بررسی خصوصیات حسابداری شهـرداری ها

فهرست مطالب
فصل اول
خصوصیات حسابداری شهرداری 1
روش حسابداری 1
روش نگهداری حسابها2
بودجه 3
تهیه وتنظیم بودجه 3
فصل دوم
تعاریف 7
حسابهای عمومی (بامانده بدهكار8
حسابهای عمومی (بامانده بستانكار)8
بستانكاران 9
بانك /صندوق 9
پیش پرداخت وعلی الحساب 11
تنخواه گردان 13
تامین اعتبار21
فصل سوم
طبقه بندی عملیات 24
طبقه بندی هزینه ها26
انواع درآمد28
وام دریافتی وسایرمنایع اعتبار29
استقراض ازیك حساب برای استفاده درحساب دیگر31
سپرده هاووجوه امانی 33
فصل چهارم
دارائیهای جاری 37
دارائیهای ثابت 38
عملیات مربوط به خرید دارائی ثابت 42
فروش .زائل كردن .حذف دارائی ثابت 44
مشاركت یاسرمایه گذاری دربخش خصوصی وعمومی 45
بدهی های جاری 46
فصل پنجم
عملیات مربوط به بستن حسابها درشهرداریها50
بستن حساب تنخواه گردان پرداخت 50
بستن حساب تنخواه گردان حسابداری 53
تعدیلات یا اصلاحات 55
بستن حسابهای اعتباری (بودجه ای )57
بستن حسابهای موقت 58
گزارشهاوصورتحسابهای مالی 60
صورتحساب مازاد64
ترازنامه 65
صورت پیش بینی وضعیت صندوق وبانك 70

فصـل اول

خصوصیات حسابداری شهـرداری ها
حسـابداری شهـرداریها در مقام مقایسـه با حسـابداری بازرگانی جزئی از حسابداری دولتی میبـاشد وكلـیه خصوصیـات قائل شده در كتـب و منابـع مخـتلف حسـابـداری دولتی در مورد حسابداری شهـرداریها نیز صـادق است ولی حسـابداری شهرداریهـا در مقایسـه با حسـابداری دولتـی دارای ویژگی خاص میباشد . دستگاه های اجرائی دولتی كه اعتبار بودجه برنامه ای آنان از محـل اعتبار كل كشور تأمین و پرداخت میگردد ایجاد كننده تعهدات و پرداخت كننده هزینـه های انجـام شـده خـواهنـد بود و هزینـه های انجـام شده را در دفاتر خود ثبت مینماید و درآمد دولت در دستـگاه دیگـری متمـركـز میگـردد. در صورتیكـه در شهـرداریها حسابداری درآمـد و هزینـه در یك واحد مالـی مجتـمع و در دفـاتر منعـكس خواهـد شد و میتـوان حسـاب های درآمد شهـرداری را توأم یـا غیـرمتمـركز و به طور جداگانه عمل نمـود.

1- روش حسـابداری
     از نقطه نظـر مبانی ثبت فعالیت های مالی روش حسـابداری در شهرداریها روش نقدی خواهد بود« بدین معنی كه درآمـد از جمع اقـلام وصـول شده تا پایان سـال مالـی و نیز هزینـه از جمع اقلام پرداخـت شده تا پایان دوره عمـل بودجه كه 15 اردیبهشـت سـال بعـد میباشد تشكیل میشـود»
در مـورد درآمد هائیكه عملاًبرگ تشخیص و یا پیش آگهی صادر میشود و یا دین مـودی نسبت به آنها تحقـق پیدا میكنـد حسابهای انتظامی تشكیل و در آنها ثبـت میگـرددتا اقـلامی از درآمـد های مـذكور كه در طول سال مالی به حیطه وصول درنیامده اســت عند اللزوم در پیش بینی درآمدهای بودجـه سال بعـد منظـور شود.
در مورد هـزینـه های آن قسـمت كه در طول سال مالی تحقق یافته ولی پرداخت آن تا پایـان دوره عمـل بودجـه صـورت نگـرفته اسـت در حساب دیـوان شهرداری منظـور میگردد تا از محل اعتباراتی كه در بودجـه بعنـوان پرداخـت دیوان پایـدارو به تصـویب میرسـد و پرداخـت شـود.
جمـع اقـلام درآمدهای وصـول نشده تا پایان سـال مالـی نسـبت به هر یك از منـابع درآمـد و هـزینـه هـای تحقــق یافته پرداخت نشده تا پایان دوره عمل بودجه باید در گزارش وضـع مالی سـالانه كه همـراه با تفـریغ بودجه جهت رسدگی و تصویب انجمـن تسلیم میگردد درج و صورت های ریز اقـلام مذكور زمینه گـزارش فوق الذكـر شـود.
1-    روش نگهـداری حسـاب  
   روش نگهــداری حساب های شهرداری طبق ماده 43 آئین نامه شهرداری باید مترادف یا دوبل باشـد. برای اینكـه روش حسـابداری شهرداریهای كشـور متحد الشكل باشد تا تنظیـم آمارهای سالانه از درآمد و هزینه ها و دارایی و بدهی شهرداریها و تجزیه تحلیـل آنها را توسط وزارت كشور امكان پذیر سازد. كلیه شهرداریها باید سرفصـل حساب هـای درآمـد و هزینـه و سایر حسابهای مربوط را بر اسـاس مقـررات این دستورالعمل و سایر
دستورالعمل های مالی شهرداریها كه توسط وزارت كشور ابلاغ شده یا میشود تنظیم و از فرم های مقـرر در این دستورالعمل استفاده نمایند.

2-    حسـاب اختصـاصـی
    برای فعالیت هائیـكه جنبه اختصـاصی دارد« یعنـی تمـام یاقسـمتی از هزینه های آن از محـل درآمـدهای حاصل از همـان فعالیت یا برنامه و وظیفه تامین و پرداخت میشود یا درآمد خــاص برای آن اختصـاص داده میشـود بایـد در هـر مورد حسـاب های جداگانه تنظـیم گــردد». مـلاك تشـخیص فعـالیت هـای اختصـاصی در هر شهـرداری بودجـه
 شهرداری خواهد بود كه برای هر یك از فعالیت های اختصاصی طبـق دستورالعمـل مربوط یك بودجه اختصـاصی   تنظـیم و به تصویب میرسد. در مواردیكه شهـرداری دارای فعالیت اختصاصی و حساب اختصاصی بـرای هر فعالیـت باشد در استقـراض از یك حسـاب برای استفاده در حساب دیگــر باید مقررات ماده 39 آئین شهرداریها رعایـت شــود.
بـودجـه
  «  بودجه كل كشور برنامه مالی دولت است كه برای یكسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سـایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینـه ها برای انجام عملـیاتی كه منجر به وصول هدف مالی دولـت میشــود»
بودجـه از زمان شـروع تا خاتمه دارای چـهار مرحلـه به شـرح زیر است :
ـ  مرحله تهیه و تنظیم بودجه                                       
ـ مرحلـه تصـویب بودجه                                                 
ـ مرحلـه تفریغ بودجه
ـ مرحله اجرای بودجه

تهیـه و تنظیـم بودجه
 شهردای مكلف است منتهـی تا روز آخردیماه بودجه سالیـانه خود را به انجمن پیشنهاد نماید. همچنین شهردار مؤظف است به محض پیشنهاد بودجه به انجمن شهر با استفاده از اختیاری كه  بر طبـق ماده 38 قانـون شهرداری به اوتفـویض شده موضوع را تا حصـول نتیجه پیگیری نمـوده و حداقل هفته ای سه روز تقاضای تشكیل جلسه انجمن را بنماید و شخصـاً نیز در جلسـات حضـور یافته و توضیـحات لازم را در باره اقـلام منـدرج در بودجـه بدهـد.

منابع و ماخذ :
حسابداری شهرداری – علی تاجیك – انتشارات ونوس – پاییز 1380
حسابداری مالی – مهدی جبلی – انتشارات رها – 1382
حسابهای شهرداریها – دكتر حمید رضا حیدریان – انتشارات منیر - 1381
دفاتر مالی شهرداری كرج