مقاله مساوات در تقسیم كار

توضیحات

  مقاله مساوات در تقسیم كار دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله مساوات در تقسیم كار  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مساوات در تقسیم كار،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله مساوات در تقسیم كار :

مساوات در تقسیم كار

از اموری كه در سیره پیامبر چشمگیر بود و بسیاری تاب و تهملش را نداشتند و تا روز های آخر زندگی رسول خدا (ص) نیز نتوانستند آن را بپذیرند مساوات در تقسیم كار و انجام مسئولیت بر اساس اهلیت بود . پیامبر در این امر میان هیچ یك از افراد امت فرقی نمی گذاشت و هر كس واجد اهلیت بیشتری بود میدان گسترده تری می یافت . تقسیم كار با ملاك دانش و توان و تقوای مسلمانان تعیین می شد و نه با ملاك های جاهلی ، چنانچه در دوران جاهلیت عرب از ویژگی های رهبر قبیله سن او بود و عرب قائل به شیخوخیت بود و چنانچه

فردی همه اهلیت های لازم برای رهبری و فرماندهی را دارا بود ولی شیخ نبود ، عرب جاهل بدوتی نمی داد این جمود جاهل به رغم مواضع صریح قرآن كریم و رفتار و عملكرد پیامبر از اندشیه و دل بسیاری بیرون نرفت . ایات مقدس كتاب الهی بیانگر این حقیقت است كه خداوند جز بر اساس شایستگی مسئولیتی نمی بخشد و ویژگی تصدی مسئولیت علم و قدرت است ، همچنانكه امیرمؤمنان درباره ملاك مسئولیت و زمامداری فرمود :

مردم ! سزاوارترین كس به زمامداری و رهبری قویترین مردم نسبت به آن است و داناترین آنها به فرمان های خدا در آن .
می توان نتیجه گرفت كه ملاك تصدی امور به طور كلی علم و قدرت است و ملاك های واقعی و نه نسبت ثروت و سایر ملاك های غیر واقعی . رسول اكرم (ص) در دوران رسالت خویش در تقسیم كار ها و شغل ها و انجام مسئولیت ها را به تمامی تحقق بخشید نه تنها رعایت برابری برای هركه واجد اهلیت بود ، تا رعایت مساوات میان صاحبان اهلیت تا سنگینی بار مسئولیت ها بر یك گوشه از جامعه و افراد تحمیل نشود . پیامبر خدا در دادن مسئولیت فرماندهی جنگ تنها ملاحضه شایستگی و توانایی و تدبیر افراد را می كرد ، نه خویشاوندی و نسبت و سن ، جوانان شایسته را فرمانده قرار می داد . حضزت علی (ع) با همین عبارت « واعلم ان الرعیه طبقات لایصلح بعضها الابعضی و لاغنی ببعضها عن بعض » .

به وجود لزوم تقسیم كار اجتماعی اشاره فرمودند و ما به وضوح می بینیم كه به راستی از یك سو یك نفر نمی تواند هم كشاورز ، هم صنعتگر ، هم پزشك و هم معلم باشد و خلاصه همه كارهای اجتماعی را انجام می دهد و كلیه مایحتاج خود را تامین كند و در نهایت مسئله رشو و كمال خود را محقق سازد و از سوی دیگر كشاورز به صنعتگر ، و صنعتگر به كشاورز ، هر دو به پزشك ،‌و پزشك به آن دو . و خلاصه همه طبقات و دسته جات اجنماعی متقابلاً به یك دیگر متكی هستند و كارشان بدون یكدیگر راه نمی افتد و از هم بی نیاز نیستند ، همان طور كه در سطحی كوچكتر و در یك سازمان می بینیم مدیر و سرپرست به تنهایی نمی توانند همه كار ما را انجام دهند و به ناگزیر باید به تقسیم كار بپردازند و واحد های سازمان همه به یكدیگر متكی و محتاجند .و همه با هم هدف سازمان را پیگیری می نمایند .

و اجعل الرس كل امر من امورك راسا منهم
همچنانكه ملاحضه می كنیم در این عبارت حضرت امیر ( ع ) به لزوم تقسم كار ، سازماندهی و سپردن مسئولیت ها به افراد ذیصلاح و ضوابط این امور اشاره می فرمایند .
به فرض در تقسیم كار ، بلاید بر اساس هدف یا بر اساس جغرافیا یا بر اساس منطقه یا بر اساس و مسائل و ابزار تولید ; انجام دهیم كار را به دست كاروان باید سپرد و در امور به خبره آنها باید مراجعه كرد . حدود مسئولیت ها و مشاغلی كه به افراد واگذار می شود بسته به توان فكری ، علمی و اجرایی ، عملیاتی آنها دارد به طور كلیب باید به دو نكته در این خصوص توجه كرد : 1 ـ اگر یك شغل و یك مسئولیت به فردی داده شود كمیت و كیفیت آن نباید به قدری بزرگ باشد كه طرف به لحاظ فكری ، علمی یا اجرائی عملی از پس آن برنیاید و ناتوان از انجامش گردد و به عبارت دیگر به اندازه توان و سعیش باید به او كار واگذار كرد . همان طور كه این معنا در قریب به شش جای قرآن مورد اشاره قرار گرفته است از جمله آن جا كه فرموده است :

لانكلف الله نفسا الا وسعا
ووسع همان توان فكری ، علمی و اجرائی ، عملی افراد است .
2 ـ هرگاهچند شغل و چند مسئولیت به فردی واگذار می شد تعداد و حجم آنها نباید آن اندازه باشد كه موجب پریشانی او و تشتت و نابسامانی امور گردد یعنی تعداد مشاغل و وظایف واگذاری به یك فرد باید به قدری نباشد كه او از پس هیچ یك یا از پس برخی بر نیاید یا آنها چنانچه باید انجام ندهد .
نباید در این خصوص نیز باید با توجه به وسع افراد و توان علمی و عملی آنها اقدام كرد .
نكات در خور توجه در سازماندهی :

در این جا با توجه به فرمایشات حضرت علی ( ع ) می توانیم نكات زیر را در خصوص تقسیمكار ، سازماندهی و واگذاری مسئولیت ها توصیه نماییم .
1 ـ كار ما باید با توجه به توان معمولی و متعارف افراد تقسیم گردند و به عبارت دیگر كار اه باید بر اساس میانگین ظرفیت و توان افراد تقسیم شوند و نا برابری توان افراد را باید با دقت و سنجش در واگذاری مشاغل و مسئولیت ها چاره كرد .

2 ـ باید توجه داشت كه واگذاری كاری بالنسبه بزرگ به افرادی كه فاقد توان علمی ، عملی در خور هستند موجب ناموفق ماندن آنها در انجام دادن كار ، فقدان مطلوبیت و انجام شایسته و بایسته آن امر می گردد .

3 ـ واگذاری مسئولیت های كوچك و بالنسبه اندك به افراد نیز موجب هرز رفتنی نیرو ها و تعداد سرپرستان هم رده شده و نهایت مشكلاتی در امر همكاری و هماهنگی به وجود می آورد .
4 ـ واگذاری مسئولیت های متعدد و نسبتاً زیاد به یك فرد ممكن است باعث پایین آمدن میزان رسیدگی و نظارت گردیده به تشتت و نابسامانی امور نیز گردد . بنابراین افزایش حیطه سرپرستی و تعداد واحد های زیر نظر خطر كمی رسیدگی و نظارت و نهایت تشتت و نابسامانی را دارد و كوچكی حیطه سرپرستی و كمی واحد های تحت نظر نیز خطر هرز رفتنی نیرو ها یا كمی همكاری و هماهنگی و نهایت تشویش و درهم ریختگی را در بر دارد . برخلاف آنچه معمولاً برخی تصور كرده اند مسئله مهم در سازماندهی یا تجدید سازمان تقسیم و دسته بندی مناسب كار ها ، طرح سنجیده چارت ها سازمانی ، تغییر و تحول چارت های تشكیلاتی و از این دست امو نیست .

بلكه كار بلكه كار مهم و عمده ترین كار ، شناخت گزینش و به كارگماری درست افراد است بلی این امر است كه محور و قائمه اصلی سازماندهی را تشكیل می دهد ، براستی كه در تاسیس تشكیلات یا تجدید سازمان امری سرنوشت ساز به حساب می آید به طوریكه اگر شناخت ، گزینش و به كارگماری خوب صورت گیرد ، سازمان خوب خواهد بود و به نقائص مربوط به عوامل دیگر فرعی و جزئی بوده و براحتی قابل رفعند و در غیر این صورت سازمان نخواهد بود و خوبی مربوط به سایر عوامل چیزی كارساز و نتیجه بخش نمی باشد .

البته این گفته به معنای بی اهمیت یا كم بها جلوه دادن مسائلی چون تقسیم و دسته بندی مناسب كار ها ، طرح سنجیده چارت های سازمانی و ایجاد تغییرات لازم در نمودار های سازمانی نیست . همین كار ها متضمن صرف جوئی های فراوان در وقت ، نیروی انسانی ، هزینه های سازمانی خواهد بود و موجب تسهیل امور و افزایش كمی راندمان و رشد كیفی بازدهی می گردد .

اما در مقایسه با عامل شناخت ، گزینش و به كارگیری افراد در سازماندهی ، امری بالنسبه كم اهمیت است و عمده در سازماندهی و تجدید سازمان همان شناخت و گزینش و به كارگماری افراد است .
و امیرالمومنین ( ع ) به همین امر توجه داده اند و فرموده اند كه روی گزینش كارگزاران و در انتخاب وزراء و مسئولین دقت كن .
و نباید تنها با اتكا ء به فراست و دریافت و زیركی خود نباید افراد را برگزید و چنین شاغل مهم و سرنوشت ساز را در اختیارشان قرار دهی . بلكه باید مطالعه ای زیاد و دقتی در خور بنمائی ، در شناخت و دریافت خود شك كنی با دیگران و اهل خبره در این خصوص مشورت نمائی و باید افراد را با هوشیاری ، بصیرت و شناسایی كامل اقدام كنی و آنها را بر اساس شایستگی های عمومی و خصوصی برگزینی و بر اساس آن به كار گمارده و سازمان دهی . و افراد را نباید از روی خوش خیالی و خوش بینی و اینكه مثلاً به پدر و یا مادر ، برادر ،

دوست و خانواده اش ارادتی داری یا از او كار یا لباس یا ظاهری خوش آینده دیده ای انتخاب كرده و به كار گماری دادن مشاغل و واگذاری مسئولیت ها نباید بر اساس رابطه بازی قوم و خویش ، باند بازی و امثال این ها باشد و سرپرست نباید كار ها را به عده ای از اقوام ، نزدیكان و دوستان خود و خلاصه آنهائی كه دلش می خواهد واگذار نماید ، بلكه اساس باید بر امتحان و اختیار باشد و آزمون اینكه شایستگی مكتبی و صلاحیت شغلی و فنی چه كسی بیشتر است و چه كسی بهتر می تواند كار را انجام دهد .
حضرت علی ( ع ) می فرمایند :

فاستعلم اختباراً
در گزینش كاركنان بر اساس آزمون و آزمایش عمل كن
و لا تو لهم محاباه و اثره

و آنها بر اساس اعطاء و بخشش ( و اینكه بخواهی كار و خدمتی به آنها بكنی ) یا بر پایه دخواه خود ( و اینكه از كسی خوشت می آید ) به كار نگمار ؛ و ما می دانیم كه این امر یكی از بلا های بزرگ مدیریت ها و دموكراسی های غربی و شرقی امروز است و به چشم خود و در شر خود و در كشور خود و در جهان خود بوضوح و بكرات دیده و می بینیم كه سرپرستان جزء و كل تا چه اندازه غرقه در فامیل بازی ، دوستبازی و اقدام بر اساس هوس های نفسانی خویش اند و چگونه بی توجه به معیار صلاحیت و صرفاً با اتكا به یكی از امور فوق الذكر اقدام می نمایند .

بنابر آنكه عبارت فانهما جماع من شعب الجور و الخیانه باشد می فرماید دادن مشاغل به عنوان عطاء و بخشش ( مثل آنچه سلاطین خان ها ، سرپرستان دیروز و قدرت مداران امروز می نمایند ) و واگذاری پست ها از روی دلخواه و هوی و هوس و بی توجهی به انتحان و اختیار و مشورت و تبادل نظر در این خصوص كانون و مركزی از شاخه های ظلم و خیانت است . بلی سپردن مشاغل به افراد لایق و مستحق ، ظلم و خیانت در امانت الهی است و ناگفته پیدا است كه با روی كار آمدن نور چشم ها و افراد بی صلاحیت چه بلاهائی بر سر مردم می آید و حكومت چه طریقه و جهتی را در پیش می گیرد . بنابراین برای پیشگیری از این امر باید از خود سری و حاتم بخشی غلط كسب دیگران خودداری كرد و كاركنان را از طریق امتحان و اختبار اختیار نموده و دستگاهی بر اساس لیاقت و استحقاق بوجود آورد .

حضرت علی ( ع ) در زمینه اعمال كنترل و نظارت بر كاركنان به طور كلی دو نوع آشكار و پنهان به قرار زیر اشاره می فرمایند :
1 ـ ثم تفقد اعمالهم
یعنی اعمال كاركنان را مورد رسیدگی قرار ده و بر كارهایشان نظارت كن و آنها را با همیاری های مربوطه موجود سنججش و ارزیابی كن و ببین كه آیا صحیح ،‌در خطوط تعیین شده در چهار چوب مقررات مربوطه انجام گرفته اند و امور مطابق خواست و در سوی هدف پیش رفته اند یا خیر اغرافی در مسیر پیش آمده است و سپس در صحیح پیش رفته اند خدا را شكر

كن و بر نظارت وارشاد و هدایت خود ادامه بده و اگر انحرافی پیش آمده است امور را به مسیر صحیح خود باز گردان و با چشم باز و حواسی جمع اوضاع و چگونگی پیشرفت امور را زیر نظر بگیر. همچنین می فرمایند امور كاركنان را تحت نظر و كنترل پنهانی قرار ده و برای این كار چشمها و دیدگانی بر آنها بگمار كه مخفیانه كارهایشان را تحت نظارت و كنترل قرار دهند و از وضعشان برایت گزارش تهیه كنند .

برای دریافت اینجا کلیک کنید