخت رو از نگرش درونی خاصی برخور دارند داشتن این نگرش به آنها کمک میکند تا شیوه ای خاص را در رویارویی با مسائل زندگی واطرافیان خود اعمال کنند . افراد سخت رو عمدتا رویدادهای زندگی را جالب ، متنوع ، آموزنده و چالش انگیز    می بینند . آنها حوادث زندگی را به صورتی واقع بینانه یا  نوعی بلند نظری تلقی می کنند و به همین دلیل ، نسبت به کل رویدادهای زندگی خوشبین ترند . شاید وجود همین خوش بینی است که افراد سخت رو را در برابر حوادث ناخوشایند و غیر منتظره مقاوم تر کرده است .( قربانی ، نیما 1373 ).

افرد سخت رو شرایط دشوار و بحرانی را به عنوان موقعیت های خاص و یا حتی جالب تلقی می کنند و نه تنها از وجود آنها ناامید و خسته نمی شوند ، بلکه در گیر شدن با آنها را شیوهای برای کسب بیشتر دانش و مهارت های زندگی می بینند . به اعتقاد کو باسا سخت رویی سپری در مقابل بر انگیختگی شدید فیزیو لوژیابی در مواجهه با حوادث استرس زا است ـ پدیدهای که سلبه ـ و دیگر نظریه پردازان آن را عامل آسیب پذیری در مقابل بیماری می دانند ( قربانی نیما 1373 ) .

یکی دیگر از حوزه های مورد علاقه پژوهشگران نقش سخت رویی را در ایجاد فرسودگی شغلی ، یا بازدهی شغلی است . مورلاک و همکاران او در یک بررسی گسترده 501 معلم را به عنوان نمونه پژوهش انتخاب کرده و مقیاس سخت رویی را همراه با پرسشنامه فرسودگی مس لاخ فرم dE برروی آنان اجرا کرد . نتایج آماری این تحقیق حاکی از وجود یک رابطه قوی بین سلامت جسمانی و سخت رویی بود . از بین سه مولفه سخت روی ، تعهد بیشترین نقش را در توزیع پراکندگی نمره های سلامت جسمانی داشت . برای بررسی رابطه بین فرسودگی شغلی و سخت رویی از روش تحلیل گررسیون چند متغییره استفاده شد . دو مولفه تعهد و کنترل ، به یک نسبت در احساس موفقیت شغلی و فرد زدایی ( هویت باختگی ) نقش داشته . یافته های پژوهش فوق بار دیگر با فرضیه مطرح شده کوبا سا در مورد نقش مثبت سخت رویی به عنوان سپر مقاومت در مقابل ابتلا به بیماری همسویی داشت( مورلاک.1992)

d-2-5-7-S : روش بكار رفته باید از نظر دقت مورد تائید قرار بگیرد و كاربرد و كارآیی آن با توجه به نیاز مطرح و مورد نظر، مورد تائید قرار بگیرد.

e-2-5-7-S : روشهایی كه برای تخمین اطلاعات تخمینی و تقریبی استفاده می شوند باید از هر نظر برای هدف مورد نظر كامل و مناسب باشند و اطلاعات و نتایج حاصل از آن قابل استناد باشند.

قدرت و توانایی تخمین این روشها به عوامل زیر وابسته هستند:

• امكانات مورد نیاز برای روش آزمایشی
• امكانات و تجهیزات مشتری
• وجود محدودیتهای مربوط به تصمیمات در مورد كارآیی روش با در نظر گرفتن ویژگیها و خصوصیات آن حداقل باید موارد و بخشهای اصلی و مهم در این رابطه در نظر گرفته شوند و نتایج آزمایش باید منطقی بوده و دارای حداقل میزان خطا باشند. اگر این ویژگیها در مورد روشهای بكار رفته بدقت مورد توجه قرار بگیرند می توان به نتایج مطلوبی دست یافت و شركت می تواند بر پایه این نتایج تصمیمات مربوط به تجهیزات و امكانات و تهیه آنها را بگیرد.

3-5-7- شناسائی و قابلیت پیروی و دنبال كردن

a-3-5-7-S : هر كدام از ابزار و امكانات و نرم افزار مرتبط با آنها كه برای آزمایش بكار گرفته می شوند باید دارای ویژگی قابل قبولی در رابطه با كمیتی كه مورد آزمایش است، باشند، تا بتوان به نتایج آنها اعتماد كرد.

4-5-7- ویژگی و خصوصیت مشتری

a-4-5-7-S : روشها باید به گونه ای انتخاب شوند كه حفاظت، بكارگیری و ذخیره سازی و آزمایش موارد بصورت كارآمد و تأثیرگذار صورت بگیرند. روشها باید دارای بخش بازنگری و بررسی برای جلوگیری از ایرادات و اشكالات در آزمایش و نتایج مربوط به آنها باشند.

b-4-5-7-S : موارد تنظیم و مورد نظر آزمایش و تجهیزات آن باید با در نظر گرفتن مطالب و بخشهای مهم برای شركت انتخاب شوند. موارد و نتایج مربوط به آنها باید قابل دنبال كردن باشند. و در زمان نیاز بتوان سیستم بكار گرفته شده برای كسب آن نتایج را به سیستم های فرعی تفیك كرد.

c-4-5-7-S : بر طبق نتایج و شرایط بدست آمده می توان اوضاع محیطی و شرایط كاری را تعیین كرد. اگر سهولت و كارآیی روش تائید شود، مشتری باید قبل از تائید آن، از صحت نتایج اطمینان حاصل كند.

d-4-5-7-S : امكانات و تجهیزات باید برای استفاده از روشهای مطرح شده فراهم باشند و به گونه ای بكار گرفته شوند كه حداقل تلفات و آسیب به تجهیزات و كل شرایط آزمایش وارد شود. تجهیزات اداره و مدیریت باید با توجه نوع ابزار مورد استفاده و هدف تعریف شده از فعالیت آنها و حساسیت كار انتخاب و بكار گرفته شوند. شرایط محیطی و فضای كاری از جمله موارد مهمی هستند كه در هر بررسی و آزمایش باید ثبت شوند. روشهای بررسی و بازرسی در رابطه با امنیت و ایمنی محیط و شرایط باید بكار گرفته شوند.

6-7- كنترل تجهیزات نمایشگر و اندازه گیری:

a-6-7-S : ابزار و نرم افزاری كه برای آزمایش و تنظیم كردن و نمونه گیری استفاده می شوند باید از نظر دقت و صحت نتایج در سطح قابل قبولی باشند. همین طور برنامه های كالیبره «تنظیم» كردن باید در نظر گرفتن معیارهای مهم و اساسی و دستیابی به بهترین نتیجه تدوین شوند. قبل از بكارگیری این برنامه ها باید شرایط و تجهیزات از كلیه جوانب بررسی و بازبینی شوند و هر بخش با استانداردهای مربوط خود تطابق داده شود.

b-6-7-S : زمانی كه كالیبره «تنظیم» كردن بدرستی و با دقت انجام شود و ضرایب تصحیح در نتایج اعمال شوند، می توان به سیستم از نظر صحت نتایج و اطلاعات حاصله اطمینان كرد و از عملكرد صحیح ضرایب تصحیح مطمئن بود.

c-6-7-S : ابزار و تجهیزات مورد استفاده و كالیبره كردن آنها باید بدقت انجام شوند تا بتوان به نتایج بدست آمده از آنها اطمینان و استناد كرد.

d-6-7-S : نتایج و اطلاعات حاصل از تجهیزات باید در شرایط اضافه نیز جمع آوری و ثبت شوند و محدوده مجاز برای عملكرد صحیح باید تعیین شود. این امر سبب می شود كه خدمات مربوط به تعمیر ابزار در اثر اضافه بار كاهش یابند.

e-6-7-S : نتایج برای هر مورد باید با استفاده از نرم افزار بكار رفته در سیستم ثبت شوند كه شامل موارد زیر هستند:

• شناسائی موضوع و نرم افزار مرتبط با آن.
• نام سازندگان، شناسائی نوع و شماره سریال.
• بررسی اینكه تركیب تجهیزات و استفاده یكپارچه از آنها دارای قابلیت و كارآیی مطلوبی است.
• وضعیت بعد از اصلاح ایرادات.
• دستورالعملهای ارائه شده از سوی سازندگان و مرتبط با محصولات آنها.
• تاریخها، نتایج و كپی گزارشات مربوط به تائیدیه ها و مدارك و استاندارد قابل قبول باید ثبت شوند.
• اشكال، آسیب و تعمیر ابزار و تجهیزات.

8- استاندارد، تحلیل و بررسی و اصلاح

1-8- عمومی

a-1-8-S : زمانی كه از محصولات و مواد اولیه برای انجام آزمایش نمونه گیری شود باید طرح و برنامه ای برای نمونه گیری تدوین شود و از شیوه های كارآمد و مؤثر برای نمونه گیری مطلوب استفاده شود معقول و منطقی است كه روشهای نمونه گیری براساس شیوه های آماری طراحی می شوند. همین طور فرآیند نمونه گیری باید با در نظر گرفتن عوامل تأثیرگذار در نتیجه برای اطمینان از صحت نتایج، انجام شود.

b-1-8-S : تغییرات ناشی از درخواستهای مشتری و طرحهای نمونه گیری باید با جزئیات كامل ثبت شوند و نتایج باید به گونه ای مناسب با كارمندان در ارتباط باشند تا بتوانند از انها بهره بگیرند.

c-1-8-S : روشها باید بر طبق داده و عملیاتهای مورد نظر انتخاب و طراحی شوند. فرآیند نمونه گیری باید با در نظر گرفتن اینكه روش باید در حالت آزمایشی و بررسی صحت عملكرد آن نیز تائیدیه لازم را دریافت كند. در این رابطه شرایط كاری از نظر محیط و كارمندان باید در نظر گرفته شوند و طرحها و نمودارهای مرتبط با ترتیب و نحوه نمونه گیری باید طراحی شوند. نتایج بدست آمده حاصل از نمونه گیری مناسب، مؤثر و كارآمد، باید ثبت و بایگانی شوند.

2-8- اندازه گیری و مونیتورینگ «نمایش اطلاعات»

1-2-8- رضایت مشتری

a-1-2-8-S : اطلاعاتی كه از مشتری دریافت می شوند و اطلاعاتی كه مربوط به ایرادات و اشكالات تجهیزات هستند از نظر اصلاحات بعدی و محصولات آینده ارزشمند هستند و باید در نظر گرفته شوند.

-8-2-2-

a-2-2-8-S : زمانی كه نتایج مربوط به كارآیی و عملكرد سیستم از نظر اعتبار و صحت تائید شدند، مشتریان باید نكات جالب توجه و مورد نظر خود و درخواستهای خود را ثبت كنند و بصورت نوشتاری تحویل دهند.

3-2-8- مونیتورینگ و اندازه گیری و سنجش فرآیندها

a-3-2-8-S : روشهای كنترل كیفیت باید بمنظور مونیتورینگ بخش كیفی و اعتبار بخشی عملیات در نظر گرفته شوند. در این زمینه كارآیی روشها باید مورد توجه قرار داشته باشند، تا حد امكان باید از تكنیكها و روشهای عملی و كاربردی و روشهایی كه قابلیت آنها اثبات شده اند، استفاده شود. مونیتورینگ از نظر نظارت و كنترل عملكرد سیستم باید مورد توجه قرار داشته باشد، این عملیات نباید بوسیله موارد زیر محدود شوند:

• استفاده قانونی از مواد خام و استفاده از كنترل كیفی ثانویه در مورد مواد خام (اولیه).
• بكارگیری و مشاركت برنامه های آزمایش و بررسی آزمایشگاهی بصورت كارآمد.
• آزمایش مجدد موارد و نتایج بدست آمده
• هماهنگی و انطباق نتایج برای ویژگیها و خصوصیات مختلف مربوط به هر موضوع.

3-8- كنترل محصول «تولید» ناهماهنگ

برنامه ناهماهنگ باید در زمانی كه نتایج نامناسب ناشی از روشهای غیر كارآمد بدست آمده اند به اجرا درآیند. در صورت نیاز و براساس ملزومات آینده، مشتری باید به مسائل و مشكلات آینده را در نظر بگیرد. روشهای ناهماهنگ باید از نظر عملكرد و صحت نتایج به تائید برسند و در كنار آن اقدامات اصلاحی باید بر روی فرآیند صورت بگیرد. در این رابطه مسئولیت پذیری در هر بخش باید بدرستی تعریف شود و وظایف و محدوده عملكرد هر یك از افراد باید بدرستی تعریف شوند.

4-8- تحلیل اطلاعات

نیازی به تجهیزات جانبی ندارد.

5-8- اصلاح و تصحیح

1-5-8- اصلاح و رفع ایراد بصورت پیوسته

نیازی به تجهیزات جانبی ندارد.

2-5-8- اقدام و فعالیت اصلاحی

a-2-5-8-S : وظایف و شرح كار اضافی افراد باید تدوین شوند. همین طور سیاستها و روشهای كارآمد باید بدرستی تدوین شوند.

3-5-8- اقدام پیشگیری

a-3-5-8-S : زمانی كه اقدام و فعالیت پیشگیری انجام می شود، طرحهای اجرایی باید توسعه و پیشرفت پیدا كنند و عملكرد سیستم باید برای جلوگیری از ایراد و اشتباه در سیستم مونیتور شود و نمایش داده شود و بدین ترتیب مزیت و برتری فرصتها و شانسهای جدید كه در اثر ایجاد اصلاحات و رفع ایرادات فراهم می شوند، قابل توجه هستند.

 

 

برای دریافت اینجا کلیک کنید