مقاله سنجش میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی

توضیحات

  مقاله سنجش میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دارای 188 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله سنجش میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله سنجش میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله سنجش میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی :

سنجش میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی

فصل اول
كلیات پژوهش

1/1 مقدمه:
دانشگاه به عنوان یك نهاد اجتماعی- فرهنگی یكی از ارزشمند‌ترین منابعی است كه جامعه برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد، این نهاد به جهت نقش تعیین كننده‌ای كه در تولید دانش (پژوهش)و انتقال دانش (آموزش) دارد به عنوان یكی از شاخص های تعیین میزان توسعه كشورها مد نظر قرار گرفته است.
همانطور كه می‌دانیم جوانان در مقطع پیش دانشگاهی تلاش زیادی برای ورود به دانشگاه می‌كنند و شاید بتوان گفت كه یكی از آمال و آرزوهای جوانان امروزی

ورود به دانشگاه می‌باشد با ورود جوانانی كه با امید و آرزو به دانشگاه راه یافته‌اند اگر تلاش كنیم كه رضایتمندی این دانشجویان تازه وارد را بطور نسبی فراهم كنیم می‌توان انتظار داشت كه این دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل تعهد داشته بیشتری نسبت به شغل ، زندگی، دیگران درآینده داشته باشند زیرا زمانیكه افراد تعهد داشته باشند دیگر رشوه خواری، ریاكاری، دروغ‌گویی برای رسیدن به اهداف خوب یا بد، فقر فرهنگی ، بی سوادی جوانان تحصیل كرده، ; وجود نخواهد داشت . بر اساس نظریه تسری Spill-over Theory رضایت از یك بخش از زندگی بروی رضایت از بخشهای دیگر زندگی مؤثر است.

(از كمپ، 278:1369)
مثلا در این تحقیق زمانیكه دانشجویان از تحصیل راضی باشند از حوزه‌های دیگر زندگی اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی، سیاسی نیز راضی خواهند بود.

2/1 طرح مساله:
دانشگاه مكانی فرهنگی و اجتماعی می‌باشد و هر ساله جمع كثیری از جوانان برای گذراندن تحصیلات عالیه وارد آن می‌شوند و هر یك از این جوانان با در نظر داشتن اهداف خاص خود (ارتقاء سطح علمی، كسب شغل بهتر، رندگی بهتر ، گرفتن مدرك،;)به این مكان مقدس قدم می‌گذارند.
اكنون با ورود این جوانان با نشاط و امیدوار به آینده و همچنین علاقمند به تحصیل مسئولیت سنگینی به عهده مسئولین دانشگاه می‌باشد ، از این جهت كه این مسئولین محترم باید از پرسنل و اساتید متعهد و كارآمد بهره گیرند، زیرا این دو قشر تماس بیشتری را با دانشجویان كه آینده سازان جامعه هستند دارند، كه توجه بیشتر این تحقیق به نقش اساتید متمركز است آنچه از یك استاد وظیفه شناس و شایسته انتظار می‌رود این است كه بكوشد از ناكامیهای درسی دانشجویانش جلوگیری كند و آنها را علاقمند به تحصیل،مطالعه، پژوهش سازد.

همانطور كه می‌دانیم دانشجویان اغلب در سن جوانی به تحصیل می‌پردازند و دوران جوانی بسیار حساس می‌باشد زیرا پایه‌های شخصیتی افراد در این دوران شكل می‌گیرد فردی كه مشغله ذهنی جز تحصیل نداشته باشد و تحصیل دانشجو با رضایت باشد البته كه این فرد در تحصیل موفق‌تر خواهد بود و آیند تضمین شده‌تری نسبت به دیگران دارد زیرا در آرامش به سر می‌برد و این دانشجویان مسلماً در آینده فرد مفید و شایسته‌ای برای خود، خانواده وجامعه خواهند بود.
در مصاحبه اكتشافی كه با چند تن از اساتید و دانشجویان انجام دادیم به نظر می‌رسید كه مقداری نارضایتی در بین دانشجویان وجود دارد به دلایلی همچون عدم وجود امكانات مختلف ، عدم وجود كاركنان دلسوز و متعهد ، هزینه‌های سنگین دانشگاه آزاد، عدم وجود اساتید با تجربه و با انگیزه ، تبعیض اساتید بین دانشجویان ، وجود مقررات آموزشی نامناسب ، ; بخاطر عدم نظارت و دقت كافی مسئولین كه موجبات نارضایتی دانشجویان را فراهم می‌كند.

بنابراین رضایت عبارت است از: حالت خوشایندی است كه بخاطر فاصله كم انتظارات با واقعیت ، ارضای نیاز حاصل می‌شود و دست یابی به هدف در موقعیت‌های مختلف برای فرد حاصل می‌شود. كسب سعادت در زندگی به عنوان هدف والای وجود انسانی تلقی شده است كه باعث رشد و شكوفایی و پیشرفت انسان می‌شود، و بالعكس عدم كسب سعادت اغلب به عنوان مانعی در راه انجام وظایف فرد تلقی می‌شود، همانگونه كه ذكر شد رضایت از زندگی بازتاب توازن میان آرزوهای فرد و وضعیت فعلی او می‌باشد. (كمبل و دیگران 1976 به نقل از اینگلمارت 1373 ص 244)

به عبارتی هر چه فاصله بین سطح آرزوهای فرد و وضعیت فعلی وی بیشتر گردد رضایتمندی كاهش می‌یابد و بالعكس هر چه فاصله بین سطح آرزوهای فرد و وضعیت فعلی وی كمتر گردد رضایتمندی افزایش می‌یابد.
بنابراین در این پژوهش اولا درپی سنجش میزان رضایت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قوچان ثانیاً می‌كوشیم كه عوامل مؤثر بر این امر را بیابیم.

3/1 اهمیت و ضرورت تحقیق
رضایت حالت خوشایندی است كه بخاطر دست‌یابی به هدف در موقعیت‌های مختلف به فرد دست می‌دهد. رضایت انواع مختلفی دارد كه عبارتند از رضایت از زندگی خانوادگی، رضایت از زندگی زناشوئی، رضایت از وضعیت اقتصادی ، رضایت از خود، رضایت مشتری ، رضایت كارگر، رضایت كافرما، رضایت از محل زندگی، رضایت مردم از سازمانهای اداری رضایت مشتركین (از شركت برق، آب، گاز، تلفن)رضایت از شغل ، رضایت از درآمد و رضایت از تحصیل كه ما بنا به دلایل زیر درصدد بر‌آمدیم تا تحقیقی در مورد رضایت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی- واحد قوچان از تحصیل انجام دهیم:

همانطور كه مشهود است عده زیادی از جمعیت كشور را جوانان تشكیل می‌دهند تعداد نسبتا زیادی از جوانان ایرانی را دانشجویان تشكیل می‌دهند واین جوانان هستند كه باید فردای كشور را به آنها سپرد و این امر زمانی تحقق پیدا می‌كند كه دانشجویان از وضعیت تحصیلی خود راضی باشند كه این رضایت از تحصیل هم برای دانشجو و هم برای جامعه ضرورت دارد. اما اگر رضایت در این سن جوانی و دوران دانشجویی برای دانشجو فراهم نشود آثار سوء فراوانی در سطح خرد، میانه، كلان خواهد داشت.

در سطح خرد
افزایش تنش ، مشكلات رفتاری ، ناامیدی ،اضطراب ، افسردگی و ; از جمله آثار منفی نارضایتی از تحصیل می‌باشد.
به عنوان مثال فردی كه تصمیم دارد تمام سعی و تلاش خود را در دانشگاه بكار گیرد و سخت درس بخواند و در راستای همین هدف نیز گام بر می‌دارد بعد مشاهده می‌كند افرادی كه به درس كمتر توجه كرده‌اند ، كمتر در كلاس حاضر شده‌اند و ; با استفاده از طرح دوستی با استاد نمره‌شان بالاتر یا مانند فرد اول می‌شود در اینصورت اگر آن دانشجو از نظر روحی حساس باشد ممكن است كه افسرده و ناامید از عدم پاداش در مقابل زحمتهایش سركوب شود.
در سطح میانه

نیز پیامدهایی چون كاهش روحیه مشاركت جویی، همكاری و تعاون ، عدم اعتماد و ; را در پی دارد.
مثلا دانشجویی كه از وضعیت تحصیلی خودناراضی باشد دیگر انگیزه‌ای ندارد همانطور كه مشاهده می‌شود بعضی اوقات چند دانشجو با هم یك تحقیق را انتخاب می‌كنندو در نهایت فردی كه علاقمندتر و با انگیزه‌تر از بقیه است ممكن بیشتر كار تحقیق را انجام دهد و بقیه فقط در نمره گرفتن شریك باشند در این صورت دانشگاه كه یك مكان اجتماعی شدن است دانشجویان مشاركت را در كار گروهی نمی‌‌آموزند پس یك مشكل كاهش روحیه مشاركت جویی به جامعه تحمیل می‌شود.

درسطح كلان
نیز پیامدهایی چون انواع مفاسد وانحرافات (بزهكاری) و درنهایت زمینه ساز مشكلات درجامعه خواهد بود.
به عنوان مثال زمانیكه دانشجویان ازتحصیل خود ناراضی باشند در آن صورت مشاهده می‌شود كه گاهی اوقات مثلا بعضی از دانشجویان یك تحقیق مشابه تحقیق خود(از دانشجویان دیگر، دانشگاههای دیگر، ;)‌كپی می‌كنند و به استاد تحویل می‌دهند این عمل دانشجو یك نوع تقلب محسوب می‌شود. بنابراین شناسایی و ریشه‌یابی عواملی كه در متغیر رضایت تاثیر( مثبت و منفی) می‌گذارد ما را در جهت پیشبرد اهداف كوتاه‌مدت و درازمدت یاری خواهد كرد.

4/1 اهداف تحقیق
الف- 4-1- هدف كلی
هدف اساسی این پژوهش پاسخگویی به سوال اساسی تحقیق تحت عنوان سنجش میزان رضایت دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی‌– واحد قوچان در سال 85-1384 از تحصیل و بررسی عوامل موثر بر آن می‌باشد.
ب- 4-1 اهداف جزئی
1- بررسی رابطه متغیر وابسته تحقیق با متغیرهای زمینه‌ای (جنس، سن، وضعیت تأهل و;)
2- بررسی وجوه تمایز رضایت در بین دانشجویان با توجه به ویژگیهای اجتماعی و اقتصادی آنان (تعداد اعضای خانواده ، تحصیلات پدر، شغل پدر و ;)‌
3- بررسی رابطه متغیر وابسته تحقیق با متغیرهای مستقل (امیدواری به آینده شغلی، احترام به دانشجو و;)

فصل دوم
مبانی نظری تحقیق

1/2 تعریف رضایت از دیدگاه صاحبنظران جامعه شناسی
1- رضایت Gratification
احساس شادی یا ارضایی كه یك فرد، هنگامیكه از دیگران پاداش می‌گیرد یا توسط آنها تأیید می‌شود، تجربه می‌كند، بر اساس نظریه یادگیری، رضایت مثبت درتقویت رفتاری كه پاداش گرفته موثر بوده و درنتیجه احتمال اینكه فرد در آینده تحت شرایط مشابه همان رفتار را تكرار كند، افزایش می‌یابد. (خضر نجات ، حمید 69:1369)
2- رضایت satisfaction
بیشتر جنبه اجتماعی و روانی دارد ودر برابر آن Gratification خوشایندی جنبه عاطفی و روانشناختی قوی‌تری دارد. رضایت بیشتر از یك عین یاامر خاصی موردنظر است و نهایتاً تمایل شخص را به یك موضوع می‌سنجد بنابراین می‌توان گفت رضایت نوعی گرایش است ولی هرگرایش رضایت نیست در واقع رضایت نوعی گرایش خاص است و محدودتر از گرایش است. (چلبی 1375)
3- رضایت
هر چه فاصله بین ایده‌آل وواقعیت كمترشود فرد راضی‌تر خواهد بود و هرچه فاصله بین ایده‌آل و واقعیت بیشتر شود فرد ناراضی تر خواهد بود.
(رفیع پور، فرامرز 15:1372)
4- رضایت
هروشكا دسترسی به هدف و ارضای نیاز با احساس رضایت و تجربیات مطبوع را همراه می‌داند وعدم ارضا نیاز را با نارضایتی و ارزشهای احساس منفی.
(رفیع پور، فرامرز، 17:1372)
تعریف رضایت در پژوهش حاضر
حالت خوشایندی است كه به خاطر دستیابی به هدف د رموقعیت‌های مختلف به فرد دست می‌دهد.
به عبارت دیگر حالت خوشایندی است كه به خاطر فاصله كم بین انتظارات با واقعیت به وجود می‌آید دراین صورت ارضای نیاز راحت تر و دست‌یابی به هدف در موقعیت‌های مختلف برای فردحاصل می‌شود.

2/2- پیشینه تحقیق
هر پدیده دارای سابقه یا پیشینه‌ای است كه مطالعه سابقه آن محقق را در شناسایی و درك ماهیت آن پدیده یاری می‌كند. پدیده‌های اجتماعی وابسته به گذشته‌اند و در زنجیره‌ای از تداوم جای می‌گیرند و هویت آنان بدون در نظر گرفتن گذشته ای كه در آن تكوین یافته‌اند به دست نخواهد آمد وقتی محقق در خصوص موضوع مورد تحقیق به منابع مختلف مراجعه می‌كند
اولاً: از محتوای منابع در رابطه با موضوع آگاه می‌شود و بر اساس آن می‌تواند حدو مرز شناخت علمی‌را در رابطه با موضوع مشخص كند و آماده شود تا یك گام به جلو بردارد.
ثانیاً: با آگاهی از نكات قوت وضعف منابع در برخورد با موضوع می‌تواند چارچوب نظری جامع‌تر و واقع‌بینانه‌تری را شكل دهد واز ارتكاب خطاهای گذشتگان بپرهیزد.
ثالثاً: در قالب این چارچوب نظری عمده‌ترین مفاهیم یا متغیرها را انتخاب كندو با پیش‌بینی روابط احتمالی در بین آنها فرضیه‌هایش را رشد دهد.
(عبدالهی ،‌13:1374)
درتحقیق حاضر از طرح خانم مژگان عظیمی‌هاشمی‌كه شامل 12 پیشینه داخلی و خارجی بوده است كه از این تعداد 7 مقاله داخلی و 5 مقاله خارجی بوده است.
همچنین از طرح آقای غلامرضا صدیق اورعی كه شامل 3 مقاله داخلی بوده نیز استفاده شده است.

1/ 2/2 -بیشینه پژوهش های داخلی
بررسی عوامل موثر بر رضایت مشتری و افزایش فروش فروشگاههای زنجیره‌ای رفاه استان تهران
در این تحقیق كه توسط علی اكبر سجادی در سال 1375 صورت گرفته است فرضیات تحقیق را عوامل قیمت،برخوردو رفتار مناسب با مشتریان، تنوع و جور بودن كالا و خدمات متنوع فروشگاه درنظر گرفته است. واین موارد را به عنوان عوامل بسیار موثر بر رضایت مشتری وافزایش فروش فروشگاههای زنجیره‌ای رفاه برشمرده است.
(عظیمی‌هاشمی، مژگان 9:1381 به نقل از سجادی ، علی اكبر 1375)
بررسی موثر رضایت بخش مشتریان بانكی به منظور بهبود و بالندگی سازمان
(در مورد مطالعه بانك ملت مشهد- تهران)
این پژوهش توسط محمدرضا پورایرج در سال 1377 انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان داد كه :
بانكها از طریق توجه به نیازها وانتظارات مشتریان خود می‌توانند ضمن افزایش كیفیت ارائه خدمات بانكی موجبات رضایتمندی مشتریان را فراهم نمایند.
سرعت عمل كاركنان در ارائه خدمات بانكی از عوامل موثر دیگری است كه مشتریان به آن حساسیت زیادی داشته‌اند.
باوجود مدیریت صحیح منابع انسانی دربانكها، روابط بین كاركنان و مدیران بهبود یافته تا موجب ایجاد انگیزش كاری وافزایش رضایت شغلی كاركنان و ارائه خدمات بانكی به طور بهینه شود.
(عظیمی‌هاشمی، مژگان 8-1381:9 به نقل از پورایرج محمدرضا 1377)

بررسی موثر رضای بخشی مشتریان بانكی به منظور بهبود وبالندگی سازمان(درمورد مطالعه بانك ملت مشهد- تهران)
این پژوهش توسط محمدرضا پور ایرج در سال 1377انجام شده است.
نتایج این پژوهش نشان داد كه:
1- بانكها از طریق توجه به نیازها و انتظارات مشتریان خود می‌توانند ضمن افزایش كیفیت ارانه خدمات بانكی موجبات رضایتمندی مشتریان را فراهم نمایند.
2- سرعت عمل كاركنان در ارائه خدمات بانكی از عوامل موثر دیگری است كه مشتریان به آن حساسیت زیادی داشته‌اند.
3- با وجود مدیریت صحیح منابع انسانی در بانكها، روابط بین كاركنان و مدیران بهبود یافته تا موجب ایجاد انگیزش كاری وافزایش رضایت شغلی كاركنان وارائه خدمات بانكی به طور بهینه شود.
(عظیمی‌هاشمی، مژگان 1381: 8-9 به نقل از پورایرج محمدرضا 1377)

بررسی میزان رضایت بیمه شدگان تأمین اجتماعی تهران از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی
این پژوهش توسط آقای عبدالحسین نیك گهر انجام شده است.
یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد كه میل به قدرشناسی از جانب دیگری كه در احترام اجتماعی و در رتبه و مقام و شغل منعكس می‌شود.
بالاترین اهمیت را در رضایت شغلی دارد وضع تغذیه بیمه شدگان نسبت به خدمات غیردرمانی سازمان كم ‌است و بیشتر با مستمری بازنشستگی معتقدند كه سازمان تا حدودی نیاز‌های درمانی آنان را تأمین می‌كند بیش ازنیمی‌از بیمه‌‌شدگان از خدمات درمانی مسقیم رضایت داشته‌اند.
(عظیمی‌هاشمی، مژگان 9:1381 به نقل از نیك گهر، عبدالحسین)

سلیمانی دریچه ، براتعلی ، بررسی رضایتمندی از زندگی بعداز مهاجرت درمیان گروهی از مهاجرین ساكن خمینی شهر، پایان‌نامه كارشناسی ارشد، دانشكده علوم اجتماعی علامه، 1373

رضامندی از زندگی بیانگر میزان ارضا تمایلات و نیازهای اساسی انسانها بوده واز این طریق مفهوم رضامندی با نیاز ارتباط می‌یابد. رضامندی از زندگی به عنوان ارضا نیازهای اساسی و تلقی مثبت و احساس خوشایند افراد نسبت به قلمروهای مختلف زندگی است. از تئوری نیازهای پنجگانه (فیزیولوژیك، ایمنی، اجتماعی، احترام یا صیانت ذات و خودشكوفایی) مازلو به عنوان چارچوب تعیین نیازهای اساسی استفاده شده است. نتایج تحقیق بر اساس نمونه 140نفری دربین مهاجرین ساكن خمینی‌شهر نشان می‌دهد در جامعه مورد مطالعه رضامندی افراد از نیازهای سطوح بالا و به عبارتی نیازهای معنوی در حد قابل توجه بوده و كمبودهای افراد و نارضامندیهای آنها بیشتر به نیازهای سطوح پایین و نیازهای مادی و فیزیولوژیك مربوط می‌شود. درتبیین مكانیسم رضامندی از زندگی بعد از مهاجرت وعوامل موثر بر آن از تئوری های نیاز، مبادله درجامعه شناسی و تئوریهای برابری، احتمال وانتظار ودو عاملی هرزبرگ درروان‌شناسی اجتماعی استفاده شده است.

بر اساس مدل نظری امرمهاجرت به عنوان نوعی مبادله اقتصادی در بازار تصور شده است كه در آن ویژگی ها و امكانات افراد در زندگی قبل از مهاجرت به عنوان داده و امكانات و ویژگیهای زندگی بعداز مهاجرت به عنوان نوعی «ستاده» در مبادله مهاجرت تلقی می‌شود. هرچه ستاده‌های افراد در مقابل داده‌های آنها بیشتر و یا در همان حد انتظار باشد، یا احتمال بیشتری برای كسب ستاده‌ها در آینده وجود داشته باشد. رضامندی از زندگی بعد از مهاجرت بیشتر می‌شود. بر اساس نتایج این تحقیق با افزایش سن خواسته‌ها كمتر شده و رضامندی بیشتر می‌شود. پایگاه اجتماعی و آگاهی اجتماعی هر چه از سطوح بالاتر برخوردار باشند، توقعات بیشتر و احساس نیاز بیشتر و رضامندی كمتر می‌شود. تمایل به زندگی در شهر، داشتن روحیه تقدیرگرا، خوشبینی نسبت به آینده، داشتن انگیزه برای زندگی در محل و ارزشها و ایده‌آلهای سطح پایین موجب افزایش رضامندی از زندگی بعد از مهاجرت است.

(عظیمی‌هاشمی، مژگان 1382 به نقل از سلیمانی دریچه، براتعلی 1373)

سنجش میزان احساس خوشبختی سرپرستان خانوارهای تهرانی، پایان‌نامه كارشناسی ارشد جامعه شناسی، 1373
فرضیات اصلی این تحقیق این بوده است كه احساس خوشبختی با شغل، تحصیلات ، درآمد، اوضاع اقتصادی، رضایت شغلی، رضایت كلی از زندگی ، اعتماد به دیگران پیوستگی مثبت و با بیگانگی پیوستگی منفی دارد.
رضایت از زندگی شاخصی مركب از چند خرده شاخص ذیل تعریف شده است:
1- رضایت از زندگی خانوادگی
2- رضایت از مسكن (محل سكونت، رضایت از محله)
3- شاخص تندرستی
4- رضایت از شغل- رضایت از همكار و مافوق
پیوستگی شاخص رضایت از زندگی با احساس خوشبختی، درآمد، رتبه شغلی و اعتماد و پیوستگی منفی با بیگانگی مؤید اعتبار و روایی نسبی آن است. در سنجش بیگانگی از مقیاس آنومی‌لاسرول srole’s anomie scale 5 گویه ) كه توسط دكتر محسنی تبریزی نرم شده است استفاده شد.
1- به نظر شما بیان مشكلات به مسئولین چقدر ثمر بخش است.
2- بعضی معقتدند امروزه آدمی‌ناگزیر است همواره در فكر حال بوده در قید آینده نباشد نظر شما چیست؟
3- واقعا نمی‌توان به كس اعتماد كرد

4- اوضاع و احوال خیلی از مردم عادی روز به روز بهتر می‌شود.
5- چقدر به آینده خوشبین هستید.

جهت سنجش احساس خوشبختی چون احساس خوشبختی بر حسب نظام‌های ارزشی اجتماعی متنوع و گوناگون است و تعریف صریح و روشنی ندارد از پاسخگویان به طور كلی سئوال شده چقدر احساس خوشبختی می‌‌كنند و پاسخ ها در مقیاس 5 گزینه‌ای است.
(عظیمی‌هاشمی‌، مژگان 1382: ص 20)

نظرسنجی از مردم تهران درباره كیفیت زندگی «رضایت ازمحل زندگی» ، مركز تحقیقات ، مطالعات و سنجش برنامه‌های صدا و سیما
مفهوم رضایت از زندگی دراین بررسی از بعد میزان برخورداری از تسهیلات و امكانات محل سكونت موردارزیابی قرار گرفته است نتایج مربوط به شاخص احساس امنیت و وجود امكانات آموزشی وتفریحی نشان می‌‌دهد كه بیشترین عدم رضایت در بعد مورد اشاره در میان مناطق بسیار پایین و نسبتاً پایین دیده می‌شود. رضایت ازهوای محله و چگونگی جمع آوری زباله نیز نتایج مشابهی داشته است. نتیجه گیری كلی این بوده است كه با افزایش سطح پایگاه اقتصادی – اجتماعی منطقه محل سكونت پاسخگویان رضایت كلی از محله مورد سكونت افزایش می‌یابد.

(عظیمی‌هاشمی، مژگان 8:1382)

وضعیت و نگرش جوانان ایران ، گزارش نهایی نتایج پژوهش مشاوره ملی جوانان، 1380
این پژوهش با هدف شناسایی نگرش جمعیت جوانان 14 تا 30 ساله كشور نسبت به حوزه‌های اساسی در قلمرو هویت و فرهنگ ملی ، باورهای دینی ، سیاست و نهادهای اجتماعی ، برخورد با جهان غرب، آموزش و پیشرفتهای علمی‌، شغل و خانواده و ; انجام شده است. جامعه آماری تمامی‌جوانان 14 تا 30 ساله شهری كشور است كه سی‌و‌چهار ‌هزار و پانصد و بیست و یك نفر حجم نمونه را تشكیل داده‌اند.

مدل راهنمایی بررسی وضعیت و نگرش جوانان با استفاده از نظریه زمینه‌های اجتماعی- فرهنگی و نظامهای اكولوژیكی یا بوم شناختی اقتباس و گسترش داده شده است.این مدل راهنما ، كه بصورت ارتباط متقابل و پویایی چهار نظام محیطی فرهنگی اجتماعی (نظام كوچك ، نظام میانی، نظام بیرونی و نظام بزرگ)و به شكل چهار سطح متحدالمركز نشان داده می‌شود كمك می‌كند كه محیط و زمینه‌های زندگی و فرهنگی اجتماعی نوجوانان و جوانان در یك مفهوم وسیع و دارای سطوح گوناگون ، كه ساختارهای درهم پیچیده و مرتبط با یكدیگر دارد، مورد بررسی واقع گردد. به این ترتیب مطالعه زمینه‌ها و عوامل اجتماعی ، فرهنگی مؤثر بر زندگی نوجوانان و جوانان مستلزم توجه به چهار نظام محیطی فرهنگی- اجتماعی مذكور است كه آنها را می‌توان در حوزه‌های مطالعاتی زیر بررسی كرد.

الف- حوزه‌های مربوط به وضعیت فردی در نظام كوچك ، ویژگیهای روانی – اجتماعی و هویت نوجوانان و جوانان
ب- حوزه‌های مربوط به نظام میانی : ارتباطها و مسائل جوانان از نظر محیط نزدیك اجتماعی – فرهنگی آنان (خانواده – دوستان، وضعیت ازدواج و ;)
ج- حوزه‌های مربوط به نظام بیرونی، وضعیت محیط‌های دورتر اجتماعی – فرهنگی (‌آموزش و پرورش، آموزش عالی، رسانه‌های گروهی و ;)
د- حوزه‌های مربوط به نظام بزرگ : وضعیت و هویت ملی (قانونگرایی ، آزادی ، غرورملی، مشاركت مردم، . ;)
همچنین بر اساس این تحلیلها به مقایسه ابعاد مختلف نگرش جوانان پرداخته شده است:
الف- وضعیت فردی زندگی جوانان شامل: 1- وضعیت اجتماعی 2-وضعیت روانشناختی
ب‌- نگرش بر ارتباطهای نزدیك جوانان كه شامل دیدگاههای آنها در مورد 1- خانواده 2- دوستان 3- آموزش 4- كار می‌شود
ج- نگرش جوانان برنهادهای بیرونی اجتماعی و فرهنگی كه در برگیرنده دیدگاههای جوانان در مورد 1- نهادهای آموزشی 2-نهادهای اجتماعی سیاسی 3- نهادهای فرهنگی 4- نهادهای مذهبی و انقلابی است.
د- نگرش جوانان بر وضعیت و مسائل بزرگ ملی و جهانی كه شامل مسائل مربوط به 1- هویت ملی 2- اعتقادات دینی 3- فرهنگ غرب 4- ارزشهای ملی و فراملی می‌شود .

بر اساس مدل مذكور متغیرهای پژوهش به سه بخش عمده تقسیم شده‌‌اند.
1- متغیرهای زمینه‌ای : متغیرهایی كه در تجزیه و تحلیل‌ها یا بعنوان متغیر كنترل یا به عنوان متغیر تعدیل كننده مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
2- متغیرهای اصلی: در واقع نمراتی است كه از سئوالات پرسشنامه‌ها بدست آمده‌است.(كه شامل متغیرهای مستقل و وابسته می‌شود.)
3- متغیرهای مدل تحقیق: این متغیرها بر اساس مدل تحقیق كنارهم قرار گرفته و در مورد خرده مدلهای پژوهش با یكدیگر تركیب شده‌اند.

خلاصه‌ای از نتایج پژوهش مذكور در محورهای سلامت روان، رضایت از محیط زندگی و اعتقادات دینی در بین دانش آموزان كه به موضوع پژوهش حاضر نزدیك است به شرح ذیل می‌باشد. مقایسه بین دو گروه دختر و پسر دانش‌آموز در مورد مسائل مختلف نشان می‌دهد كه د ر موضوعات وضعیت اقتصادی ، وضعیت تحصیلی و قدرت زندگی ،‌نگرش مثبت پسران دانش آموز از دختران دانش‌آموز بیشتر است. درمورد سلامت روانی، نگرش به دوستان، نگرش به كاركرد مذهبی مساجد هر دو گروه تقریباً وضعیت یكسانی دارند، امادرموضوعات نگرش به خانواده ، دانشگاه، صدا و سیما ونهادهای سیاسی نگرش مثبت دختران دانش آموز از هنجار گروه، پسران دانش آموز دراین موارد بالاتراست. هم پسران و هم دختران دانش آموز از نظر سلامت روانی در سطح پایین‌تر از متوسط قراردارند. بخصوص دختران دانش‌آموز در مقایسه باپسران از نظر سلامت روانی وضعیت نسبتا بدتری دارند.

– پسران دانش آموز در مقایسه با دختران نگرش منفی‌تری نسبت به نهادهای سیاسی دارند.
– دختران دانش آموز درمقایسه با پسران نگرش مثبت تری نسبت به فرهنگ و تمدن ایران دارند.
– با افزایش (بالارفتن)‌مقطع تحصیلی نگرش جوانان نسبت به خانواده نیز بهتر می‌شود.

– با افزایش سن و ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر نگرش مثبت دانش آموزان جوان نسبت به دوستانشان نیز بالاتر می‌رود.
– دانش‌آموزان سالم از وضعیت اقتصادی بهتر در مقایسه با سایر گروهها برخوردارند .
دانش‌آموزان مشكل‌دار از نظر تحصیلی وفرهنگی نیز در شرایط نامناسبی هستند در حالیكه دانش‌آموزان كاملاً سالم عموماً از خانواده‌های تحصیل‌كرده تر ودارای شرایط فرهنگی بهتری هستند. بررسیهای به عمل آمده نشان داد كه رضایت از خانواده با سلامت روانی رابطه مسقیم دارد. به این معنی كه هر قدر رضایت فرد از خانواده بیشتری شود.
سطح سلامت روانی وی بالاتر می‌شود. دانش‌آموزانی كه درگروه مشكل دار قرار گرفته‌اند، كمترین سطح رضایت از خانواده و دانش‌آموزانی كه در گروه كاملاً سالم قراردارند، بیشترین رضایت را از خانواده دارند.

– نگرش مثبت دانش‌آموزانی كه در گروه مشكل دار قرار دارند نسبت به دوستانشان از سایر گروهها بیشتر است. گروه مشكل دار عموماً نسبت به خانواده‌شان نیز نگرش چندان مثبتی ندارند.

– به طور كلی می‌توان گفت فردی كه به لحاظ روانی سالم‌تر است، دیدگاه مثبت‌تری به زندگی و امور اطراف خود دارد.
– جوانان دانش آموزی كه از سلامت روانی بیشتری برخوردارند نسبت به اعتقادات قلبی دینی نگرش مثبت بیشتری نشان می‌دهند . به عبارتی برخورداری از اعتقادات دینی با سلامت روانی همبستگی بالایی دارد.

– مقایسه نگرش در مقوله شهرها نشان داد كه: دانش‌آموزان اصفهانی و تهرانی در مقایسه با سایر شهرها نگرش مثبت تری نسبت به دوستانشان دارند.
– دانش‌آموزان تهرانی در مقایسه با دیگران از نظر اعتقادات قلبی دینی درسطح پایین‌تری قرار دارند.
– سلامت روانی با وضعیت اقتصادی رابطه مستقیمی‌دارد. عموماً هر قدر دانش آموزان از امكانات زندگی بیشتری برخوردار باشند، سلامت روانی آنها بالاتر است.

– نگرش دانش‌آموزان با وضعیت اقتصادی پایین، نسبت به خانواده‌هایشان چندان مثبت نیست.
– هر قدر دانش‌آموزان از قدرت زندگی بالاتری برخوردار باشند، سلامت روانی آنها نیز بیشتر است. همچنین نگرش به خانواده با قدرت زندگی رابطه مستقیم دارد. یعنی هر قدر دانش آموز از قدرت زندگی بیشتری برخوردار است نگرش بهتری نسبت به خانواده خود دارد.
– نگرش دانش‌آموزانی كه در گروه قدرت روانی پایین‌قرار گرفته‌اند، نسبت به دوستانشان از سایر گروه‌ها مثبت‌تر است. چنین به نظر می‌رسد كه نوجوانان و جوانان دانش‌آموزی كه قدرت زندگی بالاتری دارند، درمجموع نسبت به زندگی اطراف خود احساس بهتری دارند تا كسانی كه از نیرومندی روانی لازم برای زندگی برخوردار نیستند .

– نگرش به اعتقادات قلبی دینی نیز با قدرت زندگی رابطه مستقیم دارد. هر قدر دانش‌آموزان از قدرت زندگی بیشتری برخوردار باشند، نگرش مثبت‌تری نسبت به اعتقادات دینی قلبی دارند.
– مقایسه میانگین ‌های دانش آموزان در مقوله وضعیت تحصیلی (فرهنگی) نشان داد كه هر قدر دانش آموزان از وضعیت اقتصادی بالاتری برخوردار باشند، ا زنظر تحصیلات خانواده نیز وضعیت بهتری دارند و هر قدر وضعیت تحصیلی خانوادگی بهتر باشد از سلامت روانی بهتر و بالاتری برخوردارند.

برای دریافت اینجا کلیک کنید