توضیحات

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله اکوفیزیولوژی جوانه زنی بذر علف هرز کهورك (Prosopis farcta L.) فایل ورد (word) دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله اکوفیزیولوژی جوانه زنی بذر علف هرز کهورك (Prosopis farcta L.) فایل ورد (word)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله اکوفیزیولوژی جوانه زنی بذر علف هرز کهورك (Prosopis farcta L.) فایل ورد (word)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله اکوفیزیولوژی جوانه زنی بذر علف هرز کهورك (Prosopis farcta L.) فایل ورد (word) :

مقدمه

بیولــوژی علــفهــای هــرز را محققــان متعــددی بررســی کــردهانــد. اکنــون اعتقــاد بــر ایــن اســت کــه آگــاهی از بیولوژی، پایه و اسـاس مـدیریت علـفهـای هـرز اسـت (میقانی، .(1383 بـه طـور کلـی علـف هـای هـرز باعـث کــاهش چشــمگیــر عملکــرد گیاهــان زراعــی مــیشــوند. بسیاری از علف های هرز بـذر فراوانـی در خـاك ایجـاد می کنندمثلاً؛، تاجخروس وحشی بیش از صدهـزار بـذر در هــر گیــاه تولیــد مــیکنــد. زیســتایی بــذر بســیاری از علف های هرز، حتـی پـس از 5/5 سـال دفـن در خـاك، حفظ میشود و همین بذرهای باقیمانده گیاهـانی تولیـد میکنند که باعث آلودگی مزرعه میشوند.

مقــالات فراوانــی دربــاره اثــر عوامــل محیطــی بــر جوانه زنی بذر علف های هرز منتشر شده است. شناسـایی عوامل مؤثر بر جوانهزنی بذر و ظهور گیاهچه علفهـای هرز برای ممانعت از تهاجم آنها به نواحی جدید و اتخاذ روشهای نوین مدیریت مفید خواهـد بـود (Peters et .al., 2000) جوانهزنی و خـواب بـذر از عوامـل مهمـی قلمداد مـیشـوند کـه بانـک بـذر علـفهـای هـرز را در خاك تنظیم می کننـد. شـناخت برنامـه زمـانی و وسـعت جوانــهزنــی، کاربردهــای عملــی درخــور تــوجهی در مدیریت علفهای هرز دارد .(Anonomus, 2013) با تعیین تفاوتهایی که در رفتار جوانهزنی جمعیتهای

مختلف یک علف هرز به چشم میخورد، میتوان علت نیاز به روشهای متفاوت مدیریت یک گونه علـف هـرز در منـــاطق مختلـــف را توجیـــه کـــرد. پـــژوهشهـــای گسترده ای درباره اثر عوامل محیطی ازجمله نور و دما بر جوانه زنی بذر علفهای هرز انجام شده اسـت. نوسـانات روزانه و فصلی قادرند جوانهزنی بذر علـفهـای هـرز را کنترل یـا آن را بـه منطقـه مجـاور سـطح خـاك محـدود کنند .(Pawlak et al., 1990)

علفهای هـرز چنـدسـاله، بـه علـت داشـتن توانـایی تکثیر غیرجنسی، مشـکل سـازترین علـف هـای هـرز دنیـا تلقی میشوند .(Holt & Orcutt, 1996) ازمیـان آنهـا جغجغـه یـا کهـورك بـا نـام علمـی Prosopis farcta علف هرزی است چندساله از تیره نخودیان که اغلب در منــاطق خشــک ایــران انتشــار دارد. ســاقههــای کهــورك راسـت و شـاخههــای بلنـد و باریـک آن دارای خارهــای کوتاه است. برگها مرکـب و متنـاوب و دارای 9 تـا 13 جفت برگچه است. برگچه ها کوچک، تخممرغیشـکل یا خطی، عریض و کشیده و سطح زیرین آنها کـرك دار است (قهرمان، .(1373

کهورك در استان خراسان در مـزارع گنـدم و جـو، زعفران، پنبه و سبزیجات، در کرمانشاه در مزارع گندم و جو، در تهران و کرمان در گیاهان علوفـه ای، در قـزوین، سمنان و سیستان و بلوچستان در باغها میروید.

یافته های نوین در علوم زیستی، جلد 25/25 Nova Biologica Reperta 1: 23-33 (2015) 23-33 :1

کهورك در باغ های پسته استان یزد نیز گزارش شده اسـت (میروکیلــی، .(1386 کهــورك از علــفهــایهــرز مراتع و اراضی زراعی، زمینهای شـخمخـورده، بـاغهـا، اطراف جاده ها، امتداد کانالهـا و آبراهـههـا، مکـانهـای بایر و حتی زمـینهـای دسـتنخـورده بـهشـمار مـیآیـد (ثـابتی، (1385 و بــهویــژه در منــاطق دیــم مشــکلزاســت .(Qasem, 2007) کهورك در سالهای اخیر بـه دلیـل مقاومت بالا به تنش خشکی و شـوری در سـطح وسـیعی از اراضی زراعـی گسـترش یافتـه و در بـاغ هـا نیـز رو بـه

پیشروی است .(Pasiecznik et al., 2004)

تکثیــر جنســی کهــورك ازطریــق بــذر و تولیــدمثل رویشی آن ازطریق اندامهـای رویشـی خزنـده یـا ریـزوم صورت می گیرد. ریزوم های کهورك قادرند تا عمق 15 تا 20 متری خـاك گسـترش پیـدا کننـد. بـه همـین دلیـل کنترل این علف هرز دشوار استو معمولاً با روشهـای مکـانیکی از بـین نمـیرود .(Burkat, 1976) خسـارت کهــورك بــه صــورت کــاهش رطوبــت خــاك و ایجــاد مشـکل در عملیـات شــخم و برداشـت محصــول بـهویــژه گندم ظاهر میشود .(Qasem, 2007)

بررسی های درخور توجهی درباره پتانسیل تولیـدمثل رویشی و زایشی کهورك انجام نشده، اما به کاربردهای دارویی این علف هرز اشاره شـده اسـت (Asadollahi .et al., 2010) کهورك در صورت رهاشدن، تـا بـیش از 2 متــر و بــه انــدازه انگــور و مرکبــات رشــد مــیکنــد. علفکشهای گلیفوزیت، توفوردی نوع اسـتر و آمـین، تری کلوپیر، پاراکوآت، اکسی فلـورفن، بروموکسـینیل و امســیپــیآ رشــد کهــورك را در اردن کــاهش دادنــد. کهورك در دوره آیش با علفکشهـای تـری کلـوپیر، توفـــــوردی و گلیفوزیـــــت کنتـــــرل مـــــیشـــــود

.(Qasem, 2007)

کهورك در برخی نـواحی ایـران گسـترش بیشـتری نسبت به قبل پیـدا کـرده و بـه نظـر مـیرسـد علـف هـرز

مهاجمی باشد. علاوه بـرایـن، یافتـه هـای جـامعی دربـاره عوامل مؤثر بر جوانهزنی بـذر آن در دسـت نیسـت. بنـا-براین، شناخت دقیق اثر عوامل محیطی بر جوانهزنی بـذر کهورك، با هدف شناسایی جنبـههـایی از بیولـوژی ایـن علف هرز، پژوهش باارزشی است.

مواد و روشها

بذرهای کهورك از مزارع گندم آلوده به این علف هرز در شهرســتان میبــد جمــعآوری شــدند. بررســیهــای آزمایشگاهی شامل بررسـی زیسـتایی بـذر، اثـر دماهـای ثابت و متناوب، اثر خراش دهی شیمیایی و فیزیکی بذر و اثر تنش خشکی و شوری بـر جوانـه زنـی بـذر و بررسـی گلخانه ای شامل اثر عمق کاشت بـذر بـر ظهـور گیاهچـه کهورك بود.

برای تمام بررسی های آزمایشـگاهی کـه در ظـروف پتــری انجــام شــد، ابتــدا بــذرهــای کهــورك 5 دقیقــه در محلول سدیم هیپوکلریت 2 درصد ضد عفـونی و سـپس با آب مقطر شستشو شدند. 10 بذر در ظروف پتـری بـا قطر 9 سانتیمتر و محتوی کاغذ صافی و 7 میلیلیتـر آب مقطــر (و درصــورت اعمــال تــنش خشــکی و شــوری بــا محلول هـای PEG و (NaCl قـرار گرفتنـد. پتـریهـا در ژرمینــاتور بــا شــرایط دمــایی و روشــنایی کنتــرلشــده نگهداری شدند. 14 روز بعد، تعداد بـذرهـای جوانـهزده شمارش شدند. معیار جوانهزنی خروج ریشهچه حـدود 5 میلیمتری بود .(Sosa et al., 2005)

الف) بررسی زیستایی بذر

زیستایی بذر کهورك با آزمون تترازولیوم تعیین شد. در ایـــن روش بـــذرهـــا 48 ســـاعت در محلـــول 1 درصـــد تترازولیــوم کلرایــد در دمــای 30 درجــه ســانتیگــراد و تاریکی قرار گرفتند (سلیمی و ترمه، .(1381
ب) تعیین دمای بهینه جوانهزنی بذر

یافته های نوین در علوم زیستی، جلد 26/26 Nova Biologica Reperta 1: 23-33 (2015) 23-33 :1

برای این منظور، اثر تیمارهای دمایی زیـر بـر جوانـهزنـی بذر کهورك بررسی شد:

– دماهـــــای 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و40 درجـــــه سانتیگراد و روشنایی
– دماهـــــای 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و40 درجـــــه سانتیگراد و تاریکی -دماهـــــای متنـــــاوب 10/0، 20/10 و 30/20 درجـــــه
سانتی گراد با دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی
ج) بررسی اثر عمق کاشت بذر بر ظهور گیاهچه

بــرای ایــن منظــور، بــذور کهــورك در گلــدانهــایی در اعماق صـفر، 2، 5، 10، 15 و 20 سـانتیمتـر کشـت و در گلخانه بـا دوره نـوری 16 سـاعت روشـنایی و 8 سـاعت تــاریکی و تنــاوب دمــایی 30/25 درجــه ســانتیگــراد نگهــداری شــدند. یــک مــاه پــس از کاشــت، تعــداد گیاهچههای ظاهر شده شمارش شد.

د) تعیین محركهای شیمیایی و فیزیکی جوانهزنی بذر

برای تعیین بهترین محرك شیمیایی جوانهزنـی، بـذرهای کهورك 2، 5، 10، 15 و 20 دقیقـه بـا اسیدسـولفوریک غلیظ 98) درصد) تیمار و سپس برای حذف بقایای اسید چندبار با آب مقطر شسته شدند. برای تعیین اثر محـرك فیزیکی بر جوانه زنی، بذرهای کهورك 5 دقیقه با سنباده خراش داده شدند.

ھ) بررسی اثر تنش خشکی (PEG) بـر جوانـهزنـی بذر
بذور کهورك در غلظتهای صفر (شـاهد)، 100، 200، 300، 400، 500 و 600 میلــیمــولار محلــول PEG و دمای ثابت 30 درجه سانتی گراد و تاریکی قرار گرفتنـد. 14 روز بعد، تعداد بذور جوانه زده شمارش شدند.

و) بررسی اثر تنش شوری (NaCl) بر جوانهزنی

بذور کهورك در غلظتهای صفر (شاهد)، 100، 200، 300، 400، 500 ، 600 و 700 میلیمولار محلول NaCl و دمای ثابت 30 درجه سانتیگراد و تاریکی قرار گرفتند. 14 روز بعد، تعداد بذرهای جوانهزده شمارش شدند.

محاسبات آماری

تمام آزمایش ها درقالب طرح بلوكهای کامل تصـادفی با 4 تکرار انجام شد. تجزیه و تحلیل دادهها با اسـتفاده از نرمافزار SAS Ver. 9 و مقایسـه میـانگینهـا بـا آزمـون چنددامنهای دانکن انجام شد.

نتایج و بحث

الف) زیستایی بذر

آزمون تترازولیوم نشان داد کـه زیسـتایی بـذر کهـورك 81 درصد و درخور توجه است. این امـر باعـث افـزایش پتانسـیل پـراکنش و اســتقرار ایـن علـف هــرز مهـاجم بــه مناطق دیگر و بنا براین حفظ بقای کهورك میشود.

ب) دمای بهینه جوانهزنی بذر

– دمای ثابت. تجزیه واریـانس داده هـا نشـان داد کـه اثـر دمای ثابـت در روشـنایی و تـاریکی بـر جوانـه زنـی بـذر کهورك در سطح 5 درصد معنیدار است (جدول .(1

-روشنایی. براساس مقایسه میانگین ها، بذر کهـورك در دمــای 5 و 10 درجــه ســانتیگــراد جوانــه نــزد. بیشــترین جوانهزنی بذر (حدود 76 درصد) در روشـنایی در پاسـخ به دمای 30 درجه سانتی گراد صورت گرفت. البته دمای اخیر تفاوت معنی داری با دمای 35 درجه سـانتیگـراد بـا حدود 66 درصد جوانه زنی بذر نداشت. کمترین درصـد جوانه زنی بذر مربوط به دمای 15 و 20 درجه سانتیگراد با بهترتیب 29 و 39 درصـد جوانـه زنـی بـود (جـدول .(2

یافته های نوین در علوم زیستی، جلد 27/27 Nova Biologica Reperta 1: 23-33 (2015) 23-33 :1

جدول -1 تجزیه واریانس (میانگین مربعات) اثر دمای ثابت در روشنایی و تاریکی و دمای متناوب بر جوانهزنی بذر کهورك.

Table 1. Analysis of variance effect of constant temperature during light and darkness and alternative

temperature on mesquite seed germination.

دمای ثابت دمای متناوب
منبع تغییرات درجه آزادی روشنایی تاریکی درجه آزادی
تیمار 7 0/0629* 0/00507* 2 0/00773*
تکرار 3 0/000094 0/000080 3 0/0000398
خطا 21 0/0000845 0/0000540 6 0/000660
ضریب تغییرات (درصد) 11/23 10/71 12/98
* معنیدار در سطح 5 درصد

جدول -2 مقایسه میانگین درصد جوانهزنی بذر کهورك در پاسخ به دمای ثابت و متناوب.

Table 2. Mean comparison of mesquite seed germination percent in response to constant and alternative
temperatures.

دمای ثابت دمای متناوب
روشنایی تاریکی
دما (درجه سانتیگراد) درصد جوانهزنی بذر درصد جوانهزنی بذر تناوب دمایی (درجه سانتیگراد) درصد جوانهزنی بذر
5 0d 0d 10/0 0c
10 0d 0d 20/10 30b
15 28/75c 28/75c 30/20 50a
20 38/75bc 37/5bc
25 46/25b 45b
30 76/25a 58/75a
35 66/25 ab 48/75ab
40 55b 32/5c

حروف مشترك در هر ستون بیانگر نبود تفاوت معنیدار است.

مشابه روشنایی، بذر کهورك در تاریکی در دمای 5 روند جوانه زنی بذر در دمای ثابت نشان داد که بـذر
و 10 درجه سانتی گراد جوانه نزد. بیشترین جوانهزنی بذر کهورك در دمای ثابت تا 10 درجه سـانتی گـراد جوانـه
(حــدود 59 درصــد) در دمــای 30 درجــه ســانتیگــراد نزد. جوانهزنی بذر از دمای 15 درجـه سـانتیگـراد آغـاز
صورت گرفت که تفاوت معنی داری با دمـای 35 درجـه شد و درحدود 30 درجـه سـانتیگـراد (دمـای بهینـه) بـه
سانتی گراد نداشت. کمترین جوانه زنی مربوط به دماهای حداکثر رسید و سپس روند نزولی طی کرد. بنابراین، 30
15 و 40 درجه سانتیگـراد بـا بـهترتیـب حـدود 29 و 33 درجــه ســانتیگــراد بهتــرین دمــا بــرای جوانــهزنــی بــذر
درصــد بــود. دو تیمــار اخیــر تفــاوت معنــیداری بــا هــم کهورك (چـه در روشـنایی و چـه تـاریکی) بـود. بـدین
نداشتند (جدول .(2 ترتیب، بذر کهورك قادر است هـم در روشـنایی و هـم
تاریکی جوانه بزند که این توانایی یک ویژگـی پیشـرفته

یافته های نوین در علوم زیستی، جلد 28/28 Nova Biologica Reperta 1: 23-33 (2015) 23-33 :1

تلقی می شود، زیرا کانوپی گیاهـان دیـر نمـیتوانـد مـانع جوانهزنی بذر این علف هرز شود. به نظـر مـیرسـد بـذر کهورك برای جوانهزنی به نور نیاز ندارد و فتوپلاستیک نیست. البته در دمای پـایینتـر از 30 درجـه سـانتیگـراد، که دمای بهینه بود، نـور محـرك جوانـهزنـی بـود کـه بـا نتایج کاتوس که آن هم علـفهـرزی چنـد سـاله اسـت، هماهنگی دارد .(Reddy & Singh, 1992)

– دمای متناوب. تجزیه واریانس دادهها نشان داد کـه اثـر دمــای متنــاوب بــا دوره نــوری 16 ســاعت روشــنایی و 8 ساعت تاریکی، بـر جوانـهزنـی بـذر کهـورك معنـیدار است (جدول .(1

بـراســاس مقایســه میــانگینهــا دمــای متنــاوب 30/20 درجه سـانتیگـراد، باعـث بیشـترین (حـدود 50 درصـد) جوانــهزنــی بــذر شــد. در تنــاوب دمــایی 20/10 درجــه سانتیگراد، جوانه زنی بذر 30 درصد بود. بذر کهـورك در تنــاوب دمــایی 10/0 درجــه ســانتیگــراد جوانــه نــزد (جدول .(2

مقایسه اثر دمای ثابت و متنـاوب بـر جوانـهزنـی بـذر کهورك نشان داد که دمای ثابت 30 درجه سـانتیگـراد

برای جوانه زنی بذر مناسـب تـر از دمـای متنـاوب 30/20 درجه سانتی گراد بود. به عبارت دیگر، تناوب دمـا نقشـی در افزایش جوانه زنی بـذر کهـورك نـدارد. بـه گـزارش محققان، بذر بسیاری از علف هـای هـرز در دمـای ثابـت جوانه میزند و برای جوانهزنی نیـازی بـه دمـای متنـاوب نـدارد (Biswas et al., 1975)؛ البتـه ممکـن اسـت بـا کــاهش فاصــله دمــای حــداقل و حــداکثر (ماننــد 30/25 درجه سانتیگراد) جوانه زنی بذر کهورك افـزایش یابـد که دستیابی به نتیجه قطعی به آزمایشهـای تکمیلـی نیـاز دارد. تناوب دمـایی باعـث شکسـتن خـواب بـذر بعضـی علفهای هرز میشود؛مثلاً جوانهزنی بذر تـاج خـروس، Amaranthus tuberculatus ، از 30 درصد در دمای ثابــت بــه 90 درصــد در دمــای متنــاوب افــزایش یافــت. وضعیت مشابهی بـرای بـذر دمروبـاهی کبیـر، Setaria faberi، گــزارش شــده اســت .(Leon & Knapp,

2004)

ج) بررسی اثر عمق کاشت بذر بر ظهور گیاهچه. اثر عمق کاشت بذر بر ظهور گیاهچـههـای کهـورك در سطح 5 درصد معنیدار بود (جدول .(3

جدول -3 تجزیه واریانس (میانگین مربعات) اثر عمق کاشت بذر بر درصد ظهور گیاهچه و اثر محركهای شیمیایی و فیزیکی بر جوانهزنی بذر کهورك.

اشتراک‌گذاری:

برای دریافت اینجا کلیک کنید

سوالات و نظرات شما

برچسب ها

سایت پروژه word, دانلود پروژه word, سایت پروژه, پروژه دات کام,
Copyright © 2014 icbc.ir