مقاله در مورد كاشت برنج دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله در مورد كاشت برنج کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد كاشت برنج،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
كاشت برنج
عملیات تهیه بذر برای كاشت در خزانه
شالیكاران، بذری را كه برای كاشت انتخاب مینمایند، عموماً از محصول سال قبل تهیه شده است. كشاورزان بعد از برداشت برنج و خشك كردن آن مقداری بذر را بصورت شلتوك یا بصورت خوشه نگهداری مینمایند تا در سال بعد از این بذر جهت كاشت در خزانه استفاده نمایند.
گاهی اوقات بعلت خرابی محصول، كمی بذر و یا تغییر رقم محصول، بذر را از نقاط دیگر تهیه مینمایند.
بذری كه به این طریق تهیه شده است در جای خشك و مناسبی نگهداری میشود. بطوری كه حشرات، پرندگان و جوندگان مثل موش به آن دسترسی نداشته باشند. استفاده از این بذر در استانهای شمالی كشور از حدود دوم الی پنجم فروردین ماه آغاز میگردد.
عملیات جوانهدار نمودن بذر:
بذر ذخیره شده در موقع كاشت باید جهت كاشت آماده شود. بسته به میزان بذر در داخل ظرف یا حوضی كه در حیاط منزل معمولاً به این منظور تعبیه شده مقداری آب ریخته و سپس در داخل آن نمك میریزند. معمولاً 3 تا 4 كیلوگرم نمك برای 18 لیتر آب مناسب است.
در بعضی از مناطق شالیكاران از تخممرغ تازه بعنوان معیار نمك استفاده مینمایند. بدین ترتیب غلظت نمك به 08/1 تا 11/1 میرسد این غلظت در ارقام مختلف برنج متفاوت است و در ارقام ریشكدار كمتر و در ارقام بدون ریشك بیشتر است.
وقتی محلول آب و نمك بدین طریق تهیه شد، شلتوكها را در داخل آن ریخته و خوب بهم میزنند. بعلت اختلاف وزنی كه بین بذرهای سبك و سنگین بوجود میآید بذور سنگین در ته و بذور سبك در روی محلول میمانند. این بذور كه در سطح میمانند بیارزشمند و باید درو ریخته شوند، زیرا دارای ارزش جوانهزنی نیستند و به اصطلاح پوك هستند. بذوری كه در ته میمانند سالم و مناسبند و چنانچه كاشته شوند تولید جوانه مینمایند. این بذور را جمعآوری نموده و بلافاصله با آب خالص بخوبی میشویند تا هیچ اثری از نمك روی آن باقی نماند.
بذور سالمی را كه بدین طریق تهیه شده ، در داخل گونی یا كیسههایی میریزند، البته تمامی حجم كیسه را از بذر پر نمینمایند. چون بذور در اثر جذب آب ازدیاد حجم پیدا مینمایند و ممكن
است كیسه در اثر این عمل پاره شود. پس از اینكه بذور در داخل كیسه ریخته شده این كیسه یا گونیها را در داخل ظرف یا حوض پر از آب میاندازند و بسته به درجه حرارت محیط آنرا بمدت 2 تا 3 روز در داخل آب قرار میدهند. تا این بذور آب كافی جذب نمایند. در این مدت روزی 2 تا 3 مرتبه به ظرف یا حوض، آب اضافه میكنند زیرا آب بوسیله جذب شدن توسط بذور كاهش مییابد و یا ممكن است از كنار و یا كف حوض نشت نماید. پس از گذشت این مدت بذور آب داده شده را از داخل آب بیرون میكشند و سپس در محیطی مناسب در داخل حیاط روی زمین، گونی، پارچه یا حصیری پهن مینمایند و بذور خیس شده را روی آن میریزند. سپس روی آنرا با كیسه یا نمدی میپوشانند. این عمل ممكن است بسته به درجه حرارت محیط تا یك هفته نیز طول بكشد. پس از این مدت بذور جوانهدار شده و آماده جهت كاشت در خزانه میباشند. مدت لازم برای جوانهدار شده شدن بذر بسته به دمای محیط از 2 تا 8 روز متفاوت است. هر چه درجه حرارت بیشتر باشد مدتی كه بذر میتواند جوانهدار شود كاهش مییابد.
حداقل درجه حرارت لازم برای جوانهدرا شدن بذر 12 درجه سانتیگراد و حداكثر 25 درجه سانتیگراد است.
عملیات تهیه خزانه:
در نقاط مختلف كشور كشت برنج به دو روش نشایی و مستقیم انجام میشود.
در اكثر مناطق كشور كشت به روش نشایی انجام میگیرد. در استانهای گیلان و مازندران نیز كشت برنج به طریق نشایی انجام میشود. بعلت طیف گسترده علفهای هرز بخصوص در استان گیلان، كشت برنج به طریق مستقیم به هیچ وجه توصیه نمیگردد. بدین جهت همزمان و یا قبل از جوانهدار نمودن بذر اقدام به تهیه خزانه مینمایند.
خزانه برنج كه در استان گیلان به آن «تمبیجار» میگویند، قطعه زمین كوچك و محصوری است كه در داخل زمین اصلی یا در قطعهای از زمین در خارج مزرعه اصلی تعبیه میگردد. زمینی كه برای
خزانه انتخاب میگردد باید در اواخر پاییز به عمق 15 تا 20 سانتیمتر شخم زده شود و در اواخر زمستان قبل از شروع فصل كشت روی آن مقداری كود دامی كاملاً پوسیده بریزند، سپس آنرا كاملاً با خاك مخلوط نمایند.
پس از این عمل در خزانه آب ریخته و با ادوات كشاورزی از قبیل تیلر و یا گاوآهنهایی كه بوسیله حیواناتی مانند گاو كشیده میشود. زمین را شخم میزنند و سنگ و كلوخهای موجود در سطح زمین را جمعآوری یا خورد میكنند.
سپس مقداری كود ازته (شكری) و مقداری كود فسفره (فسفات آمونیم) به زمین میدهند، پس از انجام این عمل بوسیله ماله یا وسایل دیگر كه كاملاً صاف است سطح زمین را هموار و یكنواخت مینمایند، بعداً زمین را به عرض 5/2 تا 3 متر و به طول 5 تا 10 متر مرزبندی مینمایند. بدین ترتیب خزانه برنج آماده برای كاشت بذر جوانهدار شده میباشد. سه روز قبل از بذرپاسی میتوان خاك را با سموم بوتاكلر و یا بنتیوكارپ برای كنترل سوروف سمپاشی نمود.
در این موقع باید سطح خزانه حداقل 3 سانتیمتر آب داشته باشد. میزان مصرف این سموم به مقدار 4 تا 6 سانتیمتر مكعب سم در 10 متر مربع خزانه میباشد.
یك روش دیگر كه برای تهیه خزانه انجام میشود. لگدكوبی زمین پس از شخم است. این بدان دلیل است كه اولاً: زمین سفت شود تا ریشه گیاه به عمق زیاد خاك نفوذ نكند و كندن آن برای انتقال به زمین اصلی راحتتر باشد.
ثانیاً: گیاه از مواد غذایی موجود در سطح خاك بهتر استفاده نماید.
خزانههای ژاپنی برنج:
بهترین نوع خزانه تهیه خزانه به روش جوی پشتهای یا ژاپنی میباشد. در این روش میزان بذر مصرفی حداكثر 30 كیلوگرم برای 100 متر مربع از خزانه است. در حالی كه در خزانههای سنتی 100 كیلوگرم بذر در این سطح مصرف میشود. هر چند در این خزانهها كاهش مقدار مصرف بذر باعث رقابت علفهای هرز میگردد. ولی در این صورت بذور از غذا، فضا و نور بیشتری بهرهمند میگردد و در نتیجه ریشههای سالم و قوی و با قدرت ریشهزایی كافی بدست میآید. بعلاو
ه در صورت ضرورت میتوان مدت بیشتری آنها را در خزانه نگهداری و حفظ نمود. در این نوع از خزانه شخم زمین در دو نوبت یكی در پاییز و دیگری در بهار به عمق 8 سانتیمتر انجام میشود. سپس زمین مالهكشی شده و تسطیح میگردد.
پس از این عمل زمین را مرزبندی مینمایند و در اطراف مرزها جویهایی ایجاد مینمایند. آب از این جویها عبور مینمایند و در داخل كرتها نشت مییابد. وقتی خزانه به این صورت آماده شد 3 تا 6 سانتیمتر آب در داخل خزانه نگه داشته و بذر را روی سطح آب میپاشند كه با تهنشین شدن، بذرها به زمین میچسبند، یا اینكه ابتدا در زمین آب وارد میكنند و پس از خیس شدن زمین، آب را خارج كرده و سپس بذرپاشی میكنند و آنگاه بذرها را به سطح خاك میفشانند.
عملیات كاشت بذر در خزانه :
بعد از اینكه خزانه آماده شد، داخل هر یك از كرتهای آماده شده تا ارتفاع 3 سانتیمتر آب نگه میدارند. سپس بذور جوانهدار شده را بصورت دستپاش و متراكم در سطح خزانه میپاشند.
در استان گیلان بعد از سه روز آب داخل خزانه را خارج كرده و روی بذرها كلش سوخته میریزند زیرا اولاً: سبب تقویت زمین میشود. ثانیاً: از برخورد مستقیم نور خورشید به بذور تازه جوانهدار شده جلوگیری مینماید. ثالثاً: از تبخیر سطح خزانه جلوگیری میشود. رابعاً: از حمله آفات نظیر گنجشك به بذرهای جوانهدار شده جلوگیری بعمل میآورد.
از این موقع به بعد فقط روزها در داخل خزانه آب وجود دارد و در هنگام غروب آب خزانه را خارج مینمایند. این عمل همچنان ادامه مییابد تا برنج به اندازه كافی رشد نماید. در بعضی از نقاط استان گیلان بعد از اینكه بذر جوانهدار شده را در سطح خزانه پاشیدند روزی چند بار زمین خزانه را آبیاری مینمایند و كلش سوخته را بعد از 2 تا 3 روز در سطح خزانه برنج میپاشند.
حدود 4 تا 5 روز عمل آبیاری خزانه ادامه مییابد و پس از آن، آب را وارد خزانه نموده و دیگر عمل آبیاری را انجام نمیدهند و این عمل تا رسیدن گیاه به رشد كافی ادامه مییابد. بعد از بذرپاشی (حدود 2 هفته بعد) وقتی سوروف 2 تا 3 برگه است، از پروپانیل به مقدار 10 تا 12 سانتیمتر مكعب برای هر 10 متر مربع خزانه در اغلب نقاط استانهای گیلان و مازندران عملیات كاشت بذر در خزانه از حدود 10 تا 16 فروردین ماه آغاز میگردد.
عملیات نگهداری و مراقبت از خزانه:
چون كاشت بذر در اوایل فروردین ماه انجام میگیرد و در این موقع از سال در اغلب نقاط هوا سرد است بدین جهت در بسیاری از نقاط برنجكاری شمال سطح خزانه را با پلاستیك میپوشانند.
استفاده از پلاستیك باعث میشود كه رشد برنج در اثر افزایش دما تسریع یابد. شالیكاران در روزهای آفتابی و گرم اطراف پلاستیك را كنار میزنند تا درجه حرارت داخل خزانه كاهش یافته،
همچنین اكسیژن به داخل آن نفوذ نماید. حتی در بعضی از مناطق روزها پوشش پلاستیكی را بر میدارند و در شب مجدداً بعلت افزایش سرما و كاهش دما روی آنرا پلاستیك میكشند.
این عمل تا مرحله 2 تا 3 برگی شدن نشاء ضروری است و بعد از آن استفاده از پلاستیك ضرورتی ندارد. در گیلان 25 تا 30 روز طول میكشد تا رشد نشاء كامل شود و آماده انتقال به زمین اصلی گردد در این حالت نشاءهای جوان و قوی دارای 15 تا 20 سانتیمتر ارتفاع بوده و 4 تا 5 برگی هستند مراقبتهای دیگری كه در مدت رشد نشاءها باید از خزانه بعمل آورد عبارتند از :
1-در مدت رشد نشاءها باید آب داخل خزانه را حداقل روزی یك مرتبه كنترل نمود.
2-همچنین در این مدت میتوان برای تامین مواد غذایی خزانه از كودهای دامی، آلی و معدنی نسبت به مساحت خزانه مورد نظر استفاده كرد.
3-كودهای شیمیایی از قبیل اوره و سوپر فسفات هر كدام به میزان 5/2 كیلوگرم در هكتار میتوان به سطح خزانه افزود.
4-كود فسفره را قبل از كاشت بذر در خزانه به زمین میدهند.
5-كود ازته را در دو مرحله، یكی قبل از كاشت و دیگری چند هفته بعد از كاشت بذر در خزانه به زمین میافزایند.
6-علفهای هرز خزانه را باید مرتباً وجین كرد و از بین برد.
7-هر روز باید كنترل خزانه بدقت انجام گیرد تا مورد حمله آفاتی از قبیل پرندگان، مگس خزانه و غیره قرار نگیرند و همچنین عاری از بیماری مختلف باشد.
8-در صورت مشاهده تراكم علفهای هرز و همچنین آفات و بیماریها باید بطور مناسبی سطح خزانه را سمپاشی نمود.
عملیات كاشت در زمین اصلی
شالیكاران استان گیلان قبل از كاشت برنج در زمین اصلی اقدام به مرمت و بازسازی مرزها و
كرتها مینمایند. چون جویها و رودخانههایی كه شالیزار را مشروب مینماید، اغلب مشترك میباشند، لذا كشاورزان بطور دسته جمعی اقدام به كندن و لایهروبی، آنها مینمایند.
از عملیات دیگری كه قبل از كاشت زمین اصلی انجام میگیرد پاك كردن زمین از كاه و كلش و اجسام خارجی دیگر میباشد.
شخم شالیزار در دو نوبت انجام میگیرد:
نوبت اول؛ در پاییز یا اواخر زمستان و شخم دوم بوسیله تیلر كه در بهار انجام میگیرد.
شخم دوم؛ عمود بر جهت شخم اول انجام میگیرد. پس از آن عمل تسطیح و مالهكشی كه «پیشكاول» نیز نام دارد انجام گرفته و سطح زمین كاملاً هموار میگردد. به عمل صاف كردن زمین در بعضی نقاط شمال «لت زدن» نیز میگویند. عمل لت زدن باید بدقت انجام گیرد تا سطح زمین كاملاً صاف و یكنواخت گردد و ارتفاع آب در نقاط مختلف سطح زمین یكسان باشد. بعد از این عمل زمین را همانند سال قبل كرتبندی مینماید.
در گیلان دو نوع شخم در اوایل بهار و قبل از نشاءكاری انجام میگیرد و عمل تسطیح زمین و مالهكشی حدود چند روز قبل از انتقال نشاء به زمین اصلی صورت میگیرد.
اندازه كرتها نیز معیار مشخصی نداشته و هر شخصی بنا به تجربه و مساحت زمین و موقعیت آن شالیزار را كرتبندی مینماید.
معمولاً اندازه كرتها در نقاط شیبدار نسبت به زمینهای مسطح باید كمتر در نظر گرفته شود. شخم زمین در مناطق برنجكاری شمال كشور گاهی بوسیله گاو آهن نیز انجام میگیرد. قدمت گاوآهن بسیار زیاد بوده و به هزاران سال قبل از میلاد مسیح بر میگردد و مراحل تكامل آن از چوب به آهن و شكلگیری آن در دورههای مختلف انجام گرفته است. شخم با گاوآهن احتیاج به انرژی زیاد دارد زیرا عمق شخم را با فشار دادن بر روی دست تنظیم مینمایند. گاوآهنهای ایرانی دارای قدمت سه هزار ساله میباشند كه تا كنون تغییرات زیادی در ساختمان آن بوجود آمده است. در آزمایشات بعمل آمده مشخص شده است كه نسبت محصول در شخم با گاوآهنهای فرنگی و ایرانی به نسبت است.
با توجه به این، متاسفانه هنوز هم استفاده از این نوع وسیله در شخم شالیزار مرسوم است. در هر هكتار از برنجكاری گیلان عملیات لایروبی، مرزكشی و آماده سازی زمین به 170 ساعت وقت نیاز دارد.
عملیات انتقال نشاء از خزانه به زمین اصلی
عمل انتقال نشاء از خزانه به زمین اصلی برای انجام عمل كاشت را نشاءكاری مینامند.
در استان گیلان عملیات نشاءكاری از اوایل تا اواسط اردیبهشتماه شروع میشود. در این موقع نشاءها به اندازه طبیعی خود یعنی 20 تا 25 سانتیمتر رسیده و دارای 4 تا 5 برگ هستند. برای انجام نشاءكاری، باید نشاءها از خزانه كنده شده و به زمین اصلی منتقل شوند قبل از كندن نشاءها خزانه باید كاملاً آبیاری شود تا عمل كندن نشاءها به آسانی صورت گرفته و به ریشهها آسیبی وارد نگردد. عملیات كندن نشاءها بطریق سنتی بوده و بوسیله دست انجام میگیرد. كاشت نشاءها در زمین اصلی در استان گیلان توسط زنان و در استان مازندران توسط مردان ماه
ر شالیكار انجام میگیرد. نشاءها بدقت و آرامی از داخل خزانه كنده میشوند و علفهای هرز آن جدا میگردند. از مهمترین علفهای هرزی كه در این مرحله در خزانه زیاد دیده میشود علف هرز مهم شالیزار به نام سوروف است. كه در مراحل اولیه رشد خود بسیار شبیه نشاءهای برنج بوده و تنها كشاورزان با تجربه میتوانند آنرا از برنج تشخیص داده و از نشاء جدا نمایند.
بطور كلی برنج دارای زبانك و گوشوارك میباشد، ولی سوروف فاقد آنها بوده و یا فقط زبانك دارد.
بدین طریق براحتی میتوان برنج را از سوروف تشخیص داد. پس از این عمل نشاءها را بصورت
150 تا 200 عددی و گاهی بیشتر دستهبندی نموده و توسط ظروفی بنام طشت یا قایقهای چوبی كوچك از محل خزانه به محل كاشت در زمین اصلی منتقل مینمایند.
نشاء كارها، برنج را در جلوی خود كاشته و بتدریج به عقب حركت مینمایند تا علاوه بر تسریع در عمل نشاءكاری از لگدكوب شدن نشاءها جلوگیری بعمل آید.
برای دریافت اینجا کلیک کنید
تعداد کل پیام ها : 0