از کاربردهاي چکيده و انواع آن چه ميدانيد…؟

 
ارسال شده در تاریخ 2/1/2017 توسط admin در زمینه
 

nx

کاربرد چکیده ها کاربردهای بسیار متفاوتی را برای چکیده می توان برشمرد. اولین و شاید مهمترین کاربرد آن است که چکیده ها انتخاب را آسان میکنند. یعنی، چکیده ها به خواننده کمک میکنند تا تصمیم بگیرد که آیا یک مدرک موردعلاقه او هست یا خیر. در این صورت، چکیده ها – مثلاً از طریق ممانعت از تهیه مقالاتی که موردعلاقه نیست – در زمان صرفه جویی می کنند. در بعضی از موارد، ممکن است یک چکیده تمام نمای خوب جایگزین مطالعه مدرکی شود که موردعلاقه بهره گیر است. برای توضیح محتوای اطلاعاتی مدارکی که به زبانی ناآشنا برای خوانندهای خاص نوشته شده اند، چکیده ها بسیار سودمند خواهند بود. جینز (1991) دریافت که برای قضاوت درباره مرتبط بودن یک مدرک، چکیده – به نسبت بقیه بخش های یک رکورد مثل عنوان و اصطلاحات نمایه ای – از اهمیت بیشتری برخوردار است.

برای آگاه کردن افراد از متون تازه انتشار یافته در حوزه موضوعی موردعلاقه آنان (یعنی تهیه خدمات آگاهی رسانی جاری )، چاپ و توزیع چکیده ها بسیار اهمیت دارد. همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، چکیده هایی که در مقالات یا گزارشات منتشر میشوند برای کمک به نمایه سازان در شناسایی هرچه سریع تر موضوع اصلی مدرک بسیار با اهمیت هستند. بورکو و بر نیر” (1975) اظهار می دارند که چکیده ها میتوانند جایگزین فعالیت های نمایه سازی تمام متن شوند اما این کار همیشه مناسب نیست.

نتیجه آنکه، چکیده ها از طریق تسهیل شناسایی مدارک چاپی و ایجاد امکان دستیابی به مدارک ذخیره شده، در نظام های بازیابی رایانهای امروزی (نظام هایی که در آنها متن چکیده ها در قالبی قابل جستجو ذخیره می شوند) نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند.

به دلایلی چند، ممکن است یک چکیده ساخت یافته ” بر چکیده ای با متن توصیفی ترجیح داده شود. مثالی فرضی از ساختار یک چکیده ساخت یافته در شکل 42 نشان داده شده است. موضوع مورد بحث درباره آبیاری است. در این نمونه، به چکیده نویسی گفته شده است تا در هنگام چکیده نویسی به موارد مشخص شده توجه داشته باشد. چکیده نویسی مستلزم قراردادن مقادیر مناسب در ساختار تعیین شده است. یعنی، برای هر مقاله مواردی چون نوع آبیاری، نوع خاک، غلات مربوط، وضعیت آب وهوایی و محل تعیین شده است و برای بیان نوع نتایج حاصله باید از رمزهایی استفاده شود. این نوع از چکیده برای تکمیل دستنامه هایی مناسب است که در حوزه هایی خاص، تحقیقات زیادی را خلاصه می کنند. به هرحال، این نوع چکیده فقط برای حوزه های موضوعی مناسب است که در آنها کم و بیش عناصر اصلی تحقیقات ثابت است.

زوالکووا ” (1975) شرح میدهد که چگونه باید از تحلیل چهریزه ای” برای ایجاد یک چکیده ساخت یافته استفاده کرد اما به ارزش این روش اشاره ای نکرده است. هارتلی و دیگران (1996) در یک جستجوی اطلاعاتی، چکیده های ساخت یافته را با چکیده های غیرساخت یافته مقایسه کردند. آنها دریافتند که برای یافتن پاسخ سؤالات یا شناسایی (سریع تر و / یا کم خطاتر) چکیدههای مربوط به یک موضوع خاص در حوزه های موضوعی مورد بررسی آنها، استفاده از چکیدههای ساختار یافته کارایی بیشتری دارد. به هرحال، آنها اصطلاح ساخت یافته ” را با معنایی متفاوت از معنای موردنظر ما مورد استفاده قرار داده اند. از نظر آنان، یک چکیده ساخت یافته صرفاً چکیدهای با تقسیمات فرعی (پیشینه، هدف، روش تحقیق، نتایج، استنتاجات) است که پیمایش و نگاه اجمالی بر مطالب را تسهیل می کند؛ درحالی که من این اصطلاح را برای اشاره به چکیدهای مورد استفاده قرار داده ا م که در قالبی غیرروایی تهیه شده است.

با استفاده از برنامه ای رایانه ای که برای شناسایی و استخراج مقادیر مناسبی از متن تهیه شده است (به بحث درباره روش پرکردن قالب الگو برای استخراج متن و خلاصه نویسی در فصل 14 نگاه کنید) می توان چکیده ساخت یافته ای که در شکل 42 ارائه شده است را تولید کرد. در بعضی مکان ها، نوع چکیده ای که هارتلی و دیگران مورد بحث قرار داده اند را چکیده ای تمام نماتر” نامیده اند (هاینس و دیگران، 1990؛ هاینس،1993) و من نیز معتقدم که این اصطلاح مناسب تر است.

بروئر” (1971) نوع کاملاً متفاوتی از چکیده ساخت یافته را ارائه کرده است. همانطور که مثال کاملاً تخیلی در شکل 43 نشان می دهد، چکیده به یک نمودار قالبی” یا نمودار گردش کار شبیه است که در آن از قالب های همبسته کلمات با عناوینی استاندارد، برای بیان محتوای مقاله استفاده می شود. بروئر ادعا می کند که در این قالب، چکیده کامل تر است و نگاه اجمالی به آن ساده تر خواهد بود؛ استفاده از این نوع چکیده برای اهداف مقایسه ای کاربردی تر است (شکل 43). این روش جالب و چشمگیر است اما هیچ گاه مقبولیت عام نیافته است. یکی از مشکلات این روش – یعنی اشغال فضای زیاد در قالب چاپی – در نمایش های درون خطی نقطه ضعف به شمار نمی آید و شاید اینترنت علاقه به چنین قالب هایی را دوباره احیا کند.

برنیر و یرکی ” (1979) استفاده از گزاره های بسیار خلاصه شده ای را شرح داده و به تصوصر کشیده اند که نکات اصلی برخی از انتشارات را در خود دارند. آنها این روش را ادبیات موجز” و نوع بسیار فشرده آن را ادبیات فراموجز ” نامیده اند. یکی از انواع آنها، نتیجه گیری فراموجز ” است که در آن درباره نتیجه گیری اصلی تحقیق، گزاره بسیار مختصری ارائه می شود. مثال:زبان شناسی نظری هیچ تاثیر قابل ملاحضه  ای بر علوم اطلاع رسانی نداشته است.

این نوع از خلاصه نویسی، به معنای معمول، یک چکیده نیست؛ با این وجود، ادبیات فشرده مطمئناً با چکیده ها مرتبط است. آنها کاربردهای بالقوه ای دارند. مثلاً می توان یک دستنامه تهیه کرد و در آن آنچه که درباره برخی از پدیده ها (مثل بیماری) شناخته شده است را به عنوان مجموعه ای از گزاره های فراموجز ارائه داد، طوری که هر گزاره به یک ارجاعکتاب شناختی متصل باشد و منبعی را مشخص کند که از آن استخراج شده است.

Copyright © 2014 icbc.ir