مقاله گزارش آسیب شناسی و مرمت خانه نصیرالملك

توضیحات

 مقاله گزارش آسیب شناسی و مرمت خانه نصیرالملك دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله گزارش آسیب شناسی و مرمت خانه نصیرالملك  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله گزارش آسیب شناسی و مرمت خانه نصیرالملك،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله گزارش آسیب شناسی و مرمت خانه نصیرالملك :

نمای جنوبی حیاط جنوبی
از نقاط شك برانگیز از نظر الحاقات و دوره بندی تاریخی ، نمای جبهه جنوبی حیاط جنوبی منزل نصیر الملك می باشد . همان طور كه در عكس مشاهده می شود ، این نما شباهتی با نمای جبهه شمالی حیاط كه از آثار ، ارزش دوره قاجار می باشد ندارد . نیز آجر چینی نعل درگاهها نیز كه به صورت رایج دوران پهلوی است ما را به احلاق بودن این نماد راهنمایی می كند . لذا با بررسی نزدیكتر نما و گمانه زنی در قسمت های مختلف جبهه جنوبی نتاج زیر به دست آمد :
اول اینكه آجرهای به كاررفته در نما از نظر ضخامت به دو صورت مشاهده می شوند : جرزهای تقسیم كننده اصلی نما كه از

آجر قاجار با ضخامت 5 سانتیمتر
شده ا ند و قسمتـــهای نعل درگاه
آجری پهلوی و جـرزهای تقسیــم
كننده دو دری ها كــــه از آجر با
ضخامــت 4 سانتیـــمتر ساختــه
شـده انــــد و با به كار بــــردن
ملات بیشترین آجرها وسپس بند
كشــی ظریـف نمـای این آجـرها
نیز به شكل نمای آجرهای پهن تر
قاجــاری به چشــم مــی آیـــد .

از طرفی همان طور كه در نما مشاهده می شود ، نعل درگاههای اصلی اولیه از چوب با نمای آجر بوده اند كه در این صورت نمای نعل در گاه فعلی هیچ معنایی از نظر سازه ای ندارد و به صورت نمایی بدون قفل و بست با نمای جرزهای اصلی می باشد كه تركهایی نیز در محل رسیدن این نعل در گاه با جرزهای دیوار دیده می شود .

همچنین گمانههایی از داخل فضا در قسمت ورودی اتاق دودری (گمانه شماره 1 و2 ) حاشیه ها و قاب بندی های ظریف نقاشی شده نما نیز نشان می دهد كه قسمتی از آنها پشت جزر دودری وضع موجود پنهان و قطع نشده اند و گمانه كف دركهای ورودی نیز نشان می دهد كه جزر دودری ، روی نعل درگاه دریچه زیرزمین است وهیچ پی خاصی ندارد . یعنی جزری الحاقی است .

همه این نشانه ها ما را به این نتیجه می رساند كه نمای دودری و سه دری موجود ، الحاقی و مربوط به دوران پهلوی است . از این رو با توجه به شواهد موجود و با قرینه سازی ، نمایی با ارسی های طراحی شده قاجاری مطابق نشه های احیا پیشنهاد می شود و به دنبال آن نقشه های نمای كه بهمراه جزئیات طراحی و جاسازی آنها آورده شده است .(استیل پیشنهادی دركها)

گوشه جنوب غربی منزل نصیر الملك
این قسمت از ساختمان كه تخریب شده بود در زمان مرمت قبلی بنا به صورت كاملاً ساده و بدون حفظ الگوهای فضایی بنا و بدون توجه به ارتفاع داخلی فضا ، ساخته شده است .
خصوصاً كه زیرزمین این قسمت نیز مرمت و بازسازی مجددا شده ولذا هیچ گونه شاهدی از قسمت پی دیوارها كه ما را به پیلان اصلی رهنمون كند باقی نمانده است .
لذا با حضور باستانشاس گمانه زنی هایی در قسمت های مهم و حساس باقیمانده انجام گرفت و نتایج حاصل همراه با تحلیلهای فضا سازی متقارن در این جبهه ، ما را به الگوی اولیه این قسمت راهنمایی كرد كه در اینجا عین گزارش باستانشناسی بهمراه تصاویر و نقشه ها آمده است .

گزارش باستان شناسی
گمانه زنی در جهت تعیین وضعیت ضلع جنوبی منزل نصیر الملك (مهرزاد)
ضلع جنوبی منزل نصیر الملك بعد از ساخت دچار تحولات زیاد شده است منجمله تغییر در نمای این ضلع در دوره پهلوی اول و پاره ای تغییرات در دوره های بعد ، این ضلع دارای یك قناسی در پلان بوده كه در جهت ایجاد هماهنگی منزل ، مسجد نصیر الملك و گذر بین دو بنا بوجود آمده است . گوشه جنوبغربی شامل دو فضا می باشد كه در گذشته تخریب شده و توسط میراث فرهنگی وقت نوسازی گردیده است . در نوسازی به امر هماهنگی دیوار خارجی بنا با گذر و مسجد و حفظ ارتفاع توجه شده است ولی جزئیات و تقسیمات داخلی احتمالاً بدلیل نبود شواهد عینی لحاظ نگردیده است . این بازسازی كه به تعویض پوشش زیر زمین در گوشه جنوبغربی بنا نیز انجامیده است ، از نظر بدست دادن مدارك با استفاده از گمانه زنی غیر قابل استفاده گردیده است.

به همین دلیل در جهت بدست آوردن مدارك و مقایسه وضعیت فاضها و الگوهای رعایت شده در ساخت فضاها در سایر نقاط گمانه زنی انجام گردید. زیرزمین بنا از نظر پلان هماهنگ با كوچه است و در جهت رفع قناسی تلاش نگردیده است . در طبقه فوقانی در ابتدا دیوار خارجی بنا به موازات دیوار مسجد كشیده شده است و سپس تقسیمات داخلی بنا بدون وجود قفل و بست دیوار خارجی وارد شده است . از داخل بنا ، اتاقها برای رفع قناسی راست گوشه ساخته شده ولی در پستوهای انتهای راهرو ها چنین امری رعایت نگردیده است . جهت بررسی وضع جرزها گمانه ای در دیوار جنوبی یكی از اتاقها زده شد (گمانه شماره 3 ) در گمانه مذكور مشخص گردید كه دیوار اتاقها با یك تیغه تارك حدوداً 15 سانتی متری راست گوشه گردیده و فضای بین دیوار خارجی و دیوار اتاق توخالی می باشد . و بدین وسیله از اتاقها رفع قناسی گردیده است .

جهت تعیین وضعیت دو فاضی گوشه جنوبغربی ، تنها نقطه مناسب ، پیش آمدگی بین دو تاقچه سمت راست و ورودی تشخیص داده شد . این گمانه فرضیه ارائه شده را در خصوص وجود پستو در فضای كوچكتر به اثبات می رساند (گمانه شماره 4 ) ساختار فضایی موجود محل فعلی درگاه ارتباطی بین دو فضای را زیر سئوال می برد ، به نظر می رسد ارتباط بین فضا از محلی در روبروی درب موجود در دیوار قدیمی فضای كوچكتر انجام می شده است . وضعیت فضای بزرگ انتهایی هم مانند سایر اتاقها بصورت یك دیوار راست گوشه بوده است كه فضای قناسی ر ا اصلاح می نموده است . با در نظر گرفتن بزرگی ابعاد فضا تعداد تاقچه های احتمالاً در ضلع بزرگ پنج و در ضلع كوچك سه عدد بوده است . ( نقشه شماره 2) (پلان احیا شده ضلع جنوبی)

پوشش سقف در قسمت جنوبی منزل نصیر الملك
گمانه 5 : پوشش سقف بدر سقمت شرقی حیاط جنوبی ، از داخل به صورت گچ ، یا نمای آجری و یا تیرهای چوبی سخت می باشد و در قسمت جنوبی از داخل به صورت توفال كوبی ساده بدون طرح و نقش و تزئینات می باشد كه سازه اصلی سقف را تیرهای چوبی تشكیل می دهند و این تیرها در قسمت سقف اتاق سه دری وسط ضلع جنوبی دچار آسیب دیدگی شدید و شكستگی شده اند . روی چوبها را دو لایه حصیر می پوشاند كه پس از آن حدود 16 شفته آهك قرار دارد و پوشش روی شفته طی سالیان متمادی به صورت
خاك درستی درآمده است كه در اثر تعمیرات سالانه و اضافه كردن كاهنگل طی سالهای قبل در بعضی جاها (بام سه دری وسط ضلع جنوبی) این ضخامت به حدود 80-70 تجاوز

می كند و لایه آخر نیز كاهگل بوده است كه اكنون خاصیت چسبندگی خود را از دست داده است .
گمانه 6 : پوشش سقف در قسمت غربی حیاط كه قبلاً مرمت شده است . نمای داخلی سقف در اتاق 5 دری وسط به صورت چابهای كنده كاری شده با تزئینات نقاشی است و در فضاهای راهروهای دو طوف به شكل نمای گچی ساده می باشد كه همان سازه تری چوبی در اینجا نیز تكرار می شده كه روی آن نیز حصیر قرار دارد . در زمان سرعت قبلی بنا ، با حفظ ارتفاع اصلی سقف ازداخل و نیز حفظ خط آسمان نمای حیاط جنوبی ، با این سقف تیر چوبی به عنوان سقف كاذب برخوردار شده است و بام اصلی ، با فاصله ، به صورت تیر آهن و طاق ضربی اجرا شده است ، با لایه هایی كه در دتیل گمانه 6 دیده می شود و پوشش انتهایی كار نیز به صورت آجر فرش مربعی است ، كه با بررسی بیشتر مشخص شد كه سقف مذكور از نظر ایستایی مشكلی نداشته و ایراد آن در عدم استفادهب از عایق مناسب رطوبتی می باشد ، یعنی آسفالت به تنهایی و بدون قیر وگونی به كار رفته است .

پوشش سقف جنوبی غربی بنا : از آنجا كه این گوشه از ساختمان در زمان مرمت بنا به صورت ساده و بدون در نظر گرفتن پلان تاریخی و ارتفاع اصلی سقف و تنها به حفظ خط آسمان ، ساخته و بسته شده است ، سقف آن نیز به صورت طاق ضربی و وپوشش انتهایی آسفالت می باشد ، كه ارتفاع آن از بقیه قسمت های بام كمی بالاتر است .

پوشش بام در قسمت جنوبی منزل

طرح مرمت سقف جنوبی
با توجه به عایق نامناسب سقف در قسمت شرق و جنوب و حجم عظیم و سنگین خاك دستی موجود روی تیرها ، وبا مشاوره مهندس سازه ، مقرر شد سقف این قسمت ها كلاً برداشته شود و سقف تیر آهن و طاق ضربی اجرا شود به طور یكه مطابق دتییل نمای توفان كوبی از داخل نیز به صورت كاذب اجرا شده و ارتفاعت سقف داخلی اصلی حفظ شود . همین طور ارتفاع با هم تمام شده نیز مطابق محاسبات ، با حفظ خط نمای اصلی حیاط خواهد بود .
نوع و ابعاد تیرآهنهای به كارفته و تعداد و فواصل آنها و جانمایی ، بالشتكهای لازم در زیر آنها در نقشه تیریزی آمده است و جزئیات اجرایی تیرآهنها و نحوه قرارگیری آنها روی بالشتكها و نحوه درخت و دوزتیرها با یكدیگر نیز مطابق جداول ودیتلیهای می باشد .
دربام قسمت غربی حیاط نیز ، تنها پوشش انتهایی پیاده می شود تا عایق رطوبتی مناسب اجرا شود ودوباره كف فرش به صورت هماهنگ دربام سه جبهه شرق ، جنوب و غرب حیاط جنوبی بنا اجرا خواهد شد .

پی قسمت میانی
با بررسی زیرزمین منزل نصیر الملك مشخص شد كه ملات روی دیوارهای انتهایی راهروهای شرقی و غربی زیرزمینی مرطوب می باشند . بررسی های بیشتر در مورد این آثار نفوذ رطوبت روی محوطه اطراف بنا ، نتایج زیر را بدست داد “

ضلع شرقی قسمت یمانی منزل نصیر الملك مجاور خانه همسایه است كه فضاهای آبریز آنها ، مانند آشپزخانه و حمام در مجاورت ضلع شرقی نصیر الملك می باشد و آبهای این قسمت را در تعمیراتی كه حدود 10 سال قبل انجام داده اند به سمت حیاط (با حدود 10 متر فاصله با منزل نصیر الملك ) به یك چاه 7 متری منتقل كرده اند كه اكنون حدود 3 متر از آن پر شده است . لوله كشی ها نیز به صورت روكار عوض شده اند . اما نكته اصلی عدم وجود عایق مناسب در كف حمام و آشپزخانه می باشد . خصوصاً كه بیشترین ضایعات رطوبتی دیوار زیرمین نیز در امتداد حمام منزل همسایه می باشد كه آثار نفوذ رطوبت كاملاً روی دیوارهای زیرزمین مشهود است و جزیره ای بودن لكه های وسط دیوار و خشكتر بودن و شوره زدن پائین آنها و خیسی ملات روی دیوار در حال حاضر نیز همگی حاكی از نفوذ رطوبت جانبی از منزل همسایه می باشند . در حالیكه گمانه های دیگر جرزهای زیرزمین، نشان داد كه آنها خشك بوده و نفوذ هر گونه رطوبت صعودی از زیرزمین رد شد .

در دیواره شرقی زیرزمین نیز نفوذ رطوبت از بالا كه مجاور كف كوچه بوده و عایق مناسب ندارد ، می باشد و خشكی و شوره بستن قسمتهای پائین این لكه ها از نفوذ رطوبتا نزولی از كف كوچه و فصلی بودن آن نشان داد . از طرفی گمانههای مختلفی كه در قسمتهای مختلف پی زیر زمین انجام شده نشان می دهد كه پی بنا از سنگ لاشه با ملات گچ نیم پزونیم كوب است كه هنوز هم كاملاً سالم است (گمانه شماره 7 ) تركهای مختلفی هم كه در زیرزمین در محل تلاقی سقف بادیوارها بوجود آمده است (با توجه به لبه ها و رنگ مصالح داخل و خارج ترك و .. ) و همچنین شاهدهای ظریفی كه به مدت 4 ماه روی تركهای مختلف قرار گرفتند و تغییری نكردند نشان میدهد كه اگر هم زمانی نشست در این پی مستحكم صورت گرفته (كه احتمالاص هم به دلیل سستی خاك زیر پی و یا نفوذ رطوبتهای جانبی و نزولی و .. بود ه ) اكنون دیگر این نشستها فعال نیستند.
از طرفی درگمانه های پی مشخص شد كه لایه ای از سنگ و پوكه آجر و خاك دستی

و .. به ضخامت 30 و بدون هیچ مــلاتی
بین كــولـی سنگی دیوار و پی مخروطی
شكل آن قرار گرفتــه (گمانه شماره 7)
كه با توجه بـه وجود آن در پــی غــرب
و شرق و تایـید اعضاء كمیته فنی مبـنی
بر وجود چــنین لایه ای در پــی بناهای
دیگری از دوران قاجار شیراز، مشـخص
شد كه احتمالاً منظور از آن,جلوگیری از
صعود رطوبت از كف به بالا بوده اسـت .
(مانند كاربری ، كادام در كفــسازی های

امروزی ) . كه با نظر مشاور سازه قرار شد این قسمت تخلیه شود و شناژی بتنی به جای آن قرار گیرد (اتیل ) چرا كه با گذشت زمان و خاك شدن قسمتی از این آجرها ، این خاك با نفوذ رطوبت به صورت گل درآمده و علاوه بر اینكه منظور اصلی از قرار دادن این لایه از بین رفته و تامین نمی شود ، بلكه به عنوئان یك لایه ضعیف و سست در برابر فشار و صعود رطوبت بین كرسی و پی سنگی عمل می نماید.
نقشه ها و دتیلهای آورده شده به صورت واضح تری روش و مراحل اجراء و مرمت را بیان می نمایند .

برای دریافت اینجا کلیک کنید