ويژگيهاي نمايه سازي انساني و اثرات احتمالي آنها بر جامعيت و مانعيت

تاکنون چندین ویژگی از متن آزاد و نیز ویژگیهایی نمایه سازی انسانی و اصطلاحات کنترل شده را برشمردیم و این ویژگی ها را با اثرات احتمالی آنها بر جامعیت و مانعیت مرتبط ساختیم. این رابطه به طور خلاصه در شکل 104نشان داده شده است. همانطور که از شکل برمی آید، با وضعیتی پیچیده روبروییم، چرا که بعضی از عوامل از جامعیت و بعضی از مانعیت پشتیبانی میکنند. مشخصه های مربوط به کلمات متن به افزایش مانعیت گرایش دارند اما دستیابی به جامعیت بالا را – حداقل در جستجوهای کلی مفهومی؟

– مشکل میسازند، درحالی که طول متن به افزایش جامعیت گرایش دارند و از مانعیت می کاهند. اینکه در شرایطی خاص آیا ممکن است که یکی از عوامل، دیگری را ترجیح دهد و این رابطه تغییر نماید به نوع جستجوی انجام شده وابسته است: جستجوی مفهومی عام از اصطلاحات کنترل شده پشتیبانی خواهد کرد، یک جستجوی بسیار خاص (به ویژه جستجویی که نام افراد، سازمان ها و غیره را دربر دارد) متن آزاد راترجیح می دهد و یک جستجوی کاملاً جامع درباره یک موضوع (مثل همه ارجاعات ممکن به یک دارو) بر اطلاعات تمام متن تاکید خواهد داشت درحالی که یک جستجوی بسیار گزیده (فقط مدارک مهمتر) از اصطلاحات نمایه ای کنترل شده حمایت خواهد نمود. به طور کلی، نویسندگان دیگر نیز به نتایج مشابهی دست یافته اند.

مثلاً فاگمن (1985) اشاره میکند که جستجو به زبان طبیعی درباره مفاهیم خاص ، ممکن است نتایج خوبی ارائه دهد اما در جستجوی مفاهیم عام چنین نیست؛ دیو بویس (1987) اظهار داشته است که یکی از مزایای متن آزاد آن است که در گنجاندن اصطلاحات جدید در آن هیچ تاخیری وجود ندارد؛ و پرز” (1982) میگوید که “یک واژگان کنترل شده ممکن است باعث کاهش مانعیت شود. ناپ” (1982) یادآور می شود که موضوعات خاص ، موضوعات تازه” و اصطلاحات جدید” به عنوان نمونه هایی که در آنها زبان طبیعی وجود دارد، احتمالاً مفیدتر وسودمندتر خواهند بود.

البته، در مقایسه بین زبان طبیعی و واژگان کنترل شده باید به مسائل هزینه ای نیز توجه داشت. هزینه پردازش فکری انسانی، به نسبت هزینه پردازش ماشینی، به سرعت افزایش می یابد، و نمایه سازی با واژگان کنترل شده کاربر و هزینه بر است. تهیه و نگهداری واژگان کنترل شده نیز میتواند پرهزینه باشد.

دراثر افزایش فعالیت های انتشاراتی و اشاعه ای، هرچه متن های بیشتر و بیشتری – با قیمت ارزان و در قالب الکترونیکی – در دسترس قرار گیرند، مدیران مراکز اطلاع رسانی را بیشتر ملزم خواهد ساخت تا در تصمیم گیری درباره اینکه آیا فواید نمایه سازی با واژگان کنترل شده، هزینه کرد اضافی را توجیه خواهد کرد یا نه دقیق تر عمل کنند. از نظر صرفه اقتصادی باید بین ورودی و خروجی توازنی برقرار کرد. با توقفی نمایه سازی انسانی و واژگان کنترل شده ممکن است بتوان هزینه های ورودی را کاهش داد. به هرحال، این کار به بهای افزایش هزینه های خروجی حاصل خواهد آمد زیرا فشار فکری فزایندهای بر بهره گیران از پایگاه اطلاعاتی تحمیل خواهد شد. حجم و تعداد مدارک و جستجوها، هزینه های نمایه ساز و کاوشگر، و درجه اهمیت نتایج یک جستجو، از دیگر عواملی هستند که ممکن است بر تصمیم گیری درباره توازن ورودی / خروجی تاثیرگذار باشند.