مقاله در مورد محاسبه تبخیر و تعرق گیاه آفتابگردان

توضیحات

 مقاله در مورد محاسبه تبخیر و تعرق گیاه آفتابگردان دارای 32 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد محاسبه تبخیر و تعرق گیاه آفتابگردان  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد محاسبه تبخیر و تعرق گیاه آفتابگردان،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد محاسبه تبخیر و تعرق گیاه آفتابگردان :

محاسبه تبخیر و تعرق گیاه آفتابگردان

آفتابگردان
امروزه آفتابگردان از نظر مجموع محصول و تجارت جهانی یكی از دانه های روغنی عمده جهان محسوب می شود و احتمالا حتی اهمیت آن باید بیشتر شود. این روند نخست مرهون معرفی ارقام پاكوتاه هیبرید است كه میزان بازدهی آنها بالاست. این انواع نه تنها میزان روغن را در هر هكتار افزایش داد بلكه امكان كاشت مكانیزه سودمندتری را فراهم آورد. تاكید بر فواید چربیهای اشباع نشده در غذای انسان، استفاده از روغن آفتابگردان را در روغهای خوراكی و غذاهی پختنی افزایش داد.

تاریخ كشت:
حداقل حرارت لازم برای جوانه زدن بذر آفتابگردان حدود 8 تا 10 درجه سانتیگراد در خاك است. معمولا این حرارتها در خاك با رسیدن میانگین شبانه روزی حرارت هوا به 10 تا 15 درجه سانتیگراد (بسته به عوامل خاك و اقلیم) تامین می گردد. طول فصل رشد مورد نیاز رقم، زمان وقوع اولین سرمای كشنده (حدود2- درجه سانتیگراد ) در پائیز، برخورد دوران گرده افشانی با فعالیت حشرات و فرار دوران گرده افشانی و اوایل دانه بندی از گرمای شدید تابستان(حرارت های ماكزمم بیش از 35 درجه سانتیگراد ) از عوامل تعیین كننده در انتخاب تاریخ مناسب كشت آفتابگردان است.

روش كاشت:

آفتابگردان را در شرایط دیم روی بستر مسطح یا داخل جوی كم عمق می كارند. ولی تحت شرایط آبیاری روی پشته كشت می گردد. معمولا كاشت با ردیف كار ذرت انجام می شود. عمق كاشت بذر روب پشته 5 تا 7 سانتیمتر و در روی بستر مسطح 3 تا 5 سانتیمتر می باشد. فاصله ردیفهای كاشت 70 تا 90 سانتی متر و فاصله بین بوته ها 15 تا 30 سانتیمتر مناسبت است. تراكم بوته به روقم، وضعیت رطوبتی خاك و ماشین آلات بستگی داشته و معمولا بین 4 تا 8 بوته در متر مربع می باشد.
در شرایطی كه برداشت كاملا مكانیزه است از ارقامی استفاده می كنند كه بیش از یك طبق در بوته تولید می كند. همیچنین تراكم بوته را زاید می گیرند. این عمل سبب تولید طبقهای كوچكی می گردد كه سریعا خشك شده، هنگام رسیدگی مستقیم قرار گرفته و برداشت تسهیل می گردد. چنانچه براشت با دست انجام می شود می بایستی از ارقامی استفاده كرد كه تولید ساقه های جانبی ننموده و فقط یك طبق بزرگ در انتهای ساقه اصلی دارد. همچنین تراكم بوته را كم می گیرند تا طبقهای بزرگی تشكیل شود و برداشت آنها ساده تر باشد. در این شرایط و در صورت امكان جهت كاشت را شمالی – جنوبی انتخاب می كنند تا اكثر طبقهای آفتابگردان در زمان رسیدگی بطرف شرق آویزان باشد. كارگران برداشت كننده روی تریلر سوار می شوند و طبقها را بسهولت قطع و جمع می كنند.
در بعضی شرایط حصول تراكم مطلوب بوته از طریق كاشت با تراكم نهائی امكان پذیر نیست. در چنین وضعی می بایستی محصول را متراكم كاشت و هنگامیكه بوته ها 2 تا4 برگ حقیقی دارد نسبت به تنك كردن محصول اقدام كرد. میزان بذر در كشت ردیفی تا 5 تا 10 كیلو درهكتار و دركشت دستپاش غیر ردیفی به 15 تا 20 كیلو در هكتار می رسد.
جمعیت مطلوب (تعداد بوته ها در هر هكتار عرض ردیف(cm)
75000 50000 40000 32000 28000
28

21
19
16
15
13
13
13
11

11
10 43
33
28
25
21
21
20
18
11
16
15 53
41
35
31
28
26
25
23
16
20
19
66
51
44
39
35
33
31
29
21
25
24
75
60
50
44
40
37
36
33
30
29
27 35
45
53
60
68
70
75
83
88
90
100

كنیا استرالیا
بازدهی
(كیلوگرم در هكتار) تاریخ بازدهی
(كیلوگرم در هكتار) تاریخ
986
885
549
235
14 خرداد
5 تیر
26 تیر
16 مرداد 2522
3640
3345
3427
3192
2512
790 5 شهریور
5 مهر
3آبان
1آذر
29 آذر
28 دی
26 بهمن

آبیاری
با اینكه آفتابگردان به خشكی خاك مقاومت دارد و تولید دیم آن امكان پذیر است اما حصول عملكرد های خوب مستلزم تامین رطوبت كافی در خاك طی تمامی طول دوره رشد گیاه است. حساسیت به كم آبی در افتابگران در زمان تشكیل جوانه گل تا هنگام رنگ گیری كامل دانه ها زیاد است. آبیاری محصول در این مرحله می بایستی هنگامی انجام گیرد كه پتانسیل آب در خاك به حدود 05 اتمسفر رسیده و یا بیش از 50% رطوبت قابل استفاده از عمق 20 تا 30 سانتیمتری خاكهای دارای بافت متوسط خارجی نگردیده باشد. تنش رطوبتی در این مرحله موجب نقصان تعداد بذر در طبق و در نتیجه عملكرد در هكتار می شود. چنانچه تنش رطوبتی طی دوره 20 روزه پس از ریزش

گلبرگها پیش آید موجب نقصان درصد روغن دانه می گردد. ملاك آبیاری آفتابگردان از زمان پس از استقرار محصول تا تشكیل جوانه های گل و نیز از زمان رنگ گیری دانه تا رسیدگی محصول، رسیدن پتانسیل آب در خاك به 1- تا 2- اتمسفر یا تحلیه حداكثر 60 تا 65 % از رطوبت قابل استفاده در خاكهای دارای بافت متوسط است. معمولا در هر آبیاری خاك را بسته به مرحله رشد گیاه و نفوذ پذیری خاك تا عمق 50 الی 150 سانتیمتبری به حد ظرفیت مزرعه می رسانند.
اشكال بزرگ آفتابگردان آبی در مقایسه با سیار محصولات، ارتفاع آفتابگردان با سیستم نسبتا محدود ریشه است. هنگامی كه آفتابگردان تحت شرایط فاریاب در نواحیی كاشت می شود كه معمولا بادهای شیدی می وزد، بوته ها بسهولت ریشه كن می شوند، زیرا خاك خیس آنها را بخوبی نگاه نمی دارد.برای اطمینان از تشكیل دانه های آفتابگردان آخرین آبیاری زمانی است كه طبقها در حال رسیدن باشند.
هنگامی كه آفتابگردان پس از محصولی كاشت شود كه بسیار آبیاری شده باشد یا در نقاطی كاشت شود كه رطوبت زیر خاك بطور طبیعی بالا باشد، فقط با 300 –500 میلیمتر آب بیشتر، محصولات خوبی به بار خواهد آمد. در شرایط طبیعی مصرف آب آفتابگردان عمدا به 150 سانتیمتر بالای خاك محدود می شود، اما اغلب گزارش می شود كه ریشه تا دو برابر این مقدار در خاك نفوذ می كند.
یك بار آبیاری قبل از كاشت و یك بار در زمانی كه طبقهای گل در حال شكل گرفتن هستند و در

این بین، حداقل دو بار آبیاری دیگر با فواصل مناسب ضروری است.
رطوبت اضافی برای آفتابگردان در هر مرحلا از رشد مضر است و میزان خسارت مستقیما به طول دوره غرقابی شدن بستگی دارد. امروزه به ویژه هنگامی كه هیبرید های كوتاه كاشت می شوند، آبیاری بارانی آفتابگردان بیشتر معمول است.

محصول روغن
(کیلوگرم در هكتار) درصد روغن شوری خاكEc*103 رفتار
كم نمك ترین آب در دسترس
5590
4980
4180
3760
2960
2790
1920 411
413
395
39
38
371
358 05
09
12
16
21
21
32 11
2= میزان شوری
4=
6=
8=
12=
16=

رابطه بین آب – خاك- گیاه و اتمسفر

رابطه بین آب- خاك – گیاه و اتمسفر را می توان به این صورت توصیف كرد كه گیاه برای زنده ماندن نیاز به آب دارد و آب بصورت ذخیره در خاك موجود است. اتمسفر انرژی لازم برای گیاه را تامین می كند تا بتواند آب مورد نیاز خود را از خاك دریافت كند. این فرایندهای به ظاهر ساده در یك سیستم بسیار پیچیده و مرتبط صورت می گیرد. كه به آن زنجیره متاثر از اجزا دیگر بوده و بر سایر عناصر نیز اثر می گذارد. بطوریكه هیچ فرایندی از آن را نمی توان به صورت ساده و مستقل در نظر گرفت و اگر عملا گاهی اوقات از فرایندهای جداگانه ای مانند تعرق، جذب، تبخیر و یا امثال آن بحث می شود فقط از نظر ساده كردن موضوع و تبین آن می باشد. گیاه در مناطق خشك و نیمه خشك كه مسئاله كمبود آب یكی از معضلات كشاورزی می باشد تعرق اساسی ترین فرایندی است كه در

زنجیره آب – خاك – گیاه و اتمسفر صورت می گیرد. حدود 90 درصد اجزا فعال گیاه از آب تشكیل شده و بیش از 99 درصد آب مصرفی گیاه صرف تبخیر و تعرق می شود.
بطور كلی فرایند تبدیل آب مایع به بخار را تبخیر می گویند. این تبخیر ممكن است از سطح آزاد آب، سطح مرطوب خاك و یا به صورت تعرق از سطح گیاه صورت بگیرد. در فعالیتتهای عمرانی تبخی

ر ازدو نظر حئز اهمیت است. اولا تبخیر مستقیم از سطح رودخانه ها، دریاچه ها، و مخازن سدها كه باعث تلفات آب می شود. ثانتا تبخیر و تعرق اطراف سطح پوشش گیاهی- داخلی حوزه های آبریز نیز جز تلفات محسوب می گردد. برآورد میزان آبیكه بمصرف تعرق زراعت و درختان می رسد بر اساس تبخیر و تعرق است حتی ابعاد و اندازه شبكه های آبیاری نیز تابع مستقیمی از مقدار و زمان آب مصرفی است كه بصورت تبخیر و تعرق وارد جو می گردد. رابطه بین آب، خاك، گیاه و اتمسفر به این ترتیب است كه گیاه برای ادامه زندگی به آب نیاز دارد و آب بصورت ذخیره در خاك موجود است. اتمسفر انرژی لازم را برای گیاه تهیه می كند تا بتواند آب مور نیاز خود را از خاك دریافت كند. مقدار آبی كه زمین در اثر تبخیر و تعرق از دست می دهد به عوامل اقلیمی نوع گیاهان و درصد پوشش گیاهی بستگی دارد.
در صورتیكه آب به اندازه كافی در اختیار باشد تبخیز و تعرق با حداكثر توان خود صورت می گیرد كه مقدار آنرا تبخیر و تعرق پتانسیل گویند. در طبیعت تبخیر و تعرق واقعی وجود دارد كه مقدار آن از تبخیر تعرق پتانسیل كمتر است. از روی میزان تبخیر و تعرق در واقع می توان به نیاز آبی یك گیاه پی برد.
تبخیر تعرق در پوشش گیاهی
در زنجیره آب- خاك – گیاه و اتمسفر، آب مستقیما از سطح خاك و یا توسط گیاه بداخل اتمس

فر وارد می شود. انتقال آب از سطح خاك یا سطح آزاد آب به هوا را تبخیر Evaperation و خروج آن از گیاه را تعرق Transpiration گویند.
این پدیده ها رویهمرفته بنام باركننده Evapotranspiration نامیده می شوند. منظور از تعیین تبخیر تعرق براورد مقدار آبی است كه باید به یك پوشش زراعی داده شود تا در طول دوره رویش صرف تبخیر تعرق نموده و بدون آنكه با تنش آبی مواجه شود، رشد خود را تكمیل نموده و حداكثر مقدار محصول را تولید كند.

عوامل مهمی كه در مقدار تبخیر تعرق گیاهان تاثیر می گذارد اقلیم منطقه و صفات مشخصه هر گیاه است.
برای براورد تبخیر تعرق از دو روش مستقیم و غیر مستقیم می شود استفاده كرد. در روش مستقیم بخش كوچك و كنترل شده ای از مزرعه را مجزا كرد، مقدار تبخیر تعرق در یك دوره زمانی مستقیما اندازه گیری می شود. حال آنكه در روش غیر مستقیم از عوامل مختلف اقلیمی و گیاهی استفاده شده و از روی ارتباط آنها با تبخیر تعرق و معادلاتی كه قبلا با روشهای مستقیم واسنجی شده اند، تبخیر تعرق پوشش گیاهی مورد نظر تخمین زده می شود.
روشهای غیر مستقیم تعیین تبخیر تعرق یا روشهای محاسباتی همگن از این فرمول تبعیت می كنند:

Etc تبخیر تعرق گیاه مورد نظر

Kc ضریب گیاهی
ET0 تبخیر تعرق پتانسیل یا گیاه مرجع
روشهای محاسباتی ET0
یك گیاه مرجع چمن یا یونجه انتخاب می شود. گیاه مرجع چمن ارتفاعی بین 8 تا 15 سانتیمتر داشته، سطح وسیعی را در برگرفته و بطور كامل و یكنواخت زمین را پوشش می دهد.(با پوشش 100%) برای گیاه مرجع یونجه نیز تعریف مشابهی شده است.

بنابر این تبخیر و تعرقی كه از یك سطح پوشیده از گیاه فرضی فوق صورت می گیردبه نام تبخیر و تعرق گیاه مرجع معروف است. گوچه یونجه از نظر مشابهت با گیاهان زراعی بیشتر مورد علاقه متخصصین است اما در عمل هنوز هم چمن بعنوان گیاه مرجع كاربری بیشتری دارد.
روشهایی كه برای محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع پیشنهاد شده است هر كدام از نظر داده های مورد لزوم نیازهای متفاوتی دارد. در برخی از آنها لازم است آمار درجه حرارت روزانه وجود داشته باشند. حال آنكه برای تعداد زیادی از روشها داشتن آمار ماهانه هواشناسی كفایت می كند. این روشها را می توان بطور كلی در 4 گروه تقسمیم كرد كه عبارتند از:
1- روشهای موسوم به آیرودینامیك
2- روشهای موسوم به توازن انرژی

3- روشهایی كه از تركیب دو روش فوق حاصل شده است(تركیبی)
4- روشهای تجربی
روشهای تركیبی:

در سال 1948 پنمن(Penman) از تركیب روشهای آیرودینامیك و توازن انرژی روشی را برای محاسبه تبخیر تعرق ارائه نمود كه به روش تركیبی یا معادله پنمن معروف شد. معادله پنمن در ابتدا برای محاسبه تبخیر از سطح آزاد آب ارائه گردید و سپس برای محاسبه تبخیر تعرق از یك سطح كامل پوشیده از چمن مورد استفاده قرار گرفت. FAO (سازمان جهانی خواربار و كشاورزی) برای محاسبه تبخیر تعرق گیاه مرجع چهار روش زیر را پیشنهاد نمود:
1- فرمول اصلاح شده بلانی و كریدل
2- فرمول اصلاح شده پنمن
3- روش تابش
4- استفاده از طشتك تبخیر

روش بلانی كریدل- اصلاح شده توسط FAO
پروت (Pruitt) از اساتید آمریكایی و عضو وابسته سازمان FAO داده های هواشناسی و نیاز آبی گیاهان را در 13 وضعیت آب و هوایی مختلف مورد بررسی قرار داد و سرانجام به این نتیجه رسید كه روش بلانی و كریدل می تواند نسبت به سایر پارامترهای هواشناسی مانند رطوبت هوا، ساعات آفتابی و سرعت باد اصلاح گردد.
فرمول پیشنهادی پروت به شرح زیر است:

Eto تبخیر و تعرق گیاه مرجع (چمن) بر حسب میلی متر در روز
C ضریب اقلیمی
T متوسط ماهانه درجه حرارت بر حسب درجه سانتیگراد

برای دریافت اینجا کلیک کنید