دانلود مقاله طبقه بندی محیط برنامه ریزی سازمان تحت word

توضیحات

  مقاله طبقه بندی محیط برنامه ریزی سازمان تحت word دارای 40 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله طبقه بندی محیط برنامه ریزی سازمان تحت word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله طبقه بندی محیط برنامه ریزی سازمان تحت word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله طبقه بندی محیط برنامه ریزی سازمان تحت word :

طبقه بندی محیط برنامه ریزی سازمان
مقدمه
جهان امروز را می‌توان جهان پرتلاطم تغییر نام نهاد، سازمانهای گوناگون به خصوص سازمانهای تولیدی برای تامین هدفهای خود یعنی بقاء، توسعه و رقابت نیاز شدیدی به استفاده از الگوهای علمی داشته و در صورت عدم شناخت،‌ كاربردی و انجام تحقیقات پویا از صحنه محو خواهند شد. می‌توان سیستم را كل نگری، مدیریت را هنر و تولید را به عنوان سلاح رقابتی تلقی كرد

. اما علیرغم اهمیت رو به تزاید این مهم، تصمیم سازان و تصمیم گیران حوزه مدیریت و عملیات در صنایع كشور توجه كمی نسبت به توسعه دانش تولید،‌ تفاوتهای محیطی و كاربرد آن در سیستم‌های مورد تصدی خود مبذول می‌دارند و از این روست كه توان رقابتی خود را از دست داده وبه سازمانهای منفعل تبدیل گردیده‌اند،

امروزه برای اداره كارخانه و برنامه ریزی تولید سیستم‌های متنوع تولیدی معرفی و به كار گرفته‌ شده‌اند و در چهار چوب هر یك از این سیستم‌ها، روشهایی جهت برنامه‌ریزی در سطوح مختلف و موضوعهای متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بین یكی از عواملی كه تاثیر بسزایی در موفقیت سازمان بازی می‌كند انتخاب روش برنامه‌ریزی صحیح و متناسب با خصوصیات محیط برنامه‌ریزی آن است. ایجاد چنین انطباق بدون شناخت محیط و تفكیك منطقی آن امكان پذیر نخواهد بود.

واقعیت این است كه انتخاب روش مناسب جهت برنامه‌ریزی به ابزاری نیاز دارد كه بتواند به صورت پویا انطباق مورد نیاز را به وجود آورده و مدیران سازمان‌ها به خصوص مدیران تولد و عملیات ما را یاری كند، تا ابزارهای مناسب را برای برنامه‌ریزی با توجه به ویژگیهای محیط برنامه‌ریزی برگزینند. مقاله حاضر خلاصه‌ای از رساله دكتری نویسنده است كه در تاریخ 29/8/81 ازآن دفاع كرده است.
تعاریف محیط برنامه‌ریزی
1- محیط برنامه‌ریزی سازمان به كلیه عواملی اطلاق می‌شود كه بر سازمان اثر گذاشته و از آن تاثیر می‌پذیرند.

2- محیط شامل تمام عوامل خارج از مرز سازمان است كه ممكن است بالقوه بر سازمان اثر گذار باشد.«نجف بیگی 1380)
3- محیط برنامه ریزی سازمان به تعامل ابعاد درونی سازمان با یكدیگر و با عوامل خارج از سازمان اطلاق می گردد.

محیط و كار عمومی: ‌بنا بر عقیده صاحبنظران مدیریت، محیط را می توان به محیط كار و محیط عمومی تقسیم كرد. محیط كار به محیطی گفته می‌شود كه سازمان به طور مستقیم با عوامل اساسی آن در ارتباط است و از آن تاثیر می‌پذیرد، مانند بازار، رقبا، بخش تهیه مواد اولیه، منابع انسانی، سهامداران و اتحادیه‌های كارگری، محیط عمومی به عواملی تاكید دارد كه به طور غیر مستقیم بر سازمان عملكردهای آن تاثیر می گذارد، مانند عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی،‌ اقتصادی و فناوری.

مكتب اقتضایی ونگرش آن نسبت به محیط برنامه ریزی: نظریه اقتضایی بر این مبنا استوار است كه رابطه یك سازمان با سازمانهای دیگر و انتخاب روشهای برنامه ریزی آن می‌بایست با توجه به مجموعه عوامل متشكله محیط برنامه ریزی صورت ‌پذیرد. طبق این نگرش،‌ نظریه پردازان و مدیران باید در فرایند تصمیم گیری و برنامه ریزی انعطاف و ابتكار بیشتری از خود نشان دهند. بنابراین، تئوری اقتضایی اصول نظریات كلاسیك‌ها كلیه مكاتبی كه عقاید شبیه آنان را دارند رد می‌كند،‌

زیرا سازمانها و شرایط محیطی آنها نیز به تبعیت از تغییرات محیطی، متفاوت خواهد بود.
«هوج» عوامل تشكیل دهنده محیط سازمانها را به سه دسته تقسیم می‌كند كه عبارتند از:
• محیط كلان كه شامل فرهنگ، رقبا، اقتصاد سیاست وفناوری است؛

• محیط واسطه‌ای؛
• محیط خرد كه عوامل درونی سازمان را مدنظر قرار می‌دهد.
نكته مهم و قابل بررسی در تقسیم بندی فوق توسط «هوج» رد این است كه اكثر سازمان های كشور ما در محیط خرد و كوچك و حداكثر در محیط میانی در جهان فعالیت دارند و تعداد سازمان‌های تولیدی ما كه با محیط كلان جهانی ارتباط برقرار باشند، بسیار محدود است.
پژوهش خانم وود وارد: این پژوهش اولین تحقیق منظم و جامع درباره فناوری به عنوان یك عامل محیطی و رابطه آن با ساختار سازمانی است كه اواسط دهه 1960 انجام شد. نتیجه حاصل از تحقیق وی نه تنها توجه به عوامل محیطی را در مطالعات آكادمیك افزایش داد بكله نشان داد كه :
الف: بین طبقه بندیهای تكنولوژیك و ساختار سازمانی همبستگی وجود دارد؛

ب: اثر بخشی سازمانی به تناسب صحیح بین فناوری و ساختار سازمانی وابسته است.
نظریات (برنز) و (استاكر): سازمانها از نظر محیط برنامه‌ریزی توسط (برنز) و (استاكر) در دو طیف مكانیكی و پویا قرار داده شده اند. در واقع از نظر آنان درجه تغییر پذیری سازمانها ممكن است از حالت مكانیكی یا ماشینی افزایش یابد و به حد سازمانهای پویا برسد، سازمانهای مكانیكی آنهایی هستند كه محیط خارج سازمان بر آنها تاثیر چشمگیری نخواهد داشت، مانند صنعت كانتینرسازی كه محیطی تقریبا ثابت دارد. اما هر قدر سازمانی از حالت مكانیكی به سمت ارگانیكی حركت كند،‌

اثرمحیط بر آن بیشتر خواهد شد. از نظر محقق در چنین محیطی استفاده از روشهای برنامه ریزی مواد و قطعات می‌بایست انعطاف پذیری بیشتری داشته باشند تا بتواند همگام با تغییرات محیطی واكنش نشان داده و فرایندهای سازمان را در زمینه تامین به موقع نیاز واحدهای تولیدی و در نهایت مشتریان تعدیل كنند.

مطلبی كه (برنز) و (استاكر) مطرح كرده‌اند در رابطه با موضوع مقاله نگارنده را متوجه این نكته اساسی می‌كند كه روبرو شدن با محیط مطمئن آسان است، زیرا محیط خارج از سازمان تغییری را به آن تحمیل نمی كند و می‌توان میزان احتیاجات مواد و قطعات را با استفاده از روشهای ساده و كم هزینه تامین كرد. اما با محیط نامطمئن كه ویژگی سازمانهای پویا است چگگونه باید برخورد كرد؟ آنچه مسلم است مطالعات (برنز) و (استاكر) در زمینه میزان تغییرات محیط برنامه‌ریزی تا اندازه‌ای دیدگاه نویسنده را گسترش می‌دهد ولی چهارچوب دقیقی در رابطه با دسته‌بندی محیط برنامه‌ریزی تولید دست نمی‌دهد.

مطالعات «لارنس» و «لورنش»: این تحقیق در دهه 1960 از طرف دانشگاه هاروارد انجام گرفت و در زمینه رابطه بین فناوری و محیط برنامه‌ریزی بوده است. آنها دریافتند كه تغییر فناوری در صنایع به این بستگی دارد كه محیط‌های خارجی سازمان تا چه حدی تغییر را ضروری بدانند. صنعت كانتینر نیازی به تغییر فناوری ندارد و برعكس، صنایع پلاستیك سازی باید به طور پیوسته در حال تغییر و انطباق با تغییرات محیطی باشد. به همین ترتیب بین این دو نوع صنعت صنایع دیگری مانند صنایع غذایی قرار می‌گیرند كه تا حدودی نیاز به سازگاری دارند. نتیجه مطالعات این دو محقق ما را به این واقعیت راهنمایی می‌كند كه نوع فناوری اطلاعات به كار گرفته شده در طراحی و اجرای روشهای برنامه‌ریزی مواد قطعات نیاز به انطباق با تغییرات محیطی خواهد داشت.

نظریه گالرایت: وی را می‌بایست از پیشگامان مطالعات محیطی به شمار آورد. او در زمینه چگونگی برپایی سازمانها بر اساس پیش بینی وظایف آنها مطالعه و بررسی كرده است.

یافته‌های تحقیقات وی این بود كه هر قدر كارهای یك سازمان، مانند برنامه‌ریزی موارد قطعات غیر قابل تغییر باشد، درباره آنها بهتر می توان برنامه‌ریزی كرد و در نتیجه به جریان تداوم اطلاعات در سازمان نیازی نیست. به بیان دیگر وی اعتقاد داشت كه محیط باثبات و فعالیتهای پایدار در سازمان روشهای برنامه ریزی را طلب می‌كند كه كمتر نیازمند توضیع اطلاعات هستند. با این وصف هرقدر

سازمان و فعالیتهای آن مخصوصا محیط برنامه‌ریزی آن بی‌ثبات‌تر باشد احتیاج به روشهای برنامه‌ریزی خواهد داشت كه به توزیع اطلاعات در كل سیستم بهای بیشتری بدهند. همچنین وی باور داشت بین اجزای مختلف سازمان هماهنگی لازم است تا سازمان در ارتباط بامحیط به طور اثر بخش عمل كند. در صورت تغییرات افراطی در محیط برنامه‌ریزی سازمان‌ نیاز به اهرمهای هماهنگ كننده بیشتری احساس می‌گردد و این خود به جریان گردش اطلاعات كمك خواهد كرد.

مطالعات و طبقه بندی محیط، توسعه«امری» و «تربیت»: دو پژوهشگر به نامهای «فرد امری» و «اریك تریست»‌ چهار نوع محیط را شناسایی و طبقه‌بندی كردند. آنها معتقد بودند كه سازمانها با این محیط‌ها روبه رو می‌شوند كه عبارتند از: محیط تصادفی آرام، خوشه‌ای آرام، واكنشی متشنج و بسیار متشنج، همچنین آنها به این نتیجه رسیدند كه درجه پیچیدگی این محیطها به تدریج افزایش می‌یابد. در ادامه به تعریف و تشریح هر یك پرداخته شده و دیدگاهی كه از ویژگی‌های هر نوع از محیط در زمینه انتخاب روش برنامه‌ریزی قرار می‌گیرد (مدیریت رفتار سازمانی 1379)

الف: محیط تصادفی آرام: این محیط نسبتا بدون تعییر است. بنابراین از جانب آن هیچ تهدیدی متوجه سازمان نیست. در چنین محیطی توزیع درخواستها به صورت تصادفی است، سرعت تغییرات بسیار كند و پدیده عدم اطمینان در آن بسیار ضعیف است. در چنین محیط برنامه ریزی می توان انتظار داشت كه روشهای اولیه برنامه‌ریزی كاربرد بیشتری داشته باشند.

ب: محیط خوشه‌ای آرام: در این محیط تغییرات زیادی رخ نمی‌دهد، ولی تهدیدات به صورت مجموعه‌ای یا انبوه در می‌‌آیند. سازمانی كه در چنین محیطی قرار می‌گیرد در مقایسه با محیط تصادفی آرام باید بیشتر گوش به زنگ خطرات محیط باشد. در این رابطه امكان دارد كه عرضه كنندگان مواد اولیه یا مشتریان ائتلاف كنند نیروهایشان را روی هم گذاشته و مایه تهدیداتی را برای تامین به موقع مواد و قطعات گردند.

ج: محیط واكنشی متشنج: این محیط از محیطهای قبلی پیچیده‌تر است. درچنین محیطی چندین سازمان و شركت رقیب در پی هدفهای مشابهی بر می‌آیند. امكان دارد یك یا چند سازمان به اندازه‌ای بزرگ باشند كه بتوانند بر محیط خود و سایر سازمانها اعمال نفوذ كنند. همانطور كه معلوم است رقابت و تعارض از ویژگیهای عمده این محیط به شمار رفته و روشهای برنامه ریزی موادی قابلیت كاربرد خواهد داشت كه انعطاف پذیری بیشتری را برای سازمان به ارمغان آورند.

د:‌ محیط بسیار متشنج:‌ این نوع محیط از بیشترین پویایی برخوردار است و در آن پدیده عدم اطمینان در شدیدترین وضع خود است. پدیده تغییر و تحول در همه جا و همه وقت حاضر است و اجزا یا اركان محیط برنامه‌ریزی ارتباط بسیار زیادی با هم دارند. در یك محیط بسیار متشنج سازمان همچنین باید رابطه‌ای كه با نهادهای دولتی، مشتریان و عرضه‌كنندگان مواد اولیه دارد مرتباً مورد ارزیابی قرار دهد. با آنكه این محققان نظر خاصی در رابطه با ساختارها و روشهای متناسب با محیطهای پیش گفته ارائه نكرده‌اند، اما به نظر می‌رسد برای محیطهای الف و ب روشهایی با ساختار مكانیكی و محیطهای ج و د روشهایی با ساختار كاملاً ارگانیك متناسب باشد.

نظر «ریچارد ال دفت» در رابطه با محیط تقسیم بندی آن:‌ از نظر «ریچارد دفت» محیط برنامه ریزی سازمان از ساده به پیچیده و از پایدار به ناپایدار شكل می‌گیرد. بر این اساس وی چهار محیط برنامه ریزی را شناسایی و معرفی می كند. كه به قرار زیر هستند:‌ «تئوری سازمان وطراحی ساختار1380»

1- محیط ساده و پایدار: ‌به محیطی اطلاق می‌گردد كه عوامل خارج از سازمان در آن محیط محدود هستند و اصولاً تاثیر چندانی بر سازمان و عملیات آن نخواهد داشت، ضمنا عوامل به همان صورتی كه هستند باقی می‌مانند یا تغییرشان اندك است. نمونه این نوع سازمان ها شركت‌های توزیع كننده نوشابه است كه با محطی ساده و پایدار روبه رو هستند.
2- محیط ساده وناپایدار: در این محیط نا اطمینانی زیاد است و تغییر

ات موجب می‌شوند مدیران نتوانند به راحتی تصمیم بگیرند به علاوه سازمانهایی هستند كه پیوسته و غیر قابل پیش بینی تغییر می كنند،‌ مانند صنایع سازنده كامپیوترهای شخصی، ابزار موسیقی و اسباب بازی، محیط برنامه ریزی این قبیل سازمانها ساده وناپایدار است و با تغییرات شدید عرضه و تقاضا روبرو هستند. در واقع محیط های ساده و ناپایدار مدیران تولید و عملیات و مواد را در تصمیم گیری‌ها دچار نااطمینانی می‌كند.

3- محیط پیچیده و پایدار: سازمانهایی وجود دارند كه با عوامل خارجی متفاوت بسیاری سر و كار دارند، ولی این عوامل به همان صورت باقی می‌مانند یا تغییرات اندكی دارند و این خود نشان دهنده عدم اطمینان است. در چنین وضعیتی تعداد عواملی كه باید تجزیه و تحلیل شوند بسیارند و لازم است در برابر هر یك از آنها واكنش مناسب اتخاذ گردد. «دفت» اعتقاد دارد گرچه تعداد عوامل خارج از سازمان در محیطهای پیچیده و پایدار بسیار است این تغییرات به تدریج رخ می دهند وقابل پیش بینی‌اند.

4-محیط پیچیده ناپایدار: موسساتی وجود دارند كه با عوامل محیطی به تعداد زیاد و متفاوت روبرو هستند. در واقع محیطهای برنامه ریزی پیچیده و ناپایدار میزان عدم اطمینان در مقایسه با سایر محیطهای اطمینان در مقایسه با سایر محیطهای مطرح شده در بالاترین سطح است.

آنچه از نتایج تحقیقات عنوان شده استنباط می شود مبین این حقیقت است كه به منظور بررسی رابطه بین محیط و روشهای انتخابی لازم است یك طبقه بندی متناسب صورت پذیرد. چنین امری برای طبقه بندی محیط برنامه‌ریزی برای كل سازمان از طریق بررسیهای كتابخانه ای و میدانی توسط نگارنده انجام گرفته است كه در جدول شماره(1) به تفكیك محیط داخلی وخارجی، عوامل داخلی و خارجی، اولویت بندی هر یك از عوامل فوق در تعامل با سادگی و پایداری و یا پیچیدگی و پایداری به نمایش گذاشته شده است.

هر یك از نظریه‌های محیطی از زاویه‌ای ویژه به محیط نگریسته و در اكثر طبقه‌بندیهای عنوان شده بخشی از عوامل و ابعاد مهم نادیده گرفته شده است. نویسنده به دنبال بررسی و اندازه‌گیری محیطهای گوناگون برنامه ریزی است. در رابطه با تغییرات نوسان تقاضا بیشترین تاثیر را در تبیین محیط و طبقه‌بندی آن داشته و آثار این نوسان را در زمینه‌های گوناگون جهت تولید و ارائه خدمت و همچنین اداره كارخانه به عنوان یك عامل استراتژیك در برنامه ریزی تولید تلقی می‌كند.

برای دریافت اینجا کلیک کنید