پروژه دانشجویی مقاله در مورد قارچ ها در pdf

توضیحات

  دانشجویی مقاله در مورد قارچ ها در pdf دارای 62 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانشجویی مقاله در مورد قارچ ها در pdf  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانشجویی مقاله در مورد قارچ ها در pdf،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن دانشجویی مقاله در مورد قارچ ها در pdf :

قارچ ها

قارچ صدفی دینگری:
Pleurotus sajor-caju (Fr.) sunger
این قارچ را اولین بار جاندیك و كاپور (1976) در هندوستان جمع آوری و از آن كشت خالص تهیه كردند . سپس روشهای كشت موفقیت آمیز آن در بخش قارچشناسی و بیماریهای گیاهی انستیتو تحقیقاتی كشاورزی هندوستان دهلی نو مورد بررسی قرار گرفت .(شكل 2-

5) در مقایسه با سایر گونه های خوراكی پلوروتوس ، اینگونه بسیار مناسب و مرغوب تشخیص داده شد . این قارچ به علت رشد آسان و باردهی عالی وشكل و مزه خوب بسرعت به صورت یك گونه تجاری در بسیاری از كشورها بخصوص آسیای جنوب شرقی مورد بهره برداری قرار گرفت . قارچ خصوصیات بیولوژیكی ذیل را داراست :
1- این گونه در روی بسیاری از مواد سلولزی حاصل از بقایای گیاهی مزارع رشد می كند .
2- به تهیه كمپوست كامل از بقایای گیاهی نیاز ندارد و تنها نرم كردن كلش یا كاه برای تولید قارچ كفایت می كند .
3- می توان آن را در داخل جعبه ها ، كیسه های نایلونی و تورهای پلاستیكی ، سبدها ، قفسه ها ، طبقه ها و غیره كشت داد .
4- مرحله پنجه دوانی قارچ P.sajor- cajo خیلی سریع است واولین تولید محصول را می توان پس از دو هفته برداشت كرد.
5- نیازی به خاك پوششی نیست .
6- می توان در دامنه وسیعی از حرارت (22 تا 28 درجه سانتیگراد ) آن را كشت داد.
7- مقدار تولید محصول درواحد سطح بسیار عالی و بالاست .
الف: خصوصیات بیولوژیك :
1- مرفولوژی:
قارچ صدفی هندی در هوای گرم ، نرم و سفید رنگ ، و در هوای سرد خاكستری رنگ است . ( شكل 3-5) پایه كلاهك معمولا خیلی كوتاه ، و رنگ آن نیز مانند رنگ كلاهك است . كلاهك در زمان جوانی شبیه باد زن است . اما بتدریج شكافهای عمیق برداشته و تشكیل قسمتهای مستقلی را می دهد . به گونه ای كه قارچ به شكل خوشه ای به نظر می رسد . كلاهك معمولا كود است . اما در جاهایی كه گاز كربنیك (co2) زیاد باشد ، شكل قیف دهان گشاد

را بخود می گیرد .

در قسمت زیرین كلاهك تیغه های متعدد بلند ، متوسط كوتاه و خیلی كوتاه به صورت متناوب تشكیل می شود ، كلاهك به طرف پایه آن قرار دارند . چهار بازید یواسپور بر روی هر بازیدیوم مشاهده می شود . درحالی كه در گونه Agaricus bisporus دو بازید یواسپور روی هر بازیدیوم قرار دارد .

2- چرخه زندگی
این قارچ د رموقع بلوغ تعداد زیادی اسپور تولید می كند كه به طور متناوب آزاد می شوند . این اسپورها از طریق باد پخش شده و در روی ساپستریهای مناسب جوانه می زنند و میسلیوم اولیه را به وجود می آورند . سلولهای میسلیوم اولیه فقط یك هسته دارند . تلاقی بین دو میسلیوم اولیه حاصل از دو اسپور مختلف ، ولی سازگار منجر به تولید میسلیوم ثانویه می شود . هر سلول میسلیوم ثانویه دو هسته دارد . میسلیوم ثانویه بسرعت رشد كرده و گرههای اولیه را بوجود می آورد . پلوروتوس یك قارچ هتروتالیك است . بنابراین تلاقی میان دو هیف مختلف و جداگانه از دو اسپورسازگار متفاوت برای تشكیل اندام باردهی قارچ ضروری است .
3- احتیاجات غذایی:
در طبیعت اغلب گونه های پلوتوروس ، روی اندامهای زنده و یا مرده گیاهی كه از نظر مواد غذایی و ویتامینها فقریند ، رشد می كند . برای رشد میسلیوم و تولید اندام باردهی قارچ معمولا از مواد غذایی موجود در تركیبات لیگنین ـ سلولزی استفاده می كنند . البته افزون سایر مواد غذایی به محیط كشت و تكمیل آن یا استفاده از موادی چون پروتئین ، آرد ، سویا، سبوس گندم و برنج ، نیترات سدیم و یا نیترات كلسیم ، باعث تسریع در رشد قارچ و افزایش كیفی و كمی محصول شده است .
4- شرایط زست محیطی مناسب:
در بین عوامل فیزیكی ، درجه حرارت تاثیر كمتری داشته و قارچ می تواند رنج وسیعی از تغییرات درجه حرارت را تحمل كند . در طی مرحله پنجه دوانی بسته به گونه قارچ باید در حرارت بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد ثابت نگه داشه شود.
درگونه P.sajor-cajo بهترین درجه حرارت برای رشد میسیلیوم 25 درجه سانتیگراد است .تشكیل اندامهای باردهی د رحرارت 15 تا 25 درجه سانتیگراد و بیشترین میزان آن در حرارت 22 تا 26 درجه سانتیگراد است . در گونه p. ostreatus درجه حرارت بهینه برای تشكیل اندام باردهی در حدود 16 درجه سانتیگراد است . غلظت بالای c02 موجب تحریك رشد میسلیوم درهمه گونه های زراعی می شود . افزایش co2 د رحد 2 تا 28 سبب افزایش رشد میسیلیوم قارچ میشود ، ولی غلظت 5/37 درصد ، مانع رشد میسیلیوم می باشد . علاوه بر این افزایش غلظت co2 در بستر ، سبب برتری قارچ در رقابت با سایر میكروارگانیسمهایی كه نمی توانند غلظت بالای co2 را تحمل كنند می شود .
میسیلیوم قارچ قادر است تحت شرایط نیمه هوازی ( درغیاب اكسیژن زیاد ) رشد كند ، ولی برای تولید اندام باردهی باید اكسیژن كافی در اختیار قارچ داده شود.
PH مطلوب در بستر ، بین 5/5 تا 5/6 است . در مراحل اولیه تشكیل اندام باردهی ، نور مناسب اهمیت بسیار زیادی در افزایش محصول خواهد داشت .
ب: پرورش قارچ صدفی :
قارچ صدفی را می توان در فضاهای سربسته كشت داد . این فضا می تواند یك اتاق ، گاراژ و حتی آلونك ساده ای باشد كه كاربرد زیادی برای سایر امور ندارد . تنها برقرا

ری نور و تهویه مناسب در آن پوششهای كاهگلی سقف و دیوار ساختمانهای روستایی ، عایق مناسبی برای ممانعت از افزایش شدید درجه حرارت ناشی از تابش مستقیم خو.رشید است .
تهیه بذر قارچ صدفی :
تولید بذر قارچ معمولا بر روی دانه های گندم صورت می گیرد . اگر چ

ارچ ابتدا دانه های گندم مرغوب را شسته و یك شب در آب خیس می كنند . سپس آب آن را عوض كرده و دانه های خیس كرده را بخوبی در آب می جوشانند تا كاملا نرم شوند( عمل جوشاندن نبایدتا از هم پاشیدن بذور ادامه پیدا كند ) آب اضافی را تخلیه و گندمها را روی یك سطح صاف پارچه ای یا توری پهن می كنند ، تا آب موجود در سطح آنها كاملا تبخیر شود .
به منظورجلوگیری از لیز شدن و بهم چسبیدن دانه ها به میزان 2 درصد پودر كربنات كلسیم به آنها افزوده و بخوبی مخلوط می كنند و آنها را تا 3 چهارم در شیشه های یك تا نیم لیتری تمیز می ریزند . شیشه ها را با درپوشهای پنبه ای محكم پوشانده و پس از قرار دادن یك لایه ورق یا فویل آلمینیومی روی آن به مدت یك ساعت در حرارت 121 درجه ساتیگراد و فشار 15 پوند استریل می كنند .
در حال حاضر استفاده از كیسه های پلاستیكی از جنس پلی پروپیلن مقاوم به حرارت مرسوم شده است . برای این منظور كیسه هایی با ضخامت 1/0 میلیمتر و ابعاد 28×18 سانتیمتر را تهیه و آنها را تا نصف از گندم آماده شده پر می كنند . یك حلقه آلمینیومی به قطر و ارتفاع 4 تا 5 سانتی متر تهیه كرده و دهانه كیسه را از داخل آن عبور می دهند ، سپس لبه های آن را روی حلقه برگردانده و به كمك نخ روی حلقه محكم بسته می شود . به این ترتب دهانه كیسه مانند دهانه شیشه شده و میتوان درپوش پنبه ای را براحتی در آن قرار داده، استریل كرد . پس از استریل كیسه ها یا شیشه های حاوی دانه گندم ، عمل تلقیح با دقت كامل و در شرایط استریل انجام می شود . برای تلقیح ، از كشت خالص قارچ كه بر روی محیط غذایی رشد داده شده اند استفاده می شود . پس از تلقیح شیشه ها یا كیسه ها را در محل مناسب (انكوباتور) با حرارت 1+_ درجه سانتیگراد نگهداری می كنند . در این شرایط پس از 10 تا 12 روز ،‌ میسلیوم د رتمامی توده بذر نفوذ كرده و بذر برای استفاده بر روی بستر آماده است . مصرف سریع این بذر پس از آماده شدن بهتر است ، زیرا توده های میسیلیوم قارچ با گذشت زمان متراكم می شود و در موقع استفاه باعث ایجاد اشكال در پخش یكنواخت بذور در سطح بستر خواهد شد .
بستر قارچ :
بیشتر بقایا ی گیاهی سلولز دار از قبیل ، كاه و كلش و غلات ، ساقه های ذرت ، باگاس نیشكر ، تفاله نیشكر ، برگهای موز ، سافه های كاذب و بقایای برگ سایر گیاهان ، كاغذهای زاید ، مواد زاید پنبه و غیره می تواند برای تهیه بستر قارچ مورد استفاده قرار گیرد .
برگ وساقه برنج و گندم رایجترین مواد برای تهیه بستر قارچ p.sajor – cajo ، p.osteranus و غیره است . برای این منظور ساقه های برنج را به اندازه های حدود 5 تا 6 سانتیمتر خرد كرده و كاه حاصل را دریك شب درآب می خوابانند ( بهتراست كه این ساقه ها برای 2 ساعت در آب جوش قرار گیرد ) سپس از آب خارج شده مورد استفاده قرار می گیرد . برای استفاده از كاه گندم بای آن زا به مدت یك هفته كمپوست كرد )
3- سالن كشت و پرورش :
گونه های پلوروتوس را اغلب درمحیطهای سرپوشیده پرورش می دهند. اتاقهایی كه از مكان هوادهی خوب برخوردار باشند برا ی این كار مناسبند . د رنواحی مرطوب اتاقهای قدیمی مناطق روستایی كه با چوب یا خشت و آجر ساخته شده و روی بدنه و سقف یاپشت بام آنها با كاه گل اندود شده بسیار مناسب می باشند ك

ف چنین اتاقهایی باید سیمانی باشد و لوله های لازم برای هوادهی نیز در سقف یا دیوار آنها نصب شود . بهتراست اتاق دارای ابعاد 5/3×3×3 متر با دو دریچه كوچك در عقب و یك درورودی در جلو باشد . درداخل اتاق قفسه های سه طبقه بایك متر فاصله از یكدیگر و نیم متر فاصله

ازدیواره ها قرارداده شده و روی این قفسه های بستر قارچ قرار می گیرد .
5- بذركاری یا بذر پاشی:

بذر قارچ با مواد بستر (كاه و كلش خیس خرده ) به نسبت 2 تا 5 درصد وزنی مخلوط می شود . در مواقعی كه شرایط مساعد برای رشد و پنج بستر یا میسیلیوم قارچ ( كلونیزه) شده از آن می توان به عنوان بذر نیز استفاده كرد .
6- عملیات اجرایی(مرحله داشت ):
كشت قارچ پلوروتوس معمولا در كیسه های نایلونی شفاف كه جابجایی آنها براحتی امكانپذیر است صورت می گیرد . عملیات كاشت را می توان كه براحتی و در جعبه های چوبی مخصوص به طور عمودی انجام داد و یا با آماده سازی بر روی طبقه های مختلف مسطح ، كشت قارچ را روی آن صورت داد . روش دیگر این است كه پس از بذر زدن به كمك قالبهای مخصوص مواد بستر را به صورت بلوكهای چهارگوش در می آورند . برای این منظور از قالبهای چوبی با ابعاد 15×30×50 سانتیمتر استفاده می شود . این قالبها كاملا شبیه قالبهای خشت زنی است كه در مناطق روستایی استفاده می شود یعنی سرو ته آنها باز است . درهر صورت پس از بذر زدن به كاه و كلش بستر ، آنها رادر كیسه های نایلونی و یا قالبهای چوبی یا آهنی می ریزند . مقدار مواد بایددر حدی باشد كه كه حرارت درون توده بستر از 30درجه سانتیگرا تجاوز نكند . بررسیها نشان می دهد كه مقدار مطلوب محیط كشت برای هر كیسه با بلوك حدود 6 كیلوگرم ( معادل 5/1 كیلوگرم كاه خشك ) است و این مقدار كلش خیس دو سوم ( كیسه های نایلونی به ابعاد 60×45 سانتیمتر ) را پر می كند و می تواند در یك قالب پرس شود . برای مقادیر كمتر محیط كشت از كیسه های پلاستیك كوچكتر نیز می توان استفاده كرد . كیسه های پلاستیكی باید سوراخ داشته باشند تا ضمن انجام تهویه كافی از افزایش درجه حرارت داخل بستر نیز جلوگیری شود . چنانچه بستر به صورت قالب تهیه شده باشد آنها را به آرامی با ورقه های پلاستیكی شفاف می پوشانند .
7- محصول دهی :
پس از آماده شدن كیسه ها یا قالبهای حاوی كلش و بذر قارچ ، آنها را دراتاقی باتهویه مناسب و حرارت 25 درجه سانتیگراد نگهداری می كنند . در طی مدت زمانی كه قارچ رشد میسلیومی شدیددارد ( شنجه دوانی ) بادی رطوبت اتاق را بالای 80 تا 85 درصد نگهداشت
تحت این شرایط پس از 12 تا

14 روز میسلیوم قارچ كاملا در بستر نفوذ كرده و تودهای فشرده و یكدست وسفید رنگ بوجود می آورد . در این موقع پوششهای پلاستیكی اطراف قالبها و كیسه های پلاستیكی دور بستر درن كیسه ها را كنار زده و روی قفسه ها به طور منظم چیده می شوند . رطوبت لازم با پاشیدن منظم روی كف و دیوارهای اطراف اتاق تام

ین می شود .
برای تامین رطوبت بهتر می توان بلوكهای حاصل ( بستر پوشیده شده با میسلیوم قارچ ) را با گونی مرطوبی به آرامی پوشاند و مرتب آنها

را مرطوب كرد . برای تحریك قارچ به تولید كلاهك ، مقداری نور لازم است . دو هفته پس از كاشت آنها كاملا رشد كرده و كلاهك خوراكی قارچ را به وجود می آورند . پس از رشد كلاهك و برگشت لبه های آن به طرف پایین ، موقع برداشت محصول است . چین دوم محصول 7 تا 10 روز پس از برداشت چین اول ظاهر می شود . طی 4 تا 5 هفته می توان 3 تا 4 چین محصول را برداشت كرد . البته میزان محصول بندریج كاهش می یا

بد . پس از برداشت محصول بقایای بستر را می توان به عنوان یك كود آلی مرغوب و تجزیه شده با كیفیت بالا بویژه برای سبزیجات خوراكی و گلهای زینتی كه رعایت بهداشت در پرورش آنها اهمیت دارد مورد استفاده قرار داد .
8- برداشت محصول :
همان طوركه اشاره شد موقع مناسب برداشت محصول قارچ زمانی است كه كلاهك قارچ رشد كافی كرده باشد . دراین هنگام اطراف لبه كلاهك به طرف پایین (سمت پایه كلاهك)برگشته و قطر كلاهك به 8 تا 10 سانتیمتر می رسد . برای چیدن قارچ ابتدا كلاهك را به آرامی پیچ داده و سپس بیرون كشیده شود . چنانچه پایه كلاهك زیاد دربستر فرو رفته ، باید به كمك یك كارد یا قیچی از بستر خارج شود ، بدون اینكه بستر به هم بخورد . با رعایت این ضوابط می توان به ازای هر كیلو.گرم ماده خشك بستر حدود 800 تا 900 گرم قارچ صدفی برداشت كرد .

چ صدفی خرما :
Pleurotus pulmonarius ( fr.) quell
مطالعات اخیر ویلگالیز و همكاران (1993) pulmonarius p. به طور كامل از گونه p.ostrea جداشده است . این دو گونه از نظر زستگاه جغرافیایی اختلاف زیادی دارند . گونه p.pulmonar غالبا در عرضهای جغرافیایی بالاتر نسبت به گونه ، p.ostreatus رشد كند . گونه دوم غالبا دراراضی پست و دره های عمیق دیده می شود ، در صورتی كه گونه اول را جنگلهای مناطق مرتفع می توان به دست آورد .لیكن هر دو گونه برروی تعداد زیادی از درختان چوبی رشد می كند . گونه pulmonarius p. قارچی بهاره است . درحالی كه گونه p.ostrea در تابسان و پاییز ظاهر می شود . هر دو گونه مجموعه بزرگی از ارقام و نژادهای این نوع را نشان می دهد .
این قارچ تا كنون تحت نامهای مختلف از جمله قارچ هندی ، قارچ خرما ، در شمال هندوستان به نام دینگری نامیده شده است . از نظر تاكسونومیكی این قارچ ابتدا در سال 1821 به عنوان گونه agaricus pulmonarius شناخته شد . این گونه نیز مشابه گونه p.ostreatus و P.populinus است اما از نظر زیستگاه طبیعی و اشكال ماكروسكپی و میكروسكوپی با آنها اختلاف دارد . گونه P.populinus و pulmonarius p. با ترجیح صنوبر و تبریزی سیاه ، یكسان باشند . اما گونه pulmonarius p. معمولا دارای رنگ

دانه های تیره تری است . اسپورهای آن نیز مجموع كوچكتر از ده میكرومتر است . در حالی كه در p.populinus قطر اسپورها از 15 میكرومتر تجاوز می كند .
قارچ شناسان به اشتباه یك رقم از ق

ارچ را p.sajor.caju نامیده اند . گونه p.sajor.caju به وسیله پلگر ( 1975) به جنس leninius انتقال داده شد و اكنون lentinus sajor- caju نامیده می شود . این گونه دارای یك پوشش مجزا و یك حلقه پایدار بر روی ساقه است سیستم هیفی آن نیز تركیی از فرمهای دی میتیك و تری میتیك است . در حالی كه pulmonarius p. است با روشن شدن اطلاعات جدید ، وجود شباهت زیاد و احتمال همنام بودن گونه p.sajor –caju ب

ا lentiuus dactyliphorus و.leucochorus L مشخص شده است . لذا نام . p.sajor –caju برای مدت زمان طولانی اشتباه بكار رفته است . بسیاری از مقالات علمی منتشره شده روی عملكرد فوق العاده قارچ p.sajor –caju بر روی گلش غلات، ضایعات پنبه دانه ، ضایعات قهوه و باقیمانده گیاهی دیگر تاكید دارند . بدون شك اینگونه یكی از ارقام متعلق به گونه pulmomarius p. بوده است . نام

Pulmonarius var .sajor – cajo p. برای گونه فوق مناسب به نظر می رسد . از همین رو این قارچ نباید p.sajor –caju نامیده شود .
مشخصات بارز اندامهای باردهی قارچ :
كلاهك قارچ ابتدا محدب و در نهایت پهن و گسترده و اغلب موجدار می شود . قطر كلاهك 5 تا 20سانتی متر ، سفید مایل به خاكستری مایل به قهوه ای رنگ است . دردمای پایین كلاهك قارچ تیره تر شده و به رنگ خاكستری مایل به سیاه در می آید .اطراف كلاهك صاف و موجدار است . عواملی چون نژاد قارچ ، نور و حرارت در تغییر رنگ كلاهك دخالت دارند .ساقه ها به صورت غیر محوری به كلاهك متصل شده و فاقد حلقه است . گوشت كلاهك نازك و كمتر حالت خوشه ای یا دسته های بیش از 5-6 عددی در آنها دیده می شود . این قارچ به صورت گسترده ای درشمال آمركیا و اروپا ، شمال هندوستان ، جنوب و شمال یران پراكنده است .

زیستگاه طبیعی قارچ :
در شرق ایلات متحده ، این قارچ درختان سخت چوب را مورد حمله قرار می دهد . درحالی كه د رنواحی غربی مرتفع (100-1300) روی سوزنی برگهایی چون پسیا و نژاد رشد می كند . این قارچ به طور معمول دربهار و تابستان یافت می شود .

خصوصیات میكروسكوپی:
پرهای قارچ ابتدا سفید مایل به زرد بوده و سپس خاكستری تیره می شود . شكل اسپوركم و استوانه ای ، با ابعاد 3-4 × 5/7 – 11 میكرون است . هیف از نوع مونومیتیك و دارای

قوس شكل است . نژادهای ارزشمندی ازاین قارچ دراكثر آزمایشگاهها و مراكز كشت قارچ وجود دارد . ارقام غالبا به نام p.sajor –caju معروفند . یك نژاد تقریبا بدون اسپور تحت عنوان 330 inra-som شناخته شده است . ك حدود یك صدم ارقام معمولی ، اسپور تولید می كند . اما محصول آن كم است. مطالعه برای افزایش عملكرد نژادهای كم اسپور درجنس pleurotus ضروری است چون امكان كار و تماس غیر آلرژی بودن این قارچ را افزایش می دهد .

خصوصیات میسلیوم:
میسلیوم قارچ ابتدا سفید و كیشده شعاعی وسپس پنبه ای و در نهایت ضخیم و متراكم شده و به هم می پیچد . در صورت استفاده بموقع از كشت خالص قارچ كشت داده شده بر روی محیط دانه دار یا دانه غلات ، میسیلیومها آنقدر درهم و متراكم است كه مایه كوی با آن دچار اشكال خواهد شد . د ركشتهای پنبه میسیلیومها آنقدر ضخیم تر و فشرده می شوند كه بریدن آنها با تیز ترین چاقوی آزمایشگاهی نیزمشكل است .میسیلیوم و بذر قارچ روی دانه غلات دارای بوی مطبوع و كاملا مشابه قارچ صدفی است . ( جدول 1-5)
روشهای طبیعی كاشت:
قارچ ابتدا از روی درختان جنگلی جمع آوری شد . پرورش قارچ صدفی احتمالا به دوره پالئولیتیك یا پارینه سنگی بر میگردد . كشت این قارچ بی نهایت ساده است . این قارچ بر روی درختان سخت چوب از جمله توسكا ، صنوبر ، بلوط ، افرا ، سپیدار ، نارون و بعضی سوزنی برگان بخوبی رشد می كند . با توجه به قدرت رشد این قارچ بر روی سوزنی برگان استفاده از آنها برای تبدیل مواد زاید جنگلهای سوزنی برگ مفید و ارزشمند خواهد بود . این قارچ علاوه بر رشد خوب بر روی درختان سخت چوب ، روی ضایعات لیگنو سلولزی از جمله گلش غلات ، ضایعات پنبه دانه ، یا گاس نیشكر و ضایعات ذرت بخوبی پرورش داده می شود . (شكل 7-5)
دانه های غلات برای تهیه بذر نسل اول ، دوم و سوم سوشهای این قارچ مناسب است .

بسترهای مناسب برای تولید محصول :
تولید این قارچ روی تعداد زیادی از مواد آلی و ضایعات گیاهی امكانپذیر است . بجز این مواد می توان به كاه غلات و ذرت و پنبه و ساقه برنج ، یاگاس نیشكر و خاك اره از درختان سخت چوب اشاره كرد .
این قارچ عملكرد خوبی روی ضایعات پنبه دانه ، تفاله قهوه و سایر مواد لیگنوسلولزی گیهان زراعی و جنگلی داشته است . رویز و باهلر ( 1988) باافزودن 20 درصد یونجه خشك به كاه گندم به عنوان مكمل غذایی عملكرد قارچ را به طور معنی داری افزایش دارند . از اختلاط كاه گندم و یونجه با مكملهای غذایی تدریجی ، عملكرد خوبی بدست آمده است . با توحه به ازت زیاد یونجه خشك ، استفاده از آن باید درحد مطلوب و مناسب باشد در غیر اینصورت باعث رشد سایر قارچها بخصوص كپكها شده و آلودگی بستر را افزایش می دهد .
جدول 1-5 پارامترهای رشد قارچ pleurotus pulmonarius
پارامترهای رشد پنجه دوانی بذر تشكیل گرههای اولیه قارچ تشكیل اندامهای باردهی قارچ
درجه حرارت نگهداری 29 -24 سانتیگراد 24-10 سانتیگراد 27-18 سانتیگرا

د
رطوبت نسبی 100-90 درصد 100-95 درصد 95-85 درصد
طول مدت زمان 8 تا 14 روز 3 تا 5 روز 3 تا 5 روز
میزان گاز كربنیك بیش از 5000 میكوگرم درمیلی لیتر 400 تا 800 میكروگرم در میلی لیتر 400 تا 800 میكروگرم درمیلی لیتر
تعویض هوای تازه 1 باردرساعت 5 تا 7 بار در ساعت 5 تا7 بار در ساعت
نیاز نوری ندارد 1000 تا 2000 لوكس در 24 ساعت لوكس در 24 س

اعت

چرخه محصول دهی قارچ ، سه چین یا محصول به فاصله زمانی 7 تا 10 روز از یكدیگر
قارچ ار كارآیی بیولوژیك 100 تا 200 درصدی برخوردار است . ضریب تبدیل قارچ تحت تاثیر اندازه كلاهكهای اندام باردهی در زمان برداشت و وجود و یا عدم وجود چینهای چهارم و پنجم قرار می گیرد .
نكات ضروری برای برداشت قارچ :
به دلیل رشد سریع این قارچ ، زمان برداشت در كیفیت محصول تاثیر اساسی دارد . اندامهای باردهی اعلب به صورت منفرد شكل می گیرند. گاهی اوقات نیز 2 و یا 3 عددی و بندرت بیش از 3 عدد با هم تشكیل می شوند . اندامهای باردهی جدید قارچ اغلب د رمحل كلاهكهای اندام قبلی رشد می كند ، چیزی كه در گونه های دیگر قارچهای صدفی مشاهده نمی شوند .
قارچهای برداشت شده اگر زیاد از حد ، رسیده باشند ، به سرعت دچار لهیدگی می شوند . بخصوص اگر در جعبه های فاقد تهویه مناسب قرار گیرند . تحت شرایط نگهداری باكتریها تاثیر كرده و به اندامهای قارچ آسیب می رسانند . این قارچ به صورت تازه و گاهی به صورت پودر به بازار مصرف برای تازه خوری و سوپ عرضه می شود . مواد تشكیل دهنده قارچ صدفی خرما به شرح زیر است . پروتئین خام 14 تا 27 درصد (38/4×N) ، چربی 2 درصد

، كربوهیدرات 51 درصد وزن خشك ، تنوع در تركیبات پروتئین P. moulmonarius گزارش شده است . برای اطلاعات بیشتر روی جنبه های خوراكی این قارچ به مقالات bano&rajorathom,1982 و elkatton , et al,1991 شناخته شده است . پروتئین این قارچ حدود پنجاه درصد پروتئینهای شناسایی شده در یك تخم مرغ و حدود یك سوم پروتئینهای موجود درگوشت قرمز است .
مزه ،طعم و شیوه پخت :
قارچ صدفی p.pulmanarius باعث افزایش طعم و مواد غذهایی چون ماهی ، بره ، گوشت و بخصوص افزایش تركیبات مفید است . همچنین مصرف آن به همراه بیشتر غذاهای گیاهی مطلوب است . برش دادن ، خرد گردن قارچ و سرخ كردن یكباره آنها روش مناسبی است . قارچهای جو.ان به مراتب بهتراز قارچهای بالغ است . بخصوص از نظر تركیب ، مزه و طعم آن . این گونه ها تركیبی از تژاد های عظیم الجثه می باشند . بیشتراین نژادها مربوط ب

ه ارقام مناطق گرم است كه به وسیله تهیه كنندگان بذر ، بتازگی واردبازار شده اند و اغلب تحت نام p .sajor-cajo معرفی می شوند . این قارچها نسبت به طور وسیعی در مناطق شمالی اروپا كشت و كار می شود . این قارچ از نظر مقاومت به دمای بالا و كالری بیولوژیك مشهور است . این امر سبب جلب توجه قارچ كاران در دنیا شده است . ظاهرا وجود تیامین برای رشد و افزایش میوه دهی این قارچ ضروری است . این ماده با افزودن عصاره مخمر در بسترهای پرورش تامین می شود .

قارچ صدفی صدف درخت(pleurotus ostreatus ( jacquin ex fries)):
قارچ صدفی p.osteratus مورد توجه جمع آوری كنندگان قارچ در زمینهای پست جنوب اسكاتلند و در جنگلهای چوب سخت قرار گرفت . این قارچ روی تعداد زیادی از مواد سلولزی قادر به رشد است . با شناسایی تعداد زیادی از نژادهای این قارچ ، همه آنها به آسانی كشت می شوند . بعضی از نژادها تولید اندامهای درشت می كنند . تاكنون كلاهك هایی با قطر حدود 5 سانتی متر و وزن 20 كیلوگرم از این قارچ جمع آوری شده است .این قارچ به نامهایی از جمله قارچ صدفی ، تپه صدفی ، صدف درخت ، قارچ حصیری و غیره نامیده شده است .

از نظر تاكسونومیكی p.ostreanus گونه تیپ خیس pleurotus بوده و دارای زیرگونه ها ارقام و نژادهای متعددی است . تعداد زیادی از ارقامی كه به عنوان p.ostrea

nus طبقه بندی شده اند ، درحقیقت جزء گونه p.pulmonarius می باشند . زیرا گونه p.ostreanus شباهت بسیار زیادی به p.pulmonarius د ارد . و از نظر ظاهری جدا كردن آنها از یكدیگر بسیار مشكل است .
مجموعه های غربی اغلب قارچهای صدفی كه از روی سوزنی برگان ، جمع آوری شده است به گونه p.pulmonarius تعلق دارند . علاوه بر این p.pulmonarius

در ارتفاعات جنگلهای انبوه بالاتر وسوزنی برگ اطراف رودخانه ها بوفور دیده می شود ؛ جای كه p.ostreanus كمتر یافت می شود ، گونه p.pulmonarius درابتد

ای بهار و اوایل تابستان ظاهر می شود ، درحالی كه گونه p.ostreanus را از بهار تا پاییز می توان مشاهده كرد .
یك گونه از این قارچها به نام p.populinus اخیرا نامگذاری شده است .(hilber&miller , 1992) كه روی صنوبر دوگونه سپیدار popullus tremelloides و p. tridentate به خوبی رشد می كند . این گونه بر خلاف گونه p. ostreatus دارای اسپورهای زرد رنگ و بزرگتر به ابعاد 3-5×9-12 میكرون است . یك قارچ صدفی دیگر به نام p.florida نیز از فلوریدا گزارش شده است كه با p. ostreatus مترادف می باشند . زیرا اسپورهای هر دو گونه دگربارور هستند ( دگرگشن) میسیلیوم دارای قوس اتصال است و قارچهای حاصل از این تلاقی محصول خوبی تولید می كنند . مهمترین اختلاف رقم فلوریدا نیاز حرارتی بالای آن برایاندام زدایی است . گازمن ( 1993) اعلام كرد كه دو گونه p. florida و p.pulminarius بایكدیگر اختلاف دارند.به اعتقاد دیگران p.florida منحصرا یك رقم از قارچ p.ostratus است. هیلبر ( 1982) اعلام كرد كه منشاء اصلی قارچ P.florida ، p.ostreatus است .
ویلگالیس (1993) با مطالعه بر روی DNA قارچ ، نظر هیلبر را پذیرفت . در بعضی از منابع دو گونه P.florida ، p.floridanus به اشتباه مترادف اعلام شده اند . در صورتی كه اختلاف آنها زیاد است و گونه دوم مدتی پیش به جنس lentinus منتقل شده است .
بعضی اوقات قارچهای صدفی آبی رنگ p.columbinus نامیده می شوند كه اعتبار آن مورد تردیداست . سینگر (1986) معتقد است كه p.columbinus در حقیقت یكی از ارقام متعلق به گونه p.ostreatus به نام p.ostreatus var colombinus (quel apud bres).quel می باشد .
گونه p.spidaus مربوط به آمریكای شمالی نیز با p.ostreatus همنام اعلان شده است . با استفاده از روشهای موجود ، امكان اشتباه در تشخیص و تفكیك این گونه ها وجود دارد ؛ مگر اینكه از روشهای مولكولی و مطالعات DNA استفاده شود .
كلاهك در ابتدا محدب ولی بتدریج میزان تحدب آن كاهش یافته و در نهایت پهن می شود . قطر كلاهكها به بیش از 5 تا 20 سانتیمتر می رسد . رنگ آنها در ابتدا سفید بوده و پس از سفید به زرد كمرنگ ، زرد پر رنگ و درانتها به قهوه ای سوخته در می آید . كلاهك بندرت به رنگهای خاكستری و قهوه ای متمایل به خاكستری دیده می شود . سطح كلاهك یكنواخت ، مواجه و شبیه به صدف است .

رنگ ارقام تحت تاثیر نژاد و حرارت محیط تغییر می یابد . ساقه به

صورت نامتقارن و غیر مركزی به كلاهك متصل می شود . بافت كلاهك نازك و در بعضی ازقام كلاهكها به صورت خوشه ای و در بعضی به صورت منفرد است .
این قارچ درمجموع د رمناطق معتدله و در جنگلهای گرمسیری

جهان انتشار دارد .
قارچ عمدتا دربهار و پاییز بر روی درختان پهن برگ چوبی ، بخصوص روی بعضی درختان سخت چوب مانند ؛ بلوط ، توسكا ، سپیدار ، زبان گنجشك ، راش ، ممرز، نا

رون ، و انواع بید و صنوبر دیده می شود . اگرچه قارچ (P.ostreatus) روی چوبهای خشك یافت می شود و این بیانگر ساپروفیت بودن آن است ، اما در واقع مناسب نیز می تواند به صورت انگل اختیاری درآید . قارچ بر روی بقایای گیاهی كمپوست شده و درمكزیك بر روی تفاله قهوه مشاهده شده است .

رشد قارچ بر روی بقایای قهوه نوید دهنده جدا شدن قارچ از جنگل و درختان چوبی و تمایل آن به رشد در بسترهای غیر چوبی است .
گاهی اوقات یز قارچ p.ostreatus و بخصوص زیرگونه p.ostreatus var columbinus بر روس تنه مخروطه داران بویژه جنس Abies مشاهده می شود .
شكل ( 11-5)
خصوصیات میكروسكوپی:
اسپورهای قارچ سفید رنگ و تا حدودی مایل به خاكستری به ابعاد 3 تا 4×5/7 تا 5/9 میكرون است . ریسه ها مینومیتیك و دارای قوس اتصال هستند .
اغلب گونه های جنس pleurotus از جمله p.ostreatus ارقام و نژادهای متعددی دارد و بوسیله متخصصان اصلاح نژاد ، هر روز بر تعداد ارقام تجاری و پر محصول آن افزوده یم شود . Amycels=300 ، penn state= MW44 ویژه مناطق سرد است.
شكل (24-5) یكی از ارقام مناسب برای مناطق گرم را نشان می دهد كه ظرف مدت كوتاهی روی گلش گندم محصول می دهد . این رقم در مناطق سرد كلاهكهای قهوه ای تولید می كند كه یكی از واكنهشای معمولی ارقام مختلف قارچ صدفی است .نژادهای فاقد اسپور یا دارای اسپور كمتر برای كاشت در سطح تجاری ارجحیت دارند . رقم بدون اسپور موسوم به 3300 Somycel كه از سوی كمپانی سومسیل فرانسه معرفی شده برای كاشت مطلوب است . برای اطلاعات بیشتر در مورد ارقام فاقد اسپور و چگونگی تكامل آنها به مقاله ایمبرنون و لابارر(1989) مراجعه كنید .
خصوصیات میسیلیوم :
میسیلیوم قارچ سفید رنگ ، به صورت شعاعی رشد می كند . مدت كوتاهی پس از رشد بر روی محیط كشت میسیلیومهای هوایی زیادی تولید كرده و كلنی ، پنبه ای شكل می شود . دراین مرحله میسیلیومها به هم چسبیده و یا در هم خورده و یك توده ضخیم میسیلیومی را به وجود می آورد. میسیلیومهای مسن اغلب تولید قطره های زرد رنگی م . میسیلیوم قارچ با طعم شیرین و مطبوع بویی تقریبا مشابه بوی بادام دارد.
روش طبیعی كاشت :
قارچ درهوای آزاد ، بر روی تنه های بردیه درختان رشد می كند . پاگونی (1973) با مایه كوبی قارچ بر روی سه هزار تكه چوب صنوبر به ابعاد 15 تا 30 سانتی متر كهدر بهار صورت گرفت موفق شدنژه است طی سه سال متوالی سالیانه به صور متوسط نیم كیلو قارچ از هر تكه چوب برداشت كند .
دراین تحقیق چوبهایی كه در بهار تلقیح شده بودند ، در پاییز به بار نشستند . انتظار می رود كه درختان چوب سخت مانند بلوط ،‌محصول بیشتر و در مدت زمان طولانیتر تولید كند .
راههای توصیه شده برای گسترش توده میسلیوم به منظور دستیابی به محصول بهتر:
برای كشت میسلیوم و تهیه ماده تاقیح مناسب می توان از محیطهای آگاردار ، دانه وكاه غلات یا دانه و خاك اره استفاده كرد . قارچ تحت شرایط كشت مایع خوب رشد كرده و اسپان مناسب از این طریق تولید می شود .
دانه های چاودار ، سورگوم ، گندم و ارزن برای كشت بذر نسلهای اول ، دوم ، سوم مناسب است . برای كشت در سالنهای كنترل شده احتیاج به بذر و یا اسپان خاك اره نیست ولی برای كشت در شرایط طبیعی ، اسپان خاك اره برای مایه كوبی بهتر است .
بسترهای مناسب برای تولید قارچ:
برای تولید قارچ دامنه وسیعی از مواد لیگنوسلولزی و بقایای گیاهان مزارع و جنگلها می تواند مورد استفاده قرار گیرد . از جمله این مواد می توان به كاه گندم ، چاودار ، جو وحشی ، برنج ، یولاف ،ساقه های ذرت ، یاگاس نیشكر ، تفاله برگ و پوست موز ، تفاله پنبه دانه ، و شاخ و برگ آن ، خاك اره ، كاغذهای زاید ، بقایای سویا ، انواع تفاله های خرما ،‌گل و كشمش و غیره اشاره كرد . PH مناسب برای رشد 6 تا8 و برای باردهی قارچ 5 می باشد .

قارچ از ضریب تبدیل یا راندمان بیولوژیك بالایی برخوردار است . اما مارتینز و همكاران (1985) ضریب تبدیل بیولوژیك این قارچ را در طی چهار چین برداشت بر روی تفاله قهوه 132 درصد اعلان كرد . دراین بررسی تفاله قهوه ابتدا به مدت پنج روز تخمیر شده وپس از پاستوریزه شدن با اسپان بذرگندم میاه كوبی صورت گرفته است . همچنین در پایان برداشت محصول میزان كافئین موجود در مواد بستر به مقدار 90 درصد كاهش یافته است . این امر كمك بزرگی به حل مشكل كافئین موجود در بقایای قهوه می كند كه به عنوان یك سم مهلك سبب آلودگی رودخانه ها در مناطق قهوه شده است .

پلت و همكاران (1982) نیز در مورد امكان كاشت و تولید محصول بر روی بقایای پنبه را مطالعه كردند . دراین بررسی متوسط عملكرد آنها 6000 تا 7000 گرم قارچ به ازای هر كیلوگرم از ضایعات خشك پنبه به دست آورند. به عبارت دیگ راندمان بیولوژیك آنها

60 تا 70 درصد بوده

جدول 2-5 پارامترهای رشدی قارچ pleurotus ostreatus
پارامترهای رشدی پنجه دوانی بذر تشكیل گرهها اولیه قارچ تشكیل اندامهای باردهی قارچ
درجه حرارت نگهداری 24 درجه سانتیگراد 10-6/15 درجه 10-20 درجه
رطوبت نسبی 85-95 درصد 95-100 درصد 85-90درصد
طول دوره 12 تا 21 روز 3 تا 5 روز 4 تا 7 روز
میزان گاز كربنیك 5000 تا 20000میكروگرم در میلی لیتر كمتر از 1000 میكروگرم در میلی لیتر كمتراز 1000 میكرو گرم در میلی لیتر
تعویض هوای تازه 1 بار در ساعت 4 تا 8 بار در ساعت 4 تا 8 بار در ساعت
نیاز نوری ندارد 1000 تا 2000 لوكس در 24 ساعت لوكس در 24 ساعت

برای دریافت اینجا کلیک کنید